«Τα ταξίδια είναι πολύ χρήσιμα: κάνουν τη φαντασία σας να δουλεύει. Όλα τα άλλα είναι απλώς απογοήτευση και προβλήματα. Το ταξίδι μας είναι εντελώς φανταστικό, και αυτό είναι η δύναμή του». Σελίν
Και σίγουρα το υπαρξιακό ταξίδι του Τζεπ στην ταινία του Πάολο Σορεντίνο Η Τέλεια Ομορφιά (La Grande Bellezza) για να ανακαλύψει την ουσιαστική ομορφιά της ζωής έχει γοητεία…
Υποψήφια για τον Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ Καννών, η ταινία Η Τέλεια Ομορφιά (La Grande Bellezza) του Πάολο Σορεντίνο και κινηματογράφηση του Λούκα Μπιγκάτζι είναι πιο πολυδιάστατη απ’ όσο δείχνει με μία πρώτη ματιά, η ιταλική ταινία-δράμα τέχνης ανθίζει κυρίως στην ικανότητά της να επικοινωνεί ένα βαθύ μήνυμα για την ανθρωπότητα σήμερα.
Τι λείπει από την ζωή του Τζεπ Γκαμπαρντέλα (τον υποδύεται υποδειγματικά ο Τόνι Σερβίλο); Είναι κοσμικός, επιτυχημένος και τον αγαπούν οι γυναίκες…
Τι είναι αυτό που αγαπάς περισσότερο;
Τζεπ: Η μυρωδιά των σπιτιών των ηλικιωμένων
Η ταινία ξεκινά με ένα εντυπωσιακό ξέφρενο πάρτι (τα χορευτικά θύμισαν λίγο Μπομπ Φος), ένα από εκείνα τα πάρτι που πρωταγωνιστούν η ματαιοδοξία και η… σάρκα. Σαν να έκλεψε την εικαστική ματιά του Ιερώνυμου Μπος και την απεικόνισε αισθησιακά. Γυναικεία σάρκα παντού και σαρκικές επιθυμίες χωρίς φρένο…
Και όμως αυτό το πάρτι γενεθλίων του Τζεπ Γκαμπαρντίνο θα βάλει ένα φρένο στις σκέψεις του, θα απορρίψει την dolce ραστώνη και την κενότητα των κοσμικών κύκλων και θα τον παρασύρει σε ένα κυνήγι για την ουσιώδη ομορφιά της ζωής και σε μία περιπλάνηση στη μαγευτική Ρώμη που αποτελεί το ιδανικό σκηνικό…
Πρόκειται για μία συναρπαστική τραγικοκωμωδία με πρωταγωνιστές την ελίτ του πνεύματος (και εδώ τίθεται ο πρώτος προβληματισμός: μήπως του δήθεν πνεύματος;) και του πλούτου της Ιταλίας, πατώντας στα «βήματα» της La Notte του Αντονιόνι ή της La Dolce Vita του Φελίνι (μάλιστα στην Ιταλία μία μερίδα κριτικών εξέλαβε την ταινία ως σύγχρονη «αντιγραφή» της La Dolce Vita του Φελίνι και την υποτίμησε).
«Τι κακό έχει να νιώθεις νοσταλγία; Είναι ο μόνος αντιπερισπασμός που έχει απομείνει για όσους δεν έχουν πίστη στο μέλλον».
Η ταινία μοιάζει σαν ένα οργιώδες συμπόσιο που οδηγεί σε μία σκληρή συνειδητοποίηση απόλυτης κενότητας και ανίας, ενός μύθου που καταρρίπτεται σχετικά με το τι ζητάμε στη ζωή και τι μας κάνει ευτυχισμένους. Ο Τζεπ πέτυχε αυτό που νόμιζε ότι ζητούσε, ήταν όμως τελικά αυτό το όνειρό του;
Καθώς η ταινία ροκάρει προκλητικά, συνεχίζοντας το πάρτι με όλο το σθένος των καλοδιατηρημένων, μεσήλικων πλουσίων που μπορούν να βιώσουν τον ηδονισμό καλύτερα από τους νέους, αρχίζει ο προβληματισμός…
Το έργο διαδραματίζεται στη Ρώμη, που κατοικείται από τους πρώην ωραίους και τους νυν καταραμένους, και με πρωταγωνιστή κάποιον που δεν ανήκει ακριβώς σε καμία από τις δύο κατηγορίες.
Το La Grande Bellezza επανασυνδέει τον Σορεντίνο με τον αγαπημένο του πρωταγωνιστή, τον μοναδικά ισχυρό ηθοποιό του θεάτρου και της οθόνης Τόνι Σερβίλο, ο οποίος ξεκλειδώνει όσο κανένας άλλος την άγρια, ιωνική σάτιρα του Σορεντίνο.
Ο Τζεπ Γκαμπαρντέλα είναι ένα κομψός ηλικιωμένος άντρας που κυκλοφορεί στο κέντρο της μοντέρνας νυχτερινής ζωής της Ρώμης, σαν ένα γοητευτικό βαμπίρ. Το πρόσωπο του Τζεπ είναι μια μάσκα ευγενικής απογοήτευσης, αλλά συχνά τσαλακώνεται σε ένα χαμόγελο θέλησης, καλλιεργημένης ευχαρίστησης.
Είναι διάσημος δημοσιογράφος, ενώ χρόνια νωρίτερα έγραψε ένα πετυχημένο μυθιστόρημα, στα 20 του, και τίποτε άλλο…
Στα 60 του χρόνια, ο Τζεπ είναι ικανοποιημένος με τη ζωή του και έτοιμος να παρασυρθεί αλαφροΐσκιωτα στη σκιά της θνησιμότητας, όταν τον ηλεκτρίζει ένα απρόσμενο γεγονός. Ένας άγνωστος παρουσιάζεται στην πόρτα του εργένικου διαμερίσματός του με μια αποκάλυψη που συγκινεί βαθιά τον Τζεπ και πυροδοτεί μέσα του μια νέα παθιασμένη γνώση όλων όσων έχει αγαπήσει, όλων όσων έχει σπαταλήσει, μαζί με μια μικρή αίσθηση ότι μπορεί να αρχίσει να γράφει ξανά σοβαρά.
Πώς ο ίδιος μεταφράζει την Τέλεια Ομορφιά; Θα το μάθεις αν τον παρακολουθήσεις… Ωστόσο την ίδια ώρα θα προβληματιστείς, γιατί αυτή η απλοϊκή φαινομενικά υπόθεση και όλο αυτό το εξώφθαλμο πανηγύρι ματαιοδοξίας θα σε βάλουν σε σκέψη για τα δικά σου ζητούμενα, για το αν τελικά πραγματοποίησες το δικό σου όνειρο ή αν νομίζεις ότι το πραγματοποίησες αλλά παραπλανήθηκες, θα αναζητήσεις σε δεύτερο χρόνο τη δική σου μετάφραση για την Τέλεια Ομορφιά και νομίζω πως ουσιαστικά αυτή είναι η επιτυχία της ταινίας.
«Το πιο σημαντικό πράγμα που ανακάλυψα λίγες μέρες αφότου έκλεισα τα 65 είναι ότι δεν μπορώ να σπαταλήσω άλλο χρόνο κάνοντας πράγματα που δεν θέλω να κάνω».
Πέρα όμως από τις αναζητήσεις του Τζεπ (ή τις δικές σου), η ταινία είναι μία περιπλάνηση στη Ρώμη και η πόλη αναπαριστάται συγκλονιστικά μέσα από την σκηνοθετική ματιά του Σορεντίνο.
Η κάμερα κάνει ζουμ αποκαλύπτει εικόνες της αιώνιας πόλης εστιάζοντας σε αρχιτεκτονικά κομμάτια και κλασική τέχνη, αλλά στους ανθρώπους της, της ψυχής της πόλης, ακολουθώντας έτσι στενά την κουλτούρα της Ρώμης.
Βλέπουμε ένα ηλιόλουστο, λαμπρό πρωινό στην πόλη: ένας Ιάπωνας τουρίστας έχει καταρρεύσει, από κόπωση ή ίσως από κάποια αισθητική υπερφόρτωση, μια ρωμαϊκή επιθανάτια επιφοίτηση.
Ένας από τους γνωστούς του Τζεπ είναι ο καρδινάλιος Μπελούτσι, που προορίζεται να γίνει ο επόμενος ποντίφικας, τον οποίο υποδύεται ξεκαρδιστικά ο 75χρονος Ρομπέρτο Χερλίτσκα. Ο καρδινάλιος γοητεύει τον Τζεπ και κατέχει μια βαθιά γνώση των απόκρυφων μυστικών της Ρώμης, ιερών και βέβηλων.
Η Τέλεια Ομορφιά είναι βουτηγμένη σε αυτή τη μυστηριώδη Romanità.
Το 1960, η Πολίν Καέλ αποκάλεσε αυτό το κινηματογραφικό είδος «το πάρτι που έρχεσαι ντυμένος ως αρρωστημένη ψυχή της Ευρώπης». Στην Τέλεια Ομορφιά χορεύουν ένα πιασάρικο remix του We No Speak Americano, χωρίς ίχνος ενοχής ή εσωτερικής αμφισβήτησης και σκέψης. Όλα μοιάζουν να βρίσκονται γύρω τους και όμως, κάτι λείπει…
Ποιητική, εικαστική τόσο όσο πρέπει, ανάλαφρη και παράλληλα γεμάτη προβληματισμούς που παίρνεις μαζί σου και αφού η ταινία τελειώσει και μείνεις μόνος με τις σκέψεις σου, η ταινία του Πάολο Σορεντίνο είναι μία κινηματογραφική εμπειρία που σε καλεί να τη ζήσεις… στο Ertflix…
«Έτσι τελειώνουν πάντα όλα. Με το θάνατο. Αλλά πρώτα υπήρχε η ζωή».
