Spotlight είναι ο προβολέας. Είναι αυτό που κάνει η δημοσιογραφία. Ρίχνει προβολέα σε μια οπτική, σε κάτι που υπάρχει, που συμβαίνει ή που πρόκειται να συμβεί, με στόχο να προσφέρει στο κοινό όλες τις πληροφορίες, για να μπορέσει αυτό να κρίνει. Η ταινία που ανέβηκε στο Ertflix, δεν έριξε προβολέα απλά σε μια οπτική ενός θέματος, αλλά σε ένα θέμα που θα έπρεπε να απασχολεί με προτεραιότητα την κοινωνία, όμως κάποιοι φρόντισαν να το θάψουν. Ο λόγος; Η θρησκοληψία, η εμμονή σε μια κίβδηλη πίστη. Ένας από τους κλασικούς λόγους για τους οποίους η αλήθεια θάβεται και συμβαίνουν εγκλήματα στη σκιά.
Το είπαμε καθαρά και σε αυτό εδώ το κείμενο για μια άλλη αληθινή ιστορία σε σειρά του Netflix, θα το πούμε και εδώ, καθώς θα μιλήσουμε για το Spotlight, την ταινιάρα του 2015 που ήρθε στο Ertflix, με καστ που περιλαμβάνει τους Μάικλ Κίτον, Μαρκ Ράφαλο, Ρέιτσελ ΜακΆνταμς, Λιβ Σράιμπερ, Στάνλι Τούτσι, Τζον Σλέιτερι.
Οι άνθρωποι γνωρίζουν πολύ καλά την αλήθεια, αλλά για να μη διαταράξουν τη βολή τους, την καταπνίγουν και επιτίθενται σε όσους δεν υποδουλώνονται σε μια φτιαχτή πίστη ή στο χρήμα. Αυτό συμβαίνει και εδώ με τα Τέμπη, συμβαίνει σε πολλά σημεία στον πλανήτη, συνέβη και στην υπόθεση που πραγματεύεται η ταινία του Ertflix.
Spotlight είναι μια ειδική ομάδα δημοσιογράφων στην εφημερίδα Boston Globe, μια συγκεκριμένη στήλη που καταπιάνεται με την ερευνητική δημοσιογραφία και τα ρεπορτάζ μακράς διάρκειας. Στην πραγματικότητα, αυτό το ρεπορτάζ, για την παιδική κακοποίηση από την Καθολική Εκκλησία και τη συγκάλυψη των βιασμών μικρών αγοριών, κέρδισε Πούλιτζερ το 2003 στην κατηγορία Public Service, διότι η ομάδα των 5 δημοσιογράφων δεν άφησε τις εμφανείς ενδείξεις να χαθούν.
Κυνήγησε το μονοπάτι τους και μάζεψε τα στοιχεία που καθιστούσαν άμεμπτο το ρεπορτάζ τους, ώστε να αναλάβει μετά η δικαιοσύνη και να πιεστεί η εξουσία να τιμωρήσει αυτούς που καπηλεύονται την πίστη, που απλώνουν πλοκάμια σε καίρια πόστα για να μπορούν να τη σκαπουλάρουν.
Τι θα δεις στο Ertflix
Στην ταινία που θα δεις στο Ertflix, λοιπόν, η ομάδα Spotlight της εφημερίδας, ο Μάικλ, ο Γουόλτερ, η Σάσα και ο Ματ, με την καθοδήγηση και στήριξη του νέου επικεφαλής, του Μάρτι Μπάρον, θα φέρνουν ξανά στην επιφάνεια τις παλιότερες καταγγελίες εις βάρος μελών του Καθολικού κλήρου, οι οποίες, κατά τη συνήθη πρακτική της Καθολικής Εκκλησίας, δεν οδήγησαν σε ποινές, αλλά σε «σιωπηρές» μεταθέσεις των παιδοβιαστών.
Η υπόθεση ξεκινάει από το 1976, όταν ο κληρικός Τζον Κίογκαν συλλαμβάνεται για παιδική κακοποίηση μετά από καταγγελία, όμως η αστυνομία, αντί να τον οδηγήσει στη φυλακή και σε δίκη, σιωπά το ζήτημα, για να μην το μάθουν οι δημοσιογράφοι και απελευθερώνει τον κληρικό, που απλώς μετατίθεται.
25 χρόνια μετά, το 2001, ο Μάρτι Μπάρον, νέος επικεφαλής στη Boston Globe, διαβάζει ένα άρθρο όπου ένας δικηγόρος λέει ανοιχτά ότι ο Καρδινάλιος Μπέρναρντ Λο γνώριζε για τη δράση του Κίογκαν και δεν τον σταμάτησε και παίρνει ώθηση να ζητήσει από την ομάδα Spotlight να διερευνήσει την υπόθεση, αναζητώντας και θύματα που σήμερα θα είναι ενήλικα, πιθανώς με πολλά τραύματα.
Από την έρευνα, προκύπτει πως μόνο στη Μασσαχουσέτη, υπάρχουν περίπου 87 κληρικοί (το 6% των κληρικών στην πολιτεία) που έχουν κακοποιήσει σεξουαλικά ανήλικα αγόρια και πως η Αρχιεπισκοπή το γνωρίζει και έχει αναθέσει σε άνθρωπό της να μεταθέτει τους παιδοβιαστές για να μη συντηρείται ο θόρυβος γύρω από τις πράξεις τους.
Μια τέτοια αλήθεια, δεν βγαίνει έτσι απλά στη φόρα. Δε μπορεί να βγει γρήγορα αν δεν υπάρχουν τα αδιάψευστα στοιχεία. Διότι, αν βγει βιαστικά, τότε μπορεί να τελειώσει κάθε ελπίδα να τιμωρηθούν οι ένοχοι και αυτοί που σου μίλησαν με προσωπικό κόστος, να νιώσουν ότι τους πρόδωσες. Είναι ένα τεντωμένο σχοινί για τους δημοσιογράφους, τέτοιες υποθέσεις. Θέλει ειδικό χειρισμό. Ειδικά σε τέτοια περίπτωση όπου, όπως βλέπουμε στην ταινία, συγκρούονται και θυμικά, επιθυμίες των ρεπόρτερ που συνεργάζονται για το πώς πρέπει να προσεγγίσουν κάθε στάδιο της έρευνας.
Ταυτόχρονα, κάποιοι εξ αυτών ανήκουν σε κάποια ενορία, πιστεύουν και βιώνουν τη σύγκρουση μέσα τους, αφού αυτή η υπόθεση αποδομεί όσα πίστευαν για τους μεσάζοντες του θεού τους. Αυτόκλητοι μεσάζοντες, όμως η πίστη είναι τόσο κουτή που σε τυφλώνει απέναντι στους εκμεταλλευτές της ανάγκης σου να πιστέψεις σε ένα σπουδαίο Ον.
Ένα reality check στο Ertflix
Η ταινία στο Ertflix δεν είναι, επομένως, μόνο ένα μάθημα δημοσιογραφίας για τους δημοσιογράφους. Είναι κι ένα μάθημα για όλους εσάς κι εμάς που πιστεύουμε ότι αυτό που βλέπουμε, είναι η αλήθεια και μπορεί να γραφτεί έτσι απλά, λες και είμαστε στο Instagram ή το TikTok. Η ερευνητική δημοσιογραφία, είναι σαν την αστυνομία. Μπορεί εμείς με ευκολία ως αμέτοχοι πολίτες να λέμε ότι στην τάδε υπόθεση συνέβη το Χ πράγμα και δεν το λένε, αλλά στη δημοσιογραφία δεν πάει έτσι. Χρειάζεται χρόνος και η ιδανική στοιχειοθέτηση.
Και, πολλές φορές, εμπλέκονται παράγοντες που μπορεί και να αποδομήσουν την προσπάθεια των ρεπόρτερ και να μην υπάρχει η στοιχειοθέτηση, να χαθούν κι όσα είχε ο δημοσιογράφος ως σίγουρα, να κάνει πίσω ένας μάρτυρας, να εξαφανιστεί ένα στοιχείο. Εδώ, λοιπόν, πρέπει πάντα να υπάρχει η προτεραιότητα. Ποια είναι αυτή; Μα το κίνητρο! Αν ο ρεπόρτερ έχει το ηθικό κίνητρο, κυνηγάει μια υπόθεση για να βγάλει την αλήθεια στο φως και να γνωρίζουν οι πολίτες τι ισχύει, τότε η αλήθεια θα έχει κερδίσει.
Η ταινία στο Ertflix βοηθάει στο να κατανοήσει ο θεατής πολλά για το πώς τέτοιες υποθέσεις καθολικού ενδιαφέροντος χρειάζονται χειρουργικές κινήσεις και στρατηγική και δεν είναι βουρ στον πατσά, βρήκαμε 3 στοιχεία, πάμε να δημοσιεύσουμε και να τελειώσουμε. Αυτό είναι που έχει χαθεί στη σημερινή δημοσιογραφία, ειδικά στην Ελλάδα, όπου σπάνια οι επενδυτές-ιδιοκτήτες μιντιακών ομίλων δεν δίνουν τον χρόνο στους ρεπόρτερ να ερευνήσουν σωστά. Λίγοι το κάνουν, λίγοι το καταφέρνουν και με τεράστιο κόστος. Συντριπτική μειοψηφία είναι τα newsrooms που κατανοούν πως τα πάντα δεν είναι στο εδώ και τώρα.
Ελάχιστοι ιδιοκτήτες μέσων κατανοούν ότι αξίζει να πληρώσουν δημοσιογράφους για να ερευνήσουν και να δημοσιεύσουν κάτι σε 3-4 εβδομάδες και να δρέψουν τους καρπούς. Κυριαρχεί η τσαπατσουλιά και, φυσικά, η διαφθορά, οι τριγωνικές σχέσεις.
Χρειάζεται όλα αυτά να μας τα πει μια ταινία στο Ertflix; Ενίοτε, ναι. Στο Ertflix, στο Netflix, οπουδήποτε. Μια ταινία, μια σειρά, η τέχνη, μπορεί να γίνει ένα spotlight που ο δέκτης θα το αποδεχτεί πιο εύκολα.
Για όλα αυτά, το Spotlight, η Καλύτερη Ταινία το 2016 και το Καλύτερο Προσαρμοσμένο Σενάριο στα Όσκαρ, είναι και η καλύτερη επιλογή για να δεις στο Ertflix σήμερα.
