Η ερώτηση για την καλύτερη ταινία στην ιστορία του κινηματογράφου είναι πραγματικά υποκειμενική και ποικίλει ανάλογα με το γούστο, την εποχή και τα κριτήρια του καθενός.
Ωστόσο, η λίστα του περιοδικού Sight & Sound από το British Film Institute (BFI) προσφέρει μία από τις πιο αντικειμενικές και καθιερωμένες καταγραφές των απόψεων για την καλύτερη ταινία. Κάθε δεκαετία, το περιοδικό συγκεντρώνει ψήφους από εκατοντάδες επαγγελματίες του κινηματογράφου, σκηνοθέτες και κριτικούς, για να καθορίσει ποιες ταινίες θεωρούνται οι πιο σημαντικές.
Η λίστα του Sight & Sound είναι ιδιαίτερη καθώς φέρνει στο προσκήνιο τις απόψεις των ίδιων των δημιουργών, προσφέροντας μια οπτική που εμπνέεται από την καλλιτεχνική προσέγγιση και τις προτιμήσεις όσων εργάζονται στην τέχνη του κινηματογράφου. Η λίστα αυτή αντικατοπτρίζει όχι μόνο την ποικιλομορφία των απόψεων μεταξύ των ίδιων των σκηνοθετών, αλλά και την εξέλιξη της κινηματογραφικής αισθητικής και των κριτηρίων με την πάροδο του χρόνου.
Η λίστα του 2022 από το Sight & Sound ενισχύθηκε με τη συμμετοχή 480 σκηνοθετών, αριθμός αυξημένος από τους 358 της προηγούμενης δεκαετίας, προσφέροντας μια πολυπρισματική και παγκόσμια οπτική στην επιλογή των κορυφαίων ταινιών. Ανάμεσα στους συμμετέχοντες βρίσκονταν καταξιωμένοι δημιουργοί όπως ο Μάρτιν Σκορσέζε και ο Γκασπάρ Νοέ, καθώς και νέες φωνές όπως ο Πάνα Παναχί.
Κάθε σκηνοθέτης επέλεξε μια λίστα από 10 αγαπημένες ταινίες του. Αυτό αναδεικνύει την προσωπική προσέγγιση και τις επιρροές που διαμορφώνουν το σινεμά ως μορφή τέχνης. Ο απώτερος στόχος αυτής της μεγάλης συνεργασίας ήταν να αναδειχθεί εκείνη η ταινία που με τον πιο αριστουργηματικό τρόπο συνδυάζει την τέχνη και την τεχνική του κινηματογράφου.
Η κορυφαία ταινία
Στη θέση της κορυφής βρέθηκε η ταινία επιστημονικής φαντασίας που κυκλοφόρησε το 1968 και έκτοτε παραμένει κορυφαία στο είδος της: το «2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος»
Το «2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος» του Στάνλεϊ Κιούμπρικ, που κυκλοφόρησε το 1968, είναι αναμφισβήτητα μια από τις πιο σημαντικές ταινίες στην ιστορία του κινηματογράφου, ειδικά στο είδος της επιστημονικής φαντασίας. Η επιρροή του είναι τεράστια και παραμένει πρότυπο για σκηνοθέτες και δημιουργούς μέχρι σήμερα. Η ταινία εντυπωσίασε για την πρωτοποριακή της χρήση ειδικών εφέ, τις ρηξικέλευθες τεχνικές κινηματογράφησης και τη φιλοσοφική της θεματολογία.
Το έργο διερεύνησε θέματα όπως η τεχνητή νοημοσύνη, με τον περίφημο υπολογιστή HAL 9000, και τη σχέση μεταξύ ανθρώπου και τεχνολογίας, παρουσιάζοντας έναν από τους πρώτους κινηματογραφικούς στοχασμούς για το μέλλον της ανθρωπότητας και την τεχνολογική της εξέλιξη. Η επιρροή της ταινίας ήταν καθοριστική για τον τρόπο με τον οποίο η επιστημονική φαντασία παρουσιάζεται στον κινηματογράφο, επαναπροσδιορίζοντας την κινηματογραφική αφήγηση ως μια φιλοσοφική και οπτικά συναρπαστική εμπειρία.
Η διαχρονικότητά της και η καινοτομία της την έχουν εδραιώσει ως κορυφαίο έργο που δεν είναι απλά μια κινηματογραφική παραγωγή, αλλά μια βαθιά καλλιτεχνική και στοχαστική εμπειρία που συνεχίζει να εμπνέει και να συζητείται δεκαετίες μετά την κυκλοφορία της.
Στη λίστα των κορυφαίων ταινιών, η δεύτερη θέση ανήκει στον «Πολίτη Κέιν» (Citizen Kane) του Όρσον Γουέλς, μια ταινία που θεωρείται ορόσημο για την καινοτομία της στον κινηματογράφο. Ο Γουέλς καθιέρωσε ένα αριστοτεχνικό στυλ που περιλάμβανε τη χρήση μη γραμμικής αφήγησης, βάθους πεδίου και πρωτοποριακών τεχνικών κινηματογράφησης που επηρέασαν γενιές σκηνοθετών. Η ιστορία της ανόδου και της πτώσης του μεγιστάνα του Τύπου, Τσαρλς Φόστερ Κέιν, είναι μια εξερεύνηση της δύναμης, της φιλοδοξίας και της ανθρώπινης ψυχής.
Στην τρίτη θέση, «Ο Νονός» του Φράνσις Φορντ Κόπολα έρχεται να συμπληρώσει την εικόνα με μια καθηλωτική αφήγηση που αγγίζει τις θεματικές της οικογένειας, της εξουσίας και της τιμής. Η ταινία αυτή δεν είναι απλώς μια ιστορία για τη μαφία· είναι μια βαθιά μελέτη χαρακτήρων που αναδεικνύει τις συγκρούσεις και τις θυσίες στο πλαίσιο της οικογενειακής παράδοσης και της ηθικής διαφθοράς.
Αυτές οι ταινίες αντιπροσωπεύουν τρεις διαφορετικές πτυχές του κινηματογράφου: την επιστημονική φαντασία και τη φιλοσοφική αναζήτηση με το “2001: A Space Odyssey”, το προσωπικό και τεχνικά άψογο όραμα με τον «Πολίτη Κέιν», και την καθολική αφήγηση που εξερευνά τον ανθρώπινο πυρήνα με τον “Ο Νονός”. Κάθε μία είναι μοναδική στο είδος της και υπογραμμίζει την ποικιλομορφία και το βάθος που μπορεί να προσφέρει η έβδομη τέχνη.