Στη διάρκεια της συνέντευξης στο Φεστιβάλ των Καννών, την επόμενη μέρα της προβολής του Kinds of Kindness, ο Γιώργος Λάνθιμος απαντούσε σε μια ερώτηση δημοσιογράφου πως δεν θέλει να μπει σε διαδικασία να ορίσει τι ακριβώς είναι οι ταινίες του, να παραδώσει αυτός το νόημα στον θεατή. Θέλει ο κάθε θεατής να ερμηνεύει αυτό που βλέπει όπως θέλει ο ίδιος και αν φτάνει και στα δικά του αυτιά, θα είναι χαρούμενος να ακούσει πως εξηγούν οι άνθρωποι τις δουλειές του.
Βλέποντας το Kinds of Kindness, μπορώ να πω με σχετική βεβαιότητα ότι δεν πιστεύω πως θα υπάρξουν πολλοί να καταφέρουν να βρουν νόημα. Ούτως ή άλλως, ο Γιώργος Λάνθιμος δεν έκανε ποτέ συμβατικές ταινίες. Η πιο συμβατική του ήταν το The Favourite, για να καταλάβετε. Εδώ το Kinds of Kindness όμως, καθιστά συμβατικές ταινίες τον Κυνόδοντα και τον Αστακό, ακόμα και το Poor Things.
Όταν βλέπω ταινίες του Λάνθιμου, όσες φορές έχω προσπαθήσει μόνος να ερμηνεύσω κάτι, πέφτω σε τοίχο. Πάντα μέσα από συζήτηση με φίλους και γνωστούς καταφέρνω να οδηγηθώ κάπου. Είχαν περάσει αρκετές ώρες από τη στιγμή που βγήκα από την αίθουσα και έβλεπα ένα στόρι ενός ανθρώπου που εκτιμώ την κινηματογραφική του οπτική, να συμπυκνώνει την άποψή του σε 4.5 αστέρια.
Μέχρι εκείνο το σημείο εγώ ήμουν μεταξύ του 1.5 και του 4. Πολύ μεγάλο εύρος. Δεν είχα κατασταλάξει. Ακόμα δεν μπορώ να μιλήσω με βεβαιότητα. Μέσα από τη συζήτηση, βρέθηκα να συνειδητοποιώ ότι ο Λάνθιμος σε κάθε του ταινία, αυτό που τελικά κάνει, είναι να στήνει το πιο ονειρικό ποίημα για τον έρωτα, να φτιάχνει μια παντελώς αδόκιμη ωδή για το ερωτικό πάθος.
Στο Poor Things το μετουσίωσε μέσα από τη σχέση της Μπέλα Μπάξτερ με τον Ντάνκαν Γουέντερμπερν και με την πνευματική χειραφέτηση της Μπέλα που κατέληξε στο να γίνει η ίδια ο άρχοντας του σπιτιού και να ορίζει πώς θα λειτουργήσουν τα πράγματα.
Στο Kinds of Kindness βρίσκει ακόμα πιο ακραία σχήματα για να το πετύχει αυτό, βασιζόμενος φυσικά και στο σενάριο που έγραψαν μαζί με τον Φιλίππου. Ο Φιλίππου απευθύνεται σε έναν έρωτα. Σε αυτό συναινεί συναισθηματικά και ο Λάνθιμος. Και στις 3 ιστορίες του Kinds of Kindness αυτό επικοινωνούν.
Οι 3 ιστορίες του Kinds of Kindness
Στην πρώτη ιστορία έχουμε έναν άντρα, τον Ρόμπερτ, ο οποίος είναι το παιδί για τα θελήματα του ηλικιωμένου επιχειρηματία Ρέιμοντ. Όχι για απλά θελήματα. Του δίνει κάθε μέρα ένα χαρτάκι με το τι πρέπει να φάει, πώς να ντυθεί, του έχει απαγορεύσει να κάνει παιδιά με τη γυναίκα του και η ιστορία ξεκινάει από το αίτημά του να πάει και να στουκάρει με το αυτοκίνητό του πάνω σε μια BMW που την οδηγάει ένας συγκεκριμένος άνθρωπος. Και το κάνει.
Αλλά ο στόχος ήταν να καταλήξει να νοσηλευτεί. Δεν το καταφέρνει. Ο Ρέιμοντ του ζητάει τότε να το ξανακάνει με μεγαλύτερη φόρα και να σκοτώσει τον άλλον, ο οποίος μάλιστα έχει συμφωνήσει να πεθάνει. Ο Ρόμπερτ αρνείται να το κάνει, πέφτει σε δυσμένεια και χάνει τα λογικά του. Καταλήγει να φλερτάρει με αυτή που τον αντικαθιστά, να την παρακολουθήσει και να…
Στην δεύτερη ιστορία, ο αστυνομικός Ντάνιελ ψάχνει τη γυναίκα του, τη Λιζ, που χάθηκε σε μια εξόρμηση με το σκάφος. Για να απαλύνει τον πόνο του, βλέπει με τον συνάδελφό του και τη γυναίκα του ένα βίντεο οργίου που έκαναν οι 4 τους. Μετά από κάποιες μέρες, η Λιζ εμφανίζεται. Όμως συμβαίνει κάτι παράξενο, κάτι δεν κολλάει στον Ντάνιελ, ο οποίος αρχίζει να εκδηλώνει κανιβαλιστικά ένστικτα.
Στην τρίτη ιστορία, η Έμιλυ κι ο Άντριου είναι μέλη μιας αίρεσης, της οποίας ηγούνται ο Όμι και η Άκα. Ζουν σε μια τεράστια έπαυλη με κήπο, πισίνα και σάουνα, σε ένα κοινόβιο, επιτρέπεται να κάνουν σεξ μόνο μεταξύ τους, ενώ απαγορεύεται να πιουν νερό εκτός από αυτό που βρίσκεται σε μια δεξαμενή σαν τζακούζι, όπου ο Όμι και η Άκα ρίχνουν τα δάκρυά τους. Η Έμιλυ κι ο Άντριου αναζητούν μια κοπέλα που έχει το χάρισμα με ένα άγγιγμα να ανασταίνει νεκρούς. Αντί να την βρουν αυτοί, τους βρίσκει η αδερφή της, η δίδυμη αδερφή της, η οποία όμως, πρέπει να…πεθάνει.
Ο Λάνθιμος απελευθερώνει τους ηθοποιούς του
Κανιβαλισμός, εθελοντική υποδούλωση, αυτοϋποτίμηση της προσωπικότητας του καθενός, ο Λάνθιμος με τον Φιλίππου μοιάζουν να έχουν φτιάξει τις πιο ακραίες εκφάνσεις του έρωτα σε αυτές τις ιστορίες, να θέλουν να καταδείξουν πόσο αστείοι μπορεί να γινόμαστε, πόσο να παραδίνουμε την ψυχή μας όταν ερωτευόμαστε, όχι μόνο ανθρώπους, αλλά ιδέες, εικόνες που έχουμε πλάσει για ανθρώπους.
Είναι, ίσως, η μόνη εξήγηση που μπορώ να δώσω για την ταινία, όπως και το ότι ο Λάνθιμος βυθίζεται πάντα στα πιο βαθιά του υποσυνείδητου, αντλεί εικόνες από τα όνειρα του και θέλει να τις ενσωματώνει σε αυτή τη μυθοπλαστική πραγματικότητα που φτιάχνει.
Το Kinds of Kindness φτιάχτηκε για να πεις ταυτόχρονα «Τι βλέπω αυτή τη στιγμή;» ενοχλημένος και «Τι βλέπω αυτή τη στιγμή;» με εκστατικό τρόπο. Κι ο Λάνθιμος μοιάζει να έλκει με κάθε τρόπο τα εκ διαμέτρου αντίθετα και να τα βάζει να συναντιούνται.
Τζέσι Πλέμονς, Έμμα Στόουν, Γουίλεμ Νταφόε, Μάργκαρετ Κουάλι συνθέτουν μια τετράδα πρωταγωνιστών που έχει διαφορετικό ρόλο σε κάθε ιστορία, κλήθηκαν να υποδυθούν 3 διαφορετικούς χαρακτήρες (η Κουάλι 4), σε πολύ δύσκολες και απαιτητικές συνθήκες ως προς τα χαρακτηριστικά των ρόλων τους, με στόχο να τοποθετήσουν κάθε τι δραματικό κάτω από μια φυσικότητα που φέρνει το μαύρο χιούμορ. Σαν τη φυσικότητα με την οποία η Κουάλι παίρνει φόρα για να κάνει βουτιά σε μια πισίνα που δεν έχει νερό.
Ο Λάνθιμος μοιάζει με έναν απελευθερωτή για τους ηθοποιούς του. Βλέπουμε την Έμμα Στόουν που ήταν ένα κορίτσι που ερωτευόταν στο La La Land, να γίνεται μια ιέρεια του σεξ, μια ιερόδουλη, μια εκμαυλιστική σεξουαλικότητα στο Poor Things, βλέπουμε μια Στόουν να συμμετέχει σε όργιο στο Kinds of Kindness και σε σκηνή που την θέλει γυμνή στα 4 ή σε σκηνή που έχει, ουσιαστικά, βιαστεί.
Το παρελθόν των ηθοποιών του, ο Λάνθιμος το σβήνει, τους οδηγεί σε μια Γη της Σεξουαλικής Επαγγελίας μέσα από τους ρόλους τους. Θαρρώ πως η Έμμα Στόουν βλέπει σε αυτόν κάτι τέτοιο και γι’ αυτό δε λέει να σταματήσει να συνεργάζεται μαζί του. Το ίδιο βλέπω να παθαίνει και ο Τζέσι Πλέμονς που μοιάζει να κοιτάζει τα Όσκαρ καθαρά. Γητευτής των τιθασευμένων ο Λάνθιμος, τους κάνει ατιθάσευτους!
Πόσα αστέρια θα του βάλω; Θα πήγαινα για 4, αλλά επειδή έχει αυτή τη φάση με το σκυλάκι, θα πάρει 3 αστέρια γιατί δεν θέλω να τα βλέπω αυτά ούτε στα ψέματα. Το εξισορροπεί βέβαια επειδή ξεκινάει με το Sweet Dreams ο Λάνθιμος, αλλά κάπου όπα Γιώργο.
ΥΓ. Για τον χορό της Έμμα Στόουν που συνεχίζει τα του Poor Things, θα τα πούμε ξεχωριστά, γιατί υπάρχει σημειολογία.
* Η ταινία Kinds of Kindness κυκλοφορεί την Πέμπτη 30/05 στις αίθουσες από τη Feelgood Entertainment.