Για να μπορέσει να κατανοήσει κανείς τη σπουδαιότητα της δουλειάς του Μπράντλεϊ Κούπερ στο Maestro, θα πρέπει να κάτσει να δει συνεντεύξεις του το τελευταίο διάστημα στις οποίες εξηγεί τη διαδικασία που ακολούθησε τόσο σκηνοθετικά, όσο και την μεθοδολογία και προσέγγισή του στον δικό του ρόλο, αυτόν του Λέοναρντ Μπερνστάιν.
Πολύ κατατοπιστική, ειδικά για δύο πολύ μεγάλες σκηνές του Maestro, είναι η συζήτηση που είχε με την Έμμα Στόουν για το Actors on Actors που κάνει κάθε χρόνο το Variety εν όψει της περιόδου υποψηφιοτήτων και βραβεύσεων.
Ο Κούπερ, που είναι υποψήφιος εις διπλούν στις Χρυσές Σφαίρες, και για τη σκηνοθεσία και για την ερμηνεία του (δικαιότατα και τα δύο), εξηγεί εκεί πως δεν θέλησε να αφήσει τίποτα στην ευκολία του ηχογραφημένου, του playback ή της μουσικής επένδυσης και επέλεξε στις σκηνές που είναι διευθυντής ορχήστρας, να γίνει κανονικά και με τη βούλα Maestro, έχοντας στο πλάι του πάντοτε τον διευθυντή ορχήστρας, τον Γκουστάβο Ντούνταμελ, και το δεξί χέρι του Μπερνστάιν, τον Γιανίκ Νέζετ-Σεγκέν.
«Χθες, τα έκανες σκατά»
Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό αυτό που περιγράφει στην Στόουν, ότι δηλαδή στη σκηνή στον καθεδρικό, που είναι η κορύφωση της ταινίας ως προς την σχέση του με τη γυναίκα του Φελίτσια Μοντεαλέγκρε, αλλά και το επιστέγασμα μιας φαντασμαγορικής καριέρας και ζωής, ο Κούπερ πήγε στο πρώτο γύρισμα 6 ώρες πριν αρχίσουν, για να εγκλιματιστεί στον χώρο και να «συνομιλήσει» με τον Μπερνστάιν. Και έφερε τους καλύτερους που υπάρχουν σε κάθε όργανο στον κόσμο.
Παρόλα αυτά, τα έκανε σαλάτα. Το παραδέχτηκε. «Ήταν ένας εφιάλτης». Χρειάστηκε να πάρει μια απόσταση και να πάει την επόμενη μέρα και να κάνει ακριβώς αυτό που οραματιζόταν. Για την ακρίβεια, ενώ δεν ήταν προγραμματισμένο να γίνει ξανά το γύρισμα κι υποτίθεται πήγαινε για wrap η σκηνή, ο Κούπερ ζήτησε να το ξανακάνουν γιατί ήξερε πια πώς θα γίνει. Προσευχήθηκε μπροστά σε όλους στον Μπερνστάιν και μετά…έγινε Maestro.
Τον πλησίασε μάλιστα ένα μέλος της ορχήστρας και του είπε «αυτό που έκανες χθες, ήταν σκατά. Σήμερα μας καθοδήγησες…Όχι, δεν κατάλαβες. Μη χρησιμοποιήσεις τίποτα από το χθεσινό».
Αυτό είναι αρκετό για να εξηγήσει κανείς σε κάποιον που δεν έχει δει ακόμα την ταινία, τι να περιμένει. Να περιμένει δύο τρομακτικές ερμηνείες.
Το Maestro θα σε κάνει να γίνεις Cooper Fan
Ο Κούπερ σπάει τον ουρανό του και αποδεικνύει με αυτό τον ρόλο ότι, αν δεν είναι τεράστιος ηθοποιός, έχει σίγουρα την προοπτική να προσφέρει τεράστιες και αξιομνημόνευτες ερμηνείες, αν τα δεδομένα του κάτσουν σωστά. Δεν ξέρω αν είναι το είδος του ηθοποιού που παίρνει έναν ρόλο από το χέρι και τον οδηγεί σε νέα μονοπάτια. Είναι σίγουρα το είδος του ηθοποιού που, αν ένας ρόλος έχει την προοπτική, μπορεί να τον πάει στο τέρμα του. Και τον Μπερνστάιν, τον πάει. Κάτι ακόμα πιο δύσκολο αν σκεφτεί κανείς το βάρος που φέρει ως σκηνοθέτης και παραγωγός, ως ένας συγκεντρωτικός και τελειομανής.
Η Κάρι Μάλιγκαν από την άλλη, είναι ηθοποιός που μπορεί να εξελίξει έναν ρόλο, ακόμα κι αν το σενάριο δεν της δίνει πολλά. Και το αποδεικνύει σε αυτή την ταινία, δίνοντας και credits στον Κούπερ που η δική τους χημεία και συνδιαλλαγή της επέτρεψε να ξεδιπλώσει όλο της το ταλέντο.
Στο Maestro βλέπουμε την ζωή ενός διευθυντή ορχήστρας που η ζωή του ήταν άμεσα συνδεδεμένη με την τέχνη του, που ήταν παραδομένος στις σωματικές του ανάγκες και δεν ζούσε για την τέχνη όσο άλλοι του βεληνεκούς του. Και γι’ αυτό κάποια στιγμή στα 50-55 του, υποστήριζε ότι δεν έχει κάνει πολλές ηχογραφήσεις, δεν έχει κάνει πολλά πράγματα, αλλά λίγα και καλά.
Με την Φελίσια προόδευσαν μαζί, εκείνη επέλεξε να διαχειριστεί ότι ο Μπερνστάιν ήταν αμφιφυλόφιλος και πολλές φορές αυτό εξέθετε την ίδια και, ιδίως τα παιδιά, στο τέλος όμως της διαδρομής αυτός την κοίταξε και έκανε τα πάντα στην άκρη. Κι όταν εμφανίστηκε ο καρκίνος και την σκότωσε, σημάδεψε την ζωή του με το πρόσωπό της. Μετά από εκείνη, ζούσε απλώς αναμένοντας τη σειρά του και ζώντας ρηχούς έρωτες με νεαρούς που ήθελαν να γίνει ο μαικήνας τους.
Το Maestro είναι μια από τις 2-3 καλύτερες βιογραφίες της δεκαετίας, έχει τις δύο ερμηνείες οσκαρικού επιπέδου, έχει την Σάρα Σίλβερμαν να υποδύεται εξαίρετα την αδερφή του Λέοναρντ, και έχει μια σκηνοθεσία που εστιάζει στο συναίσθημα, στην ψυχική βύθιση, όχι στην αφήγηση τόσο των γεγονότων. Είναι πολλές οι σκηνές για μια δίωρη ταινία, όπου σου δημιουργείται η αίσθηση πως κάνεις μια κατάβαση και πως μένει ένα αποτύπωμα. Το ίδιο είχε κάνει και στο A Star Is Born, απλώς τότε το στόρι δεν ήταν τόσο δυνατό όσο αυτό.
Δεν είχα ποτέ τον Κούπερ σε τέτοια θέση στο κεφάλι μου ώστε να πω «α, πρέπει οπωσδήποτε να δω την επόμενη ταινία του». Με το Maestro, με έβαλε σε αυτή τη διαδικασία, ιδίως ως προς τη σκηνοθετική του οπτική και το πώς χρησιμοποιεί τον φωτισμό και το φυσικό φως. Η σκηνή που προβάρουν ένα έργο με τη Μάλιγκαν στο ξεκίνημα, η σκηνή που κάθονται στο πάρκο και μαντεύει αριθμούς και η σκηνή στον καθεδρικό, είναι δείγματα ενός καλλιτέχνη με ουσία.
* Το Maestro κυκλοφορεί στις αίθουσες από την TFG και θα είναι διαθέσιμο στο Netflix στις 22/12