Είναι ωραίο να επιβεβαιώνονται οι προσδοκίες σου. Απλά, σε αυτό, υπάρχει πάντα η παγίδα ότι αν επιβεβαιώνεσαι, δε νιώθεις τόση ικανοποίηση όσο όταν κάτι υπερβαίνει όσα περίμενες. Στην περίπτωση της ταινίας Heretic έχουμε να κάνουμε με προσδοκίες που βρέθηκαν αρκετά ψηλά, από το trailer κιόλας, οι οποίες επιβεβαιώνονται και η ικανοποίηση είναι ατόφια, πλήρης, μεγάλη, καθόλου κουτσουρεμένη.
Δεν έχω δισταγμό να το πω, το Heretic μπαίνει στο top-3 ταινιών που έχω δει φέτος, με μια πολύ πρόχειρη αναζήτηση στη μνήμη μου, σίγουρα κάτω από το Dune, αλλά δεν μπορώ να βρω άλλη ταινία που να μπαίνει σίγουρα από κάτω της. Με 2 animation κοντράρεται μέσα μου, αλλά κερδίζει, έστω και με βραχεία κεφαλή.
Αν μπορώ να πω κάτι με ακόμα περισσότερη σιγουριά, είναι ότι ο Χιου Γκραντ κάνει ερμηνεία καριέρας σε αυτή την ταινία. Σπάω το κεφάλι μου να θυμηθώ άλλη τόσο πειστική, τόσο άψογη, δε μου έρχεται.
Τι θα δεις στην ταινία
Στο Heretic έχουμε μια ταινία που λειτουργεί ως διαλεκτική περί θρησκείας, θα μπορούσε δηλαδή άνετα να είναι ακόμα και πηγή σε κάποια ακαδημαϊκή εργασία, σε κάποιο διδακτορικό.
Η ιστορία της ταινίας μας μεταφέρει κάπου στη Γιούτα, όπου δύο κοπέλες, μέλη της Εκκλησίας των Τελευταίων Ημερών, Μορμόνες αλλά όχι μόνες αφού έχουν η μία την άλλη, η αδερφή Πάξτον και η αδερφή Μπαρνς, κάνουν την καθημερινή τους προσπάθεια προσηλυτισμού και φτάνουν έξω από το σπίτι του κ. Ριντ (Χιου Γκραντ).
Εκείνος τις προσκαλεί μέσα, εκείνες του εξηγούν πως δε μπορούν αν δεν υπάρχει παρουσία γυναίκας, αυτός αναφέρει πως είναι μέσα η σύζυγός του και φτιάχνει μια πίτα, οπότε μπαίνουν και αρχίζει η συζήτηση. Αρχίζει όμως και το μαρτύριό τους, χωρίς όμως να το γνωρίζουν. Στην αρχή, ο Ριντ τους φαίνεται ένας ευφυής άνθρωπος που γνωρίζει καλά περί θρησκείας, τους θέτει ερωτήματα και τους δίνει την αίσθηση πως θα καταφέρουν να τον εγγράψουν.
Καθώς ζητούν ξανά να παραστεί η γυναίκα του, εκείνος τις καλεί στην κουζίνα, όπου μαγειρεύει εκείνη. Τότε, τα πράγματα αρχίζουν να φαίνονται ύποπτα και οι κοπέλες αποφασίζουν ότι πρέπει να φύγουν. Η πόρτα είναι κλειδωμένη, λειτουργεί με χρονοδιακόπτη και δεν ανοίγει, τα παλτό τους είναι μέσα και σε ένα από αυτά υπάρχει το κλειδί για να ξεκλειδώσουν τα ποδήλατά τους, οπότε προχωράνε βαθύτερα μες στο σπίτι και φτάνουν στο γραφείο του Ριντ. Εκεί πια, όλα τα χαρτιά ανοίγουν και είναι ξεκάθαρο πως δεν θα φύγουν από το σπίτι.
Ο Ριντ είναι ένας καλοδιαβασμένος άνθρωπος για τις θρησκείες, έχει σκοπό να αμφισβητήσει την πίστη τους, το δόγμα τους, τον κώδικα αξιών τους και τους αναφέρει πως έχει ανακαλύψει τη μία και μοναδική θρησκεία και πως αυτό που θα βιώσουν, θα τις σοκάρει, θα τις κάνει ακόμα και να θέλουν να αυτοκτονήσουν.
«Είστε ελεύθερες να φύγετε, απλά όχι από την μπροστά πόρτα. Θα φύγετε από την πίσω πόρτα, δεν σας κρατάω αιχμάλωτες», τους λέει. Μόνο που τα πράγματα δεν είναι έστω τόσο απλά. Μπροστά τους υπάρχουν δύο πόρτες και μέσα από μια ανάλυση περί θρησκειών και Monopoly, ο Ριντ γράφει στη μία πόρτα τη λέξη Belief και στην άλλη Disbelief. Πίστη και Δυσπιστία. Οι κοπέλες πρέπει να επιλέξουν από ποια θα φύγουν.
Η επιλογή τους, τις φέρνει αντιμέτωπες με τον απόλυτο τρόπο. Θα επιβιώσουν; Τι σκοπούς έχει πραγματικά ο Ριντ; Να ακυρώσει το δόγμα τους ή κάτι χειρότερο; Είναι μια δοκιμασία διδαχής και πίστης αυτό ή κάτι πολύ πιο βάναυσο;
Το Heretic είναι αριστούργημα
Αυτή είναι η υπόθεση της ταινίας Heretic όπου εξέχει η ερμηνεία του Χιου Γκραντ, αλλά και οι δύο κοπέλες, η Σόφι Θάτσερ και η Κλόε Ιστ, είναι πάρα πολύ καλές στις ερμηνείες τους.
Ένα θεολογικό θρίλερ, μια ταινία που θέτει πολλά ζητήματα ηθικής, φιλοσοφίας, αλλά το κάνει με άρτιο καλλιτεχνικό τρόπο, δεν είναι μια περιδιάβαση ιδεών, είναι και καυστικός σχολιασμός, μα και σωστή αφήγηση, κινηματογραφική.
Ένα μόνο σκηνικό, το σπίτι του Ριντ, 3 ηθοποιοί επί της ουσίας, μια κινηματογράφιση που συμβάλλει στην αίσθηση της κλειστοφοβίας, του επικείμενου μοιραίου, του φόβου, μια ταινία-σφραγίδα της A24 που είναι στην παραγωγή, ένα αριστούργημα από τους Σκοτ Μπεκ και Μπράιαν Γουντς που υπογράφουν το σενάριο και κάνουν και τη σκηνοθεσία.
Θα τολμήσω, αφού φτάσαμε ως εδώ, να πω ότι το Heretic είναι ένα χιτσκοκικό Ψυχώ, μια ταινία που μπορεί να γίνει το Ψυχώ της εποχής μας, να έχει το ίδιο αποτύπωμα στο μέλλον. Και, αν δεν ήταν ένα θρίλερ, θα την τοποθετούσα στα φαβορί για τα Όσκαρ, αφού στα μάτια μου είναι καλύτερη από το Emilia Perez ή το Anora που φαίνεται να έχουν αυτή τη δυναμική.
Αλλά, επειδή είναι θρίλερ, κι έχουμε να δούμε θρίλερ να διεκδικεί έντονα κάτι από το Get Out, ακόμα και οι υποψηφιότητες φαντάζουν δύσκολες. Δεν έχει σημασία. Είναι μια ταινία καταπληκτική που δυσκολεύομαι να πιστέψω ότι δεν θα την απολαύσεις!
* Το Heretic κυκλοφορεί στις αίθουσες στις 28/11 από την Tanweer