Αυτό το κείμενο δεν είναι μια κριτική ταινίας. Θα υπάρχει λίγο κι από αυτό, αλλά κατά βάση θα είναι μια εκδήλωση θαυμασμού στη δέσμευση που έχει ο Ντάνιελ Κρεγκ με τους ρόλους του, ιδίως στη μετά James Bond εποχή, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τον ρόλο του Μπενουά Μπλανκ στο Knives Out. Γενικώς, ο Ντάνιελ Κρεγκ είναι στην πιο απελευθερωμένη και unapologetic φάση της ζωής του, που δεν κολλάει σε ταμπού και δείχνει να θέλει να αποτινάξει πλήρως από πάνω του τον 007.
Στην ταινία Queer, λοιπόν, του Λούκα Γκουαντανίνο που σε κάθε του ταινία παραδίδεται στη λαγνεία (το Challengers το κατέδειξε στις αρχές του 2024, το Queer το διατράνωσε), ο Ντάνιελ Κρεγκ δεν απορρίπτει τίποτα και πάει all the way για να διατηρήσει την πιστότητα του ρόλου.
Στο Queer υποδύεται έναν γκέι μεσήλικα που έχει αφήσει την Αμερική στην μεταπολεμική εποχή και ζει στο Μεξικό πίνοντας ασύστολα και κάνοντας ναρκωτικά, κάτι που στις ΗΠΑ θα τον καθιστούσε εγκληματία. Και αναζητά διαρκώς τον έρωτα σε νέους άντρες. Συχνάζει σε γκέι μπαρ, οι καθημερινές του συνομιλίες είναι με άλλους γκέι της ηλικίας του που περιγράφουν τις περιπέτειες τους, είναι γενικώς ένα κλίμα απελευθέρωσης. Δεν τους κρίνει κανείς, δεν ασχολείται κανείς με το ποιοι είναι.
Ένα βράδυ, το βλέμμα του συναντιέται με αυτό του Γιουτζίν σε ένα δρομάκι όπου γίνεται μια κοκορομαχία και για κάποιες μέρες πέφτουν συχνά ο ένας στον άλλον. Ο Λι (Ντάνιελ Κρεγκ) αποφασίζει να του μιλήσει κάποια στιγμή, όποτε σε πρώτη φάση περνούν στιγμές φιλικά, με τον Λι να προσπαθεί να ανιχνεύσει αν είναι γκέι. Τελικά, ένα βράδυ τον πάει στο σπίτι του κι εκεί κάνουν σεξ, οπότε αρχίζει ένα ειδύλλιο που δεν το λες σχέση, διότι ο Γιουτζίν δε θέλει να μπει σε τέτοιες ταμπέλες, ούτε θέλει να αναγνωρίσει ότι είναι queer, και μοιάζει σαν το αιώνιο κυνήγι της νεότητας.
Κάποια στιγμή, ο Λι θα διαβάσει για ένα ναρκωτικό στη Λατινική Αμερική, το γιαχέ, που το χρησιμοποιούν σε πειράματα στις ΗΠΑ και τη Ρωσία και οι άνθρωποι αποκτούν τηλεπάθεια και επανακαθορίζουν τον εγκέφαλό τους. Ξεκινάει ένα ταξίδι προς τον Ισημερινό μαζί με τον Γιουτζίν και καταλήγουν σε ένα σπίτι μέσα στη ζούγκλα, όπου μένει μια Αμερικανίδα επιστήμονας που μελετά το γιαχέ ή, γνωστότερο ως, αγιαχουάσκα και εκεί το δοκιμάζουν και βιώνουν μια εξωσωματική εμπειρία που καταργεί την ύλη στο μυαλό τους.
Η ταινία δεν έχει κάποιο ουσιαστικό στόρι, τουλάχιστον όχι μέχρι να αρχίσει η εμμονή με την αγιαχουάσκα, μέχρι εκείνο το σημείο βλέπουμε απλά τον Ντάνιελ Κρεγκ να αναζητά το σεξ στο Μεξικό και τίποτα περισσότερο. Μέχρι εκείνο το σημείο δεν είναι μια ταινία αφήγησης, είναι μια ταινία γεμάτη πίνακες ζωγραφικής σε κάθε λήψη. Έχει πολλά κοινά αισθητικά στοιχεία με το Poor Things, χωρίς όμως να έχει πλοκή.
Η προσέγγιση του Ντάνιελ Κρεγκ είναι όλη η αξία του Queer
Γι’ αυτό και ως ταινία δε θα άξιζε τίποτα, αν δεν υπήρχε ο Ντάνιελ Κρεγκ να αντιμετωπίσει τον ρόλο του δίχως ίχνος ταμπού. Τον βλέπουμε σε σκηνές ερωτικές να περιποιείται το μόριο ανδρών, να μη διστάζει να κάνει πράγματα που έναν στρέιτ άντρα θα τον κόμπλαραν.
Κι αυτό που κάνει ο Ντάνιελ Κρεγκ είναι η απόδειξη πως αξίζει πολύ περισσότερο να βλέπεις ηθοποιούς να υποδύονται ρόλους με σεξουαλική ταυτότητα διαφορετική από την δική τους, διότι αυτό φέρνει το σοκ στον θεατή και αποτελεί την κλειδαριά που σπάει για να αφήσει κάθε ταμπού πίσω του, οποιασδήποτε φύσεως, ο ηθοποιός.
Αν είσαι γκέι και υποδύεσαι γκέι χαρακτήρα, δεν βγαίνεις έξω από το comfort zone, δε μπαίνεις σε διαδικασία να καταργήσεις κάτι μέσα σου. Αν είσαι στρέιτ και αυτή η ιδιότητα είναι βασική του ρόλου, δεν κάνεις κάποια εσωτερική μετακίνηση, δεν πηγαίνεις να ανακαλύψεις κάτι για τον εαυτό σου. Βλέποντας τον Ντάνιελ Κρεγκ πήγα από το αρχικό σοκ, του ότι δηλαδή αποδέχτηκε να κάνει τέτοιες σκηνές (συν ότι ήταν κάτι που καταργούσε μέσα μου την εικόνα του James Bond), στον θαυμασμό για τον ηθοποιό που έχει γίνει.
Ο Κρεγκ είναι ο ρόλος που υποδύεται. Είναι queer υπό την έννοια πως ωθεί προς τα έξω πιο «θηλυκές» πλευρές του εαυτού του, αν μπορώ να το θέσω με τέτοια ταμπέλα, κάνει στην καλλιτεχνική του διαδρομή ένα ταξίδι για την αγιαχουάσκα της υποκριτικής. Γι’ αυτό και μόνο αξίζει να δεις το Queer και για το ιδιαίτερα συγκινητικό του τέλος που δείχνει με μια χαρισματική απλότητα πόσο επώδυνα τελειώνουν οι ανθρώπινες σχέσεις. Πώς μια περιπέτεια αποτελεί την κορύφωση πριν τον θάνατο μιας συναναστροφής, πώς υπάρχει ένα άδειασμα, πώς περνάνε τα χρόνια και η καρδιά σε πάει πάλι στο «ρουτινιάρικο», το οποίο τώρα είναι όμορφο γιατί το άφησες για καιρό.
Και μοιάζει σαν ο κόσμος να είναι περιστρεφόμενος γύρω από σένα, διότι γυρνάς και είναι όλα όπως τα άφησες εκεί, σα να έπαψαν να ζουν εν τη απουσία σου, σα να υπάρχουν μόνο όταν τα παρατηρείς, σα να είναι κάθε ύπαρξη γύρω μας η επιβεβαιώση της ανθρωπικής αρχής.
Εκτός του Ντάνιελ Κρεγκ, το Queer έχει και 3 σκηνές που είναι ύψιστης καλλιτεχνικής και ψυχικής αξίας: η μία μετά την κατανάλωση της αγιαχουάσκα με τον χορό των δύο, η άλλη όταν ο Λι ξυπνά στο δωμάτιό του και βλέπει μια μινιατούρα πολυκατοικίας και μέσα σε αυτή τον εαυτό του και η έτερη είναι η σκηνή της έντονης ασθένειας, της πυρετώδους κατάστασης του Λι.
* Το Queer κυκλοφορεί στις αίθουσες από τη Spentzos Film στις 16/1