Μετά από περίπου ένα μήνα παλινωδίας, το Υπουργείο Πολιτισμού ανακοίνωσε την πρόταση της Ελλάδας για τα Όσκαρ, για την μακρά λίστα στο Όσκαρ Ξενόγλωσσης, για να είμαστε ακριβείς, με την ταινία Φόνισσα της Εύας Νάθενα να παίρνει το χρίσμα. Δεν ήταν δα και δύσκολο, διοτι από τις 23 ταινίες που ήταν στην προεπιλογή στα μέσα Αυγούστου, ήταν η μοναδική που δεν είχε αποσυρθεί μετά το φιάσκο με την αλλαγή της επιτροπής. Μιας επιτροπής που, σύμφωνα με τις πληροφορίες, είχε καταλήξει σε άλλη ταινία να διεκδικήσει την συμμετοχή στην τελική πεντάδα.

Η αρχική επιτροπή, όπως είχαμε καταγράψει εδώ, είχε εκφράσει ανησυχίες για αδιαφάνεια και για κατευθυνόμενη από το Υπουργείο επιλογή, 2 μέλη από τη νέα επιτροπή που ορίστηκε, αποχώρησαν σχεδόν άμεσα, ενώ την παραίτησή τους υπέβαλαν και τα 2 μέλη που αντικατέστησαν, μετά την ανακοίνωση της επιλογής.

22 από τις 23 ταινίες αποχώρησαν από την διαδικασία για τα Όσκαρ, αποσύροντας τη συμμετοχή τους. Πρώτα, ήταν μια ομάδα των 20 ταινιών. Μετά μία μόνη της, ώσπου είχαν μείνει ο Καπετάν Μιχάλης και η Φόνισσα. Τελικά, αποσύρθηκε και ο Καπετάν Μιχάλης για να μείνει μια ταινία μόνη να στέκεται και να εγείρει ερωτήματα και περιέργεια για τους λόγους που αποφάσισε να σταθεί, ουσιαστικά, απέναντι σε όλον τον κινηματογραφικό κόσμο.

Την ώρα που όλη η κινηματογραφική κοινότητα, διά στόματος Λευτέρη Χαρίτου, του σκηνοθέτη που την εκπροσωπεί ως πρόεδρος της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, ζητούσε να μην υπάρξει καμία πρόταση για τα Όσκαρ από την Ελλάδα φέτος, λόγω της ανεπαρκούς διαδικασίας, και να πάνε του χρόνου συνολικά, ομαδικά, μια ταινία, μια παραγωγή δεν πήρε καμία θέση και δεν ακολούθησε τις υπόλοιπες.

Ασυμβίβαστοι με την πραγματικότητα στο ΥΠΠΟ, τώρα θυμήθηκαν να επαναξιολογήσουν τη διαδικασία για το Όσκαρ

Μετά την, τυπική, ανακοίνωση της ελληνικής πρότασης για το Όσκαρ Ξενόγλωσσης, ένα δημοσίευμα στο Variety, γραμμένο εν τούτοις από Έλληνα δημοσιογράφο, δίνει μια διεθνή διάσταση στην ξεφτίλα και στην τραγική διαχείριση από το Υπουργείο Πολιτισμού, φιλοξενώντας μάλιστα και δηλώσεις του Υφυπουργού, του κύριου Φωτήλα, που τόνισε ότι το Υπουργείο απλώς ορίζει την Επιτροπή και την διαδικασία, αλλά είναι η Επιτροπή που αποφασίζει.

Μια ακόμα δήλωση εκτός τόπου και χρόνου, υπό την έννοια πως όταν έχει οριστεί μια διαδικασία που δεν εξασφαλίζει την διαφάνεια και είναι διαβλητή, ωθείται όλη η κινηματογραφική κοινότητα ή, εν προκειμένω, όλη πλην μίας ταινίας, στην αποχώρηση, άρα η Επιτροπή δεν έχει καν ρόλο. Απλά για τα τυπικά υπήρξε Επιτροπή, αφού είχε μείνει μία ταινία να μπει στη μακρά λίστα των Όσκαρ. Έπρεπε να φτάσουμε σε αυτό το σημείο για να πει ο υφυπουργός ότι θα επανεξεταστεί η διαδικασία μετά τον φετινό τραγέλαφο. Εύστροφοι στο Υπουργείο, το δίχως άλλο.

Παρ’ όλα τα παραπάνω, είναι τελικά διεθνής ξεφτίλα αυτό που συνέβη με την πρόταση μας για το Όσκαρ Ξενόγλωσσης; Μάλλον όχι. Ακόμα και η ανάδειξή του από το Variety είναι από Έλληνα δημοσιογράφο, ενώ κάποιοι κριτικοί κινηματογράφου έχουν επικοινωνήσει τα όσα συνέβησαν στους συναδέλφους τους. Ο δε Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος, κριτικός κινηματογράφου με διεθνές κύρος, έκανε ένα στόρι με το άρθρο του Variety και έγραψε πως ακόμα ψάχνει να βρει άκρη με την Academy of Motion Picture Arts and Sciences (AMPAS), δηλαδή με την Ακαδημία Κινηματογράφου που είναι υπεύθυνη για τα Όσκαρ, αφήνοντας να εννοηθεί πως θα επικοινωνήσει επακριβώς όσα συνέβησαν.

Ξεφτίλα παραμένει για τα καθ’ ημάς, εντός των τειχών, αναμφίβολα. Αλλά πόσοι θα ασχοληθούν ιδιαίτερα στο εξωτερικό με το άρθρο του Variety; Μόνο αν αποδειχτεί κάποιο σκάνδαλο, θα μιλάμε για ξεφτίλα διεθνών διαστάσεων. Προς το παρόν, την απολαμβάνουμε μόνοι μας και στο εξωτερικό, ειδικά στις ΗΠΑ, απλά θα το διαβάσουν και θα προχωρήσουν τη ζωή τους.

Ελληνική πρόταση για τα Όσκαρ: Η «διεθνής ξεφτίλα», η Φόνισσα που έτρεχε μόνη της και η άκρα του τάφου σιωπή

Εκείνο πάντως που σίγουρα είναι δυσνόητο, αφορά στην επιλογή των ανθρώπων της Φόνισσας, παραγωγών, σκηνοθέτιδας και λοιπών συμμετεχόντων, να μείνουν στη Σιωπή, να μην υποστηρίξουν καν την επιλογή τους να μείνουν στην κούρσα για το Όσκαρ και να διαφοροποιηθούν από την υπόλοιπη κινηματογραφική κοινότητα.

Πώς λειτουργεί η επιλογή στα Όσκαρ

Για να βάζουμε πάντως και τα πράγματα στη θέση τους, η Φόνισσα δεν είναι μια ταινία που θα ήταν άδικο να επιλεγεί σε μια σωστή διαδικασία, μεταξύ των 23 ταινιών. Είναι άδικο και προς την ίδια ότι δεν νίκησε κι ότι ήταν απλά σαν τα παιδιά στο σχολείο που δεν ήξεραν μπάλα και τα διάλεγαν τελευταία και τα έβαζαν στο τέρμα. Άλλωστε, είναι αρκετές οι κριτικές που γράφτηκαν πέρσι τον Νοέμβριο που μιλούσαν για την ελληνική ταινία της χρονιάς και την αποθέωναν. Θα μπορούσε να είχε προταθεί έναντι 22 άλλων ταινιών, όχι εν τη απουσία των 22 συνυποψήφιων ταινιών.

Ίσως, στο τέλος της ημέρας, να οδηγούμαστε και στην υπερβολή βλέποντας την ανικανότητα του ΥΠΠΟ, αφού η Φόνισσα δύσκολα θα βρεθεί στη λεγόμενη shortlist για το Όσκαρ Ξενόγλωσσης. Η shortlist είναι μια λίστα που βγαίνει από την ψηφοφορία των μελών της AMPAS, που αποτελεί τον προθάλαμο της τελικής 5άδας που ανακοινώνεται στις υποψηφιότητες. Ο αριθμός της shortlist είναι 15 ταινίες. Μετά ακολουθεί ο 2ος γύρος ψηφοφορίας και όσοι ψηφίζουν, πρέπει να έχουν δει και τις 15 ταινίες.

Μέχρι τις 2 Οκτωβρίου, όλες οι χώρες που θέλουν να καταθέσουν συμμετοχή στο Όσκαρ Ξενόγλωσσης, θα πρέπει να έχουν στείλει τον φάκελό τους, κι από αυτή τη λίστα θα οδηγηθούμε στα τέλη Δεκεμβρίου στην shortlist και στις 16 Ιανουαρίου του 2025 στις 5 υποψηφιότητες.