Η ηλεκτρονική μουσική είναι ένα είδος που βρίσκεται σε άνθιση στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, ιδίως μέσω και του Primer Festival και, θαρρώ, βρισκόμαστε στην αρχή ενός κύματος εξωστρέφειας με πολλούς Έλληνες παραγωγούς να εμφανίζονται σε διεθνή φεστιβάλ με μεγάλη απήχηση. Ήδη πάντως, μία Ελληνίδα dj/παραγωγός έχει κάνει τα τελευταία 2 χρόνια μεγάλα βήματα στον χώρο. Η Leena Punks, κατά κόσμον Λίνα Ψάιλα, ανοίγει μονοπάτια στο εξωτερικό και βρίσκεται στα great halls.
Γεννήθηκε και μεγάλωσε σταα Βριλήσσια, το μονοπάτι της το ξεκίνησε ως δημοσιογράφος στον ΔΟΛ, πέρασε από εφημερίδες και ραδιόφωνα και κάπου το 2012, μέσα από ένα σεμινάριο, άρχισε να γεννιέται μέσα της η σκέψη και η ανάγκη. Βρέθηκε στο Λονδίνο, δούλεψε στη Sun, τη Daily Mail και τη βρετανική Vogue στο κομμάτι του SEO και των social media και άρχισε να κάνει τα πρώτα της βήματα ως dj παίζοντας στο West End.
Ο μεγάλος όγκος της παραγωγής όμως άρχισε όταν ήρθε η πανδημία, οπότε εκεί η Leena Punks είχε όλο τον χρόνο για να στραφεί αποκλειστικά σε αυτό που σήμερα είναι η βασική της ιδιότητα, αυτό με το οποίο ασχολείται συνέχεια και στο οποίο θέλει να θριαμβεύσει.
Το 2021 τα πρώτα της demos έφτασαν στα σωστά χέρια, ήρθε και η πρωτιά της σε έναν διαγωνισμό remix στην Stress records (την εταιρεία από την οποία έγινε γνωστός ο Sasha και πολύ άλλοι στα 90s), ξεκίνησε και η συνεργασία με την θρυλική, πλέον, AnjunaBeats και όλα είχαν πάρει τον δρόμο τους.
Με το τραγούδι On The Floor μπήκε στο Νο1 στα Hottest Records of the Week του BBC Radio 1, το πέτυχε ξανά με ένα edit του Dawn of the Dead (το έχουν συμπεριλάβει οι Faithless στο Champion Tour τους) και η Leena Punks ήταν με κάθε επισημότητα “The Uprising Leena Punks”.
Έχει παίξει σε venues-ορόσημα της ηλεκτρονικής μουσικής, όπως τα Printworks, Fabric, Ministry of Sound, Halcyon (SF), Gorge Amphitheatre, σε φεστιβάλ όμως Tomorrowland και Creamfields και πλέον είναι περιζήτητη σε venues και φεστιβάλ ανά τον κόσμο, έχοντας παίξει σε πολλές πόλεις σε Αμερική, Ασία και Ευρώπη.
Φέτος, θα κυκλοφορήσει το πρώτο της EP στην AnjunaBeats με συνεργασίες με τους Amy Wiles, Darren Tate και Genix, αλλά και releases στην Enhanced, Armada, και Stress. Κι αυτό ήταν μια ωραία ευκαιρία να μιλήσουμε με τη Leena Punks για το πώς βρίσκεται τώρα σε ένα σημείο που μπροστά της υπάρχει μόνο η εκτόξευση στην παγκόσμια ηλεκτρονική σκηνή.
Leena Punks Spill The Tea
– Διαβάζω για σένα ότι ήσουν δημοσιογράφος εδώ στην Ελλάδα, έφυγες, ασχολήθηκες με τα μίντια σε επίπεδο social media στη Βρετανία και κάπου το 2020 άρχισες την παραγωγή που την είχες αφήσει για ένα διάστημα. Πώς πήρες την απόφαση να αφήσεις την Ελλάδα και να πάρεις τα ρίσκα που πήρες για να διεκδικήσεις αυτό που ήθελες; Δεν είναι τόσο απλό όσο το έζησες εσύ από μέσα, ίσως όμως ούτε τόσο δύσκολο όσο ακούγεται σε έναν που το βλέπει απ’ έξω.
Ναι, έχεις απόλυτο δίκιο. Η απόφαση μου να έρθω στο Λονδίνο γεννήθηκε από την οικονομική κρίση. Παράλληλα, έναν χρόνο πριν μετακομίσω στο Λονδίνο κι ενώ έκανα ραδιόφωνο στην Ελλαδα και συνάντησα πολλούς παραγωγούς, αποφάσισα ότι ήθελα να κάνω ένα online course στην παραγωγή. Ξεκίνησα με ένα online course στο pointblank Music School.
Ήταν η πρώτη φορά που ένιωσα ότι βρήκα κάτι με το οποίο έχανα την αίσθηση του χρόνου και ήμουνα εντελώς απορροφημένη από αυτό. Στη συνέχεια, αποφάσισα να μετακομίσω στο Λονδίνο και να κάνω άλλο ένα course σε Σύνθεση & Παραγωγή Ηλεκτρονικής Μουσικής. Δεν είχα ποτέ στο μυαλό μου ότι θα ήταν κάποια δουλειά που θα έκανα full time, και ήξερα ότι θα έπρεπε να ξεκινήσω από την αρχή στο Λονδίνο.
Το πιο δύσκολο κομμάτι δεν ήταν να πάρω απόφαση να φύγω αλλά ήταν τη δεύτερη χρονιά αφού είχε περάσει έναν χρόνος με δυσκολίες επαγγελματικής και οικονομικής φύσης καθώς έπρεπε να σπουδάζω και να κάνω πρακτική σε εφημερίδες, όταν ήδη είχα μια καλή δουλειά στην Αθήνα την οποία άφησα για να ξεκινήσω από το μηδέν. Όταν όμως πήγα τον δεύτερο χρόνο, ήμουνα εντελώς αποφασισμένη και δεν κοίταξα πίσω. Τότε άρχισαν ν’ αλλάζουν τα πράγματα προς το καλύτερο.
– Ποια ήταν η πρώτη σου παραγωγή;
Η πρώτη μου παραγωγή ήταν ένα αρκετά alternative κομμάτι στο οποίο έκανα φωνητικά και λεγεται Εστία. Τώρα το ακούω με κάποια νοσταλγία. Τα φωνητικά είναι ένα συνονθύλευμα από ειδοποιήσεις που έρχονταν τότε στο κινητό μου. Σκεφτόμουνα τότε ότι το εναλλακτικό μας σπίτι και η μόνη σύνδεση με το εξω κόσμο ήταν η οθόνη του κινητού και γι’ αυτό το ονόμασα Εστία (Hestea). Το όνομα αυτό μου έμεινε και τώρα έχει πάρει το όνομα του residency που έχω ξεκινήσει με το θρυλικό κλαμπ του Λονδίνου E1 στο οποίο το 2025 θα περιλαμβάνει ονόματα όπως Will Clarke, Dosem, Yulia Nico, Genesi, Proff. Σκοπεύω να έχω σύντομα και τη δική μου δισκογραφική εταιρεία με το ίδιο όνομα.
– Συνήθως ρωτάνε πάντα ποιος είναι ο αγαπημένος σου ή οι αγαπημένοι σου παραγωγοί. Τη βρίσκω περιοριστική την ερώτηση. Εγώ θα σε ρωτήσω αλλιώς. Ποιοι παραγωγοί και ποιες μουσικές σε ενέπνευσαν να ασχοληθείς με τη μουσική και ποιοι, που τους έχεις γνωρίσει σε αυτή τη διαδρομή, έχουν γίνει για σένα πηγή έμπνευσης;
Είχα αυτή τη συζήτηση με έναν φίλο πρόσφατα. Για να είμαι εντελώς ειλικρινής, νομίζω ότι οι μουσικές που με καθόρισαν αρχικά και μεγαλώνοντας, ήταν χιπ χοπ, 90s electronica και balearic trance. Μεγαλώνοντας, και ειδικά απ’ όταν ήρθα στο Λονδίνο μου άρεσαν καλλιτέχνες όπως Bonobo, Jamie XX, FKA twigs, Bicep. Έχω παίξει τρεις φορές φέτος με τον Chicane που ήταν ένα τεράστιο inspiration για εμένα. Το Saltwater ήταν ένα από τα πρώτα remix που έκανα και δεν είχα ιδέα ότι θα τον γνώριζα από κοντά πόσο μάλλον να είμαι direct support.
– Είχες κάποιες προσδοκίες ή φόβους για το τι θα συναντήσεις με το να ασχοληθείς με τη μουσική σε αυτό το επίπεδο; Κι αν ναι, επιβεβαιώθηκαν;
Όσο και να το ονειρευόμουνα, δεν περίμενα ποτέ ότι θα έκανα αυτό το επάγγελμα, δεν ειχα προσδοκίες, απλά ήξερα ότι αν μου έλεγε κάποιος τι είναι αυτό που σε καθορίζει και σε κάνει διαφορετικό άτομο από κάποιον άλλο, θα έλεγα η μουσική.
Οπότε, εφόσον δεν είχα καμία προσδοκία, όταν μπήκα στον χώρο και είχα κάποιες επιτυχίες, ήμουνα απλά πολύ ευγνώμων χωρίς κανέναν φόβο. Δουλεύοντας τώρα σ’ αυτόν τον χώρο επαγγελματικά 3-4 χρόνια, δεν μπορούσα να φανταστώ πόση αδιανόητη δουλειά χρειάζεται πέρα από το κομμάτι της παραγωγής, δεν μπορούσα να φανταστώ το επίπεδο του ανταγωνισμού – αλλά και το ποσα πρέπει να θυσιασεις. Από την άλλη, έχω γνωρίσει τους πιο καταπληκτικούς ανθρώπους και κάθε μέρα έχω την ευκαιρία να δουλεύω σε κάτι που πραγματικά λατρεύω.
– Στον κλάδο που κινείσαι, μιλάμε για μεγάλες διοργανώσεις, για μεγάλα μπάτζετ, οπότε είναι αναμενόμενο να συναναστραφείς ή να σε πλησιάσουν άτομα που τις έχουν τις παρανομίες τους, χωρίς προφανώς να το ξέρεις. Είναι αναπόφευκτο γενικά στη ζωή, ειδικά στη μουσική, όπου μιλάμε για θέαμα, για βιομηχανία. Προετοιμάζεις τον εαυτό σου κάθε φορά για το πώς θα διαχειριστείς πρόσωπα και καταστάσεις; Διότι πάντα υπάρχει το σενάριο κάποιος να ξεφύγει απέναντι σου.
Μου εχει συμβεί όταν ήμουνα πέρσι σ’ ένα τουρ στην Αμερική, να μάθω ότι ο προμότερ που με οδηγούσε από το αεροδρόμιο, στα ξενοδοχεία και στα events, καταδικαστηκε λίγους μήνες αργότερα με πολύ σοβαρές κατηγορίες. Το έμαθα μερικους μηνες όταν ήμουνα πάλι σε τουρ στη Μαλαισία και μ’ έπιασε κρίση πανικού, γιατί συνειδητοποίησα πόσο εκτεθειμένη είμαι. Ωστόσο, αυτό είναι εξαίρεση, με όποιον έχω δουλέψει δεν έχω νιώσει ποτέ ανασφάλεια ή ότι είμαι σε κίνδυνο.
– Έχω παρατηρήσει κάτι που δεν ξέρω αν είναι κανόνας, αν ισχύει ή αν είναι κάτι εντελώς στο κεφάλι μου. Απλώς αντιλαμβάνομαι ότι το είδος της μουσικής που υπηρετείς, είναι έτσι ώστε να αντιμετωπίζεσαι ως καλλιτέχνιδα, όχι ως γυναίκα, δεν είναι δηλαδή ο σεξισμός κάτι το συχνό, όπως συμβαίνει σε άλλους καλλιτεχνικούς τομείς. Είσαι η dj Leena Punks και η εξωτερική σου εμφάνιση δεν έχει καμία σχέση, δεν επηρεάζει κανέναν αν θα του αρέσει η μουσική σου ή όχι.
Όσον αφορά στο σημείο της εξωτερικής εμφάνισης σε συνάρτηση με το είδος ηλεκτρονικής μουσικής που κάνω, δεν νομίζω ότι έχει κάποια σχέση. Υπάρχουν γυναίκες πολύ πιο όμορφες από μένα. Νομίζω ότι αυτό που παίζει ρόλο σ’ έναν καλλιτέχνη γενικότερα, αν υποθέσουμε ότι είναι ένας καλλιτέχνης 360ο, όπου ο τρόπος με τον οποίο εμφανίζεται στα gigs και socials είναι μία επέκταση της μουσικής και αισθητικής που εξυπηρετεί τότε ναι παίζει ρόλο να έχεις μια «εμφάνιση» που να συνάδει με το είδος της μουσικής που εκπροσωπείς.
Η Blessed Madonna, αν και στα μάτια μου είναι καταπληκτική, δεν είναι «όμορφη» με τα στερεοτυπικά πρότυπα ομορφιάς και όμως είναι απο τις πιο επιτυχημένες γυναίκες DJs και παραγωγους στον πλανήτη και εξυπηρετεί μία πολύ συγκεκριμένη αισθητική. Υπάρχει όμως σεξισμός. Ίσως έχει μειωθεί, κυρίως στα lineups, όπου βλέπω να γίνονται προσπάθειες και βλέπω όλο και περισσότερες γυναίκες να μπαίνουν στο χώρο και μάλιστα γυναικες που ειναι μητέρες, σύζυγοι και ακόμα πιο θετικό είναι το γεγονός ότι ντύνονται όπως θέλουν. Για μεγάλο διάστημα ίσως και ακόμα υπάρχει μια άτυπη πίεση ως προς αυτό.
– Έχεις πει ότι ταξιδεύεις πολύ μόνη για την περιοδεία και περνάς μέρες, συχνά, χωρίς ουσιαστική επικοινωνία, αλλά και ώρες αναμονής στα αεροδρόμια. Είσαι απόλυτα υπεύθυνη για τον εαυτό σου. Όταν το συνειδητοποιείς αυτό, ακούγεται αρκετά βαρύ, σα να μην υπάρχει μαξιλαράκι ασφαλείας. Η μοναξιά που βιώνεις στη διάρκεια των ταξιδιών σου για την περιοδεία, πώς περνάει; Τι κάνεις όταν δεν παίζεις και δεν είσαι και στο μέρος που ζεις;
Υπάρχει μοναξιά στα ταξίδια, το έζησα πολύ έντονα πέρσι τον χειμώνα, για αυτό η λύση για μένα πλέον, είναι να μένω όσο λιγότερο γίνεται εκτός Λονδίνου, ακόμα κι αν είναι μακρινοί προορισμοί. Έχω πάει στο Ντάλας για ένα βράδυ, για παράδειγμα.
– Στα μέρη που πηγαίνεις για να παίξεις, έχεις καθόλου χρόνο να τα δεις; Αν ναι, ποια σου έχουν αρέσει περισσότερο;
Πολλές φορές όχι δυστυχώς. Π.χ. πήγα στο Μάντσεστερ πρώτη φορά και είδα μόνο τον σταθμό και το κλαμπ, το ίδιο και στο Σαν Φρανσίσκο όπου πήγα για 5 ώρες, 3 από τις οποίες έπαιζα μουσική. Ο αγαπημένος μου προορισμός μέχρι τώρα ήταν το Λος Άντζελες, που έχω πάει αρκετές φορές, η Βιέννη και η Ταϊβάν. Θέλω οπωσδήποτε να ξαναπάω.
– Πώς είναι για σένα αυτό το ιδιαίτερο συναίσθημα του καλλιτέχνη, που πηγαίνει από τη σιωπή του σπιτιού του, στη φασαρία που έχει ένα backstage μιας μεγάλης παραγωγής, μετά στην πολύ περισσότερη φασαρία ενός φεστιβάλ όπου μπορεί να έχεις από κάτω σου 10.000 άτομα και μετά πάλι στην ηρεμία του δωματίου ενός ξενοδοχείου ή του σπιτιού σου;
Είναι πραγματικα λίγο παρανοια. Ειδικά όταν περνας πολύ χρονο μονος σου ή με ένα-δυο άτομα σ’ ένα στούντιο και μετά ξαφνικά είσαι σ’ ένα φεστιβάλ με πολύ κόσμο. Μ’ αρέσει όμως αυτή η εναλλαγή πάρα πολύ, δεν θα το άλλαζα με τίποτα. Ταιριάζει πολύ στο χαρακτήρα μου να έχω χρόνο που είμαι απολύτως μόνη μου, ίσως και για μέρες, και στη συνέχεια να είμαι μπροστά σε πολύ κόσμο.
– Θα έλεγες ότι είσαι άνθρωπος του τώρα ή άνθρωπος που κοιτάζει διαρκώς το μέλλον, το επόμενο βήμα και δεν προλαβαίνει να χαρεί το παρόν;
Ναι, νομίζω ότι αυτή η δουλειά σ αναγκάζει να σκέφτεσαι συνέχεια τουλαχιστον 6-8 μήνες μπροστα αλλά φαντάζομαι δεν διαφέρει πολύ με οποιονδήποτε ελεύθερο επαγγελματία. Νομίζω όμως ότι χαίρομαι και την κάθε στιγμή. Απλά επειδή είναι ένας ιδιαίτερα ανασφαλής χώρος που αλλάζει ανά εβδομαδα, δεν αφήνω τον εαυτό μου να χαρεί οσο θα ήθελα.
– Η μουσική είναι μια μόνο έκφραση της ψυχής, κατ’ εμέ. Τι άλλο σε εξιτάρει, με τι άλλο εκφράζεσαι;
Μ’ εκφράζει πολύ ο χορός που έκανα από μικρή και το σινεμά, ειδικά γαλλικός κινηματογραφος και nordic noirs.
– Αν είχες την ευκαιρία να μάθεις κάτι από το μέλλον σου, θα το έκανες;
Εννοείται! Όποιος έχει πληροφορίες να επικοινωνήσει μαζί μου! Φαντάζομαι θα επηρέαζε πολύ τις αποφάσεις μου και όλων αν ξέραμε από πριν τι επιφυλάσσει το μέλλον.
– Ποιες είναι οι καρφίτσες του μέλλοντος; Τι μέρη και φεστιβάλ έχεις κάνει pin;
Coachella, Glastonbury, Warehouse Project.
– Ποια τραγούδια/παραγωγές θα βρει κανείς στη λίστα σου ψηλά αυτό το διάστημα που τα ακούς διαρκώς και ποια τραγούδια θα ήθελες να μιξάρεις στο μέλλον;
Mk. Gee από τους πιο original καλλιτέχνες που έχω ακούσει τελευταια. Δεν εχει σχεση με ηλεκτρονικη μουσική είναι ο τροπου με τον οποίο έχει δημιουργήσει έναν ήχο επηρεασμένος από γνώριμους ηχους. Θυμίζει Bon Iver, Prince, Frank Ocean, Kurt Cobain. Θα ήθελα πολύ να κάνω κάποιο ρεμιξ. Ο Dezyn είναι κατά τη γνώμη μου απο τους πιο exciting καλλιτεχνες στην ηλεκτρονική μουσική. Συζητάμε και για κάποια συνεργασία, οπότε… fingers crossed!