Μουσική σκηνή Χαμάμ, βράδυ Παρασκευής. Η Σοφία κάθεται σε ένα τραπέζι φίλων και παρακολουθεί τον Γεράσιμο Ανδρεάτο στο μικρό πάλκο να τραγουδά. Σε λίγο, σηκώνεται και κάθεται δίπλα του, σμίγει την φωνή της μαζί του και το ταξίδι ξεκινά. Το κοινό αφήνεται, τραγουδά μαζί τους. Ένας κύριος σηκώνεται να χορέψει ζεϊμπέκικο-δεν χρειάζονται εδώ τα παλαμάκια, λαμβάνει χώρα ιεροτελεστία.
Η ευρηματική παράσταση του Ανδρέατου και της Παπάζογλου «Από τον Μάρκο στον Άκη Πάνου» ενώνει δύο σπουδαίους καλλιτέχνες που κινήθηκαν με τη διπλή ιδιότητα του συνθέτη και στιχουργού αφήνοντας για παρακαταθήκες παντοτινά διαμάντια.
Και βέβαια ανάμεσα στο χρονικό τόξο που ενώνει τον Βαμβακάρη με τον Πάνου παρεμβάλλονται ξεχωριστοί, όπως ο Τσιτσάνης, ο Παπαϊωάννου, ο Καλδάρας, ο Μητσάκης, η Ευτυχία και όχι μόνο, καθώς και προσωπικές στιγμές του Ανδρεάτου αλλά και της Παπάζογλου.
Η πορεία της Σοφίας Παπάζογλου είναι γνωστή και δεν χρειάζεται συστάσεις. Άλλωστε, όπως λέει με άλλα λόγια η ίδια και δεν την αδικώ, όλες και όλοι πια συστηνόμαστε. Το θέμα όμως, με το λαϊκό τραγούδι, που η ίδια υπηρετεί αγόγγυστα και σθεναρά μες στα χρόνια, είναι το λάιβ, το ζωντανό, το πάλκο. Να πάλλεται, να επικοινωνεί, να αναπνέει.
Όταν κατεβαίνει από την σκηνή, ξημερώματα, της κλέβω μερικές της σκέψεις και συνομιλούμε, ξημέρωμα Σαββάτου πια, για όσα την συγκινούν, την προβληματίζουν και την αφορούν. Σύντομα, όσο διαρκεί μισό ποτό. Ουσιαστικά, όπως ταιριάζει την Σοφία.
1.Τι είναι αυτό που σας ενώνει με τον Γεράσιμο Ανδρεάτο;
Με τον Γεράσιμο μόνο μας ενώνουν πράγματα. Δεν υπάρχει κάτι να μας χωρίζει. Από την πρώτη μας συνεργασία το 1997 στην «Πανσέληνο» μέχρι σήμερα, έχουμε βρεθεί επί σκηνή πολλές φορές με πολλές αφορμές, έχουμε κάνει περιοδείες, έχουμε κάνει ντουέτα δισκογραφικά και δεν έχω να πω για τον Γεράσιμο ούτε μισή κουβέντα. Κύριος και ιππότης σε όλα του. Μας ενώνει η μεγάλη μας αγάπη για το αυθεντικό λαϊκό τραγούδι, η αισθητική και η οπτικη μας στη ζωή και στην τέχνη μας και ο αλληλοσεβασμός κι αλληλοθαυμασμός. Αυτή είναι και η ατμόσφαιρα που μεταφέρουμε και στη σκηνή του Χαμάμ! Η γνησιότητά μας και το λαϊκό μας αίσθημα.
2.Έχουν λείψει στ’ αλήθεια στον κόσμο τα λάιβ μετά τις καραντίνες; Ή εντοπίζεις ότι είναι κάτι άλλο, βαθύτερο τελικά, αυτό που τους έχει λείψει;
Μετά τις καραντίνες άλλαξε άρδην ο τρόπος που γίνεται η δουλειά μας. Σε όλα τα επίπεδα, καθώς έχει αναλάβει πρωτοβουλία κυρίως το διαδίκτυο με τα social media. Αλλιώς τα αφήσαμε και αλλιώς τα βρήκαμε. Όλοι έχουμε επηρεαστεί φυσικά και βέβαια και ο κόσμος, οι ακροατές. Τα λάιβ έχουν λείψει σαφώς. Η επικοινωνία έχει λείψει. Η άμεση επαφή έλειψε. Όμως η πανδημία και τώρα ο πόλεμος στην Ουκρανία έχουν φέρει φόβο, ανασφάλεια, οικονομική δυσχέρεια. Πολλά μαγαζιά έχουν κλείσει. Όσα άντεξαν ζορίζονται. Με αποτέλεσμα να γίνονται καλλιτεχνικές εκπτώσεις.
Έτσι έπεσε το επίπεδο χαμηλά και αυτό που επικράτησε είναι η ανάγκη για γλέντι βλαχοδημοτικό! Μου αρέσει, αλλά δεν υπάρχει πια η πολυφωνία που υπήρχε κάποτε. Με μια ή δύο μέρες την εβδομάδα είναι δύσκολο να σταθείς. Με τα μεροκάματα στο ναδίρ είναι δύσκολο να σταθείς. Οπότε ο κόσμος πάει στο εύκολο άκουσμα και στο ξέφρενο γλέντι μετά πασαρέλας και κλαρινογαμπρών. Ο κόσμος έπηξε, σφίχτηκε η καρδιά του, χάθηκαν πολλοί-τωρα δε θέλει κάτι να τον προβληματίσει. Προσωπικά νιώθω σαν να έχει ακυρωθεί ό,τι υπήρχε πριν την καραντίνα. Σα να ξεκινάνε όλα απ’ την αρχή με στροφή 180 μοιρών.
3. Η μοίρα του λαϊκού τραγουδιού είναι, τελικά, στα ζωντανά πάλκα; Με την δισκογραφία τι συμβαίνει πιστεύεις;
Ο φυσικός τόπος του λαϊκού τραγουδιού είναι το πάλκο με τον κόσμο από κάτω να διασκεδάζει, να τραγουδάει, να πίνει, να καπνίζει. Χωρίς αυτό το περιβάλλον δεν υφίσταται για μένα λαϊκό τραγούδι. Πήγαμε να το κουλτουροποιήσουμε και αποτύχαμε αφήνοντας όλο το χώρο στις μεγάλες πίστες που αντέχουν, ως σήμερα, και δίνουν ισχυρό παρών. Η δισκογραφία όπως την ξέραμε έχει πεθάνει! Όλα γίνονται στο διαδίκτυο. Όποιος έχει χρήματα και μπορεί να επενδύσει σε αυτό καλώς.
Αν όχι, βρίσκει άλλους τρόπους. Όμως είναι τόσο απέραντη και άπειρη η πληροφορία, είναι τόση η παραπληροφόρηση γύρω μας, είναι πια όλοι τραγουδιστές και δημιουργοί και έχει χαθεί κάθε έννοια καλλιτεχνίας. Εγώ διακρίνω λίγα ταλέντα που στον συρφετό χάνονται δυστυχώς. Δεν υπάρχει εταιρία να τους στηρίξει. Φτάσαμε στην ατομική προσπάθεια. Και βέβαια όσο πιο πολλή μούρη πουλάς και καραγκιοζιλίκι τόσο πιο πολλά τα views και τα like. Δηλαδή έτσι θα μετριέται από δω και μπρος η καλλιτεχνική αξία;
4. Τι συμβολίζει για εσένα ο Μάρκος Βαμβακάρης και ο Άκης Πάνου; Ιερές μορφές του ελληνικού τραγουδιού ή, τελικά, διαμορφωτές ολόκληρων γενεών;
Ο Μάρκος είναι ο πατριάρχης, ο πατέρας μας, η αρχή του λαϊκου τραγουδιού. Αυθεντικός ως το τελευταίο κύτταρο. Ο Άκης άλλο πράγμα. Ψαγμένος, με άποψη ισχυρή, κόντρα σε όλους και όλα. Και οι δύο μεγάλοι μάγκες, γιατί δεν πρόδωσαν ποτέ αυτό που πρέσβευαν ως ψυχές. Παραδείγματα προς μίμηση για τους νεότερους. Οπότε υποκλινόμαστε στο μεγαλείο της καλλιτεχνικής δημιουργίας και υπόστασής τους, είτε μας αρέσει είτε όχι!
5. Ποια είναι τα σχέδιά σου για το φετινό καλοκαίρι; Για ποιο ανυπομονείς περισσότερο;
Φέτος προβλέπονται συναυλίες εντός και εκτός Ελλάδος. Περιμένω με αγωνία την παράσταση με τους Τακίμ στη μικρή Επίδαυρο στις 2 Ιουλίου, ένα μέρος ιερό στο οποίο δεν έχω ξαναπάει και φυσικά ούτε έχω τραγουδήσει! Βέβαια, κυκλοφορεί διαδικτυακά αλλά και σε βίντεο στο κανάλι μου στο Youtube το πρότζεκτ μου «Ρόζα, Στέλλα και Μαρίκα: οι δικές μας ξένες» που αφορά στις τρεις κορυφαίες τραγουδίστριες του σμυρναίικου και ρεμπέτικου τραγουδιού Εσκενάζυ-Χασκίλ και Νίνου όπου καμιά τους δεν ήταν ελληνικής καταγωγής (Εβραίες οι δύο πρώτες και Αρμένισσα η τελευταία) και είναι σήμερα πιο επίκαιρες από ποτέ.Από κοντά και τα καινούρια μου τραγούδια με τον μοναδικό Αντώνη Απέργη!
Info
«Από τον Μάρκο στον Άκη Πάνου»
Με την Σοφία Παπάζογλου και τον Γεράσιμο Ανδρεάτο
Στην μουσική σκηνή ΧΑΜΑΜ
Δημοφώντος 97, Άνω Πετράλωνα
(100 Μέτρα από το σταθμό ηλεκτρικού Άνω Πετραλώνων)
Τηλέφωνο: 210 34 21 212
Κάθε Παρασκευή του Μάη
Ώρα: 22.30