Παραστάσεις, παραστάσεις, παραστάσεις…Μαύρο Γιασεμί, Ελλήνων Διαδρομές, Γυναίκα της Ζάκυθος. Δέκα, είκοσι, εκατό σταθμοί. Διαφορετικοί συγγραφείς και σκηνοθέτες. Ένας κοινός παρονομαστής: η Κατερίνα Γκατζόγια, μια ηθοποιός με πάθος που αναβρύζει από, αρχαία, λες, εντός της πηγή.
Με αυτό της το αστείρευτο πάθος αντέχει να βαστά τις προκλήσεις της κάθε της συνεργασίας γερά μες στα χέρια και να τις δαμάζει με τον δικό της τρόπο, εδώ και χρόνια. Φέτος το καλοκαίρι, θα κληθεί να κινηθεί μέσα από τρεις διαφορετικές παραστάσεις που ο κόσμος έχει αγαπήσει πολύ. Θα ταξιδέψει αρκετά και εκτός Αθήνας, εκεί που η δίψα για θέατρο και ιδίως για καλό θέατρο είναι μεγαλύτερη.
Το καλοκαίρι μόλις ξεκίνησε και η Κατερίνα Γκατζόγια νιώθει υπέροχα, παρά τα ζόρια του επαγγέλματός της, που, μεταξύ μας, πάντοτε υπήρχαν.
Η Κατερίνα, τι έχεις λάβει και τι έχει κομίσει από/στο ελληνικό θέατρο όλα αυτά τα χρόνια που το υπηρετεί;
Πέρα από την αναγνώριση, μικρή ή μεγαλύτερη, που όλοι οι καλλιτέχνες έχουμε ανάγκη, αισθάνομαι ότι η έκθεσή μου στο κοινό ανύψωσε το πνευματικό μου μπόι. Πολλές συγκινήσεις , πολυποίκιλα συναισθήματα χαράς,προβληματισμού,αναστοχασμού,αγάπη από το κοινό, καινούργιοι φίλοι, κατάθεση ψυχής. Ανεκτίμητη αυτή η αλληλεπίδραση, αλλά πάνω από όλα, γέμισα με αντιστάσεις δυνατές στον πειρασμό της πνευματικής νωθρότητας.
Η συνεργασία με τον Δήμο Αβδελιώδη-η οποία καλά βαστά!- έρχεται, για σένα, ως μία μικρή επιβεβαίωση της πορείας σου, τελικά;
Ο Δήμος είναι κεφάλαιο για το ελληνικό θέατρο, αλλά και για τον κινηματογράφο. Τον αγαπώ και νιώθω χαρά, περηφάνια και, ναι, επιβεβαίωση και αναγνώριση της δουλειάς μου όπως το λες, γιατί κατέχει μια διαφορετική τεχνική υψηλών απαιτήσεων. Αυτή η τεχνική σχετίζεται με ιερά κείμενα, μέσα τα οποία ο Δήμος με την αγάπη του για την ελληνική γλώσσα διδάσκει με τον δικό του μοναδικό τρόπο τις αξίες της ελληνικής γλώσσας, του θεάτρου και του κινηματογράφου. Αυτό κάνουμε με τη Γυναίκα της Ζάκυθος του Σολωμού.
Θα επιχειρούσες ποτέ να σκηνοθετήσεις εσύ;
Η αλήθεια είναι πως δεν μου αρέσει να σκηνοθετώ και έχω εμπιστοσύνη στους σκηνοθέτες που το κατέχουν καλά!
Έχεις μια ιδιαίτερη σχέση με την μουσική. Στην σύμπραξή σου φέτος με τον Δημήτρη Καλογερά στην παράσταση «Ελλήνων Διαδρομές» πώς είναι το συναίσθημά σου πάνω στην σκηνή; Εκεί που σιωπά ο λόγος και αρχίζουν τα όργανα;
Τα λόγια με τη βοήθεια της μουσικής πάνε πιο γρήγορα στον ουρανό. Η μουσική ανοίγει την ψυχή του ανθρώπου και «κάθεται» καλύτερα ο λόγος με ένα μοναδικό τρόπο που μόνο η μουσική μπορεί να κάνει. Φτιάχνει ατμόσφαιρα, απελευθερώνει συναισθήματα, βοηθάει να εκφραστούμε και να επικοινωνήσουμε καλύτερα ακόμη και μες στις σιωπές. «Η μουσική δίνει ψυχή στις καρδιές και φτερά στη σκέψη», λέει ο Πλάτωνας.
Πώς προέκυψε, αλήθεια, η σύλληψη, η έμπνευση αυτής της συγκεκριμένης παράστασης;
Ξεκινήσαμε αρχικά την περασμένη χρονιά μαζί με τους μουσικούς Δημήτρη Καλογερά , Λεωνίδα Καλογερά και Γρηγόρη Λάγγα με ένα μουσικοποιητικό δρώμενο για το 1821. Φέτος, μιας και είναι και τα 100 χρόνια από την μικρασιατική καταστροφή, είπαμε να κάνουμε ένα πέρασμα μαζί με δύο αξιόλογους συναδέλφους μου, τον Ηλία Γκογιάννο και τον Δημήτρη Κοντοδήμο, μέσα από κείμενα τραγωδίας – θεατρικά αποσπάσματα- αναφορικά κείμενα – ποίηση κ.λ.π., στις επικές στιγμές του πολιτισμού μας, ζωντανεύοντας εικόνες από το παρελθόν. Οι μουσικοί μας ταξιδεύουν με τις κιθάρες, τα τραγούδια τους, το βιολί: Από τα τετράχορδα των Αρχαίων Ελλήνων, τα αμιγώς κλέφτικα δημοτικά τραγούδια του 21 και τους αμανέδες της Σμύρνης, μέχρι το έντεχνο-λαϊκό του Β’ Παγκοσμίου πολέμου και το σήμερα.
Τι στόχους έχεις για την επόμενη χρονιά θεατρικά; Πώς σε βλέπεις;
Οι στόχοι μου είναι να παίζω πάντα σε έργα που θεωρώ ποιοτικά, που μεταδίδουν μια ουσία, μια αλήθεια, μια Αξία. Θεωρώ ότι ο ηθοποιός πρέπει να ποιεί ήθος και να οδηγεί την κοινωνία σε συγκεκριμένο δρόμο αξιών και όχι έργων απλής κατανάλωσης. Αυτό είναι δύσκολο γιατί ο κόσμος τροφοδοτείται και καθοδηγείται από την υπερπληροφόρηση, αλλά και την παραπληροφόρηση και έτσι αυτόματα ελαχιστοποιούνται οι πιθανότητες να ανεβαίνουν “σωστά” έργα. Γιατί τα περισσότερα γίνονται για να γίνονται. Δεν είναι σκοπός το ξύπνημα του ανθρώπου, αλλά ο υπνωτισμός του. Εύχομαι να είναι άκρως δημιουργική για μένα η επόμενη χρονιά. Υπάρχουν αρκετές προτάσεις για συνεργασία ευτυχώς και συζητώ ήδη.
Στο σινεμά θα ήθελες να παίξεις κάποια στιγμή; Ιδανικά, με ποιους σκηνοθέτες θα ήθελες να συνεργαστείς εκεί;
Φυσικά και θα ήθελα. Αγαπημένοι μου σκηνοθέτες που θα ήθελα να συνεργαστώ μαζί τους είναι ο Δήμος Αβδελιώδης (ναι, και στο σινεμά!), ο Παντελής Βούλγαρης, ο Λάνθιμος, ο Κώστας Γαβράς και ο Νικολάι Αρσέλ.
Ποιο είναι, για σένα, το τρίπτυχο του καλού ηθοποιού; Ποιες τρεις αρετές πρέπει οπωσδήποτε να συγκεντρώνει κάποια ή κάποιος που θέλει να διαπρέψει σε αυτόν τον χώρο; Δεν μιλώ, κατ΄ανάγκην, για εμπορική επιτυχία.
Ταλέντο, σκληρή δουλειά και ομαδικότητα συνοδευόμενη από αξίες.
Γιατί βλέπουμε τους ίδιους και τους ίδιους στα μεγάλα φεστιβάλ και στα γνωστά τηλεοπτικά σήριαλ, Κατερίνα; Πού πιστεύεις ότι οφείλεται αυτό;
Στο πολύ χορτάρι που τρώμε από τα κοκκινιστά των Μ.Μ.Ε και από τους τσελεμεντέδες που διδάσκουν την «ομορφιά και την καλοσύνη» της νέας εποχής φτιάχνοντας χυλούς και σούπες. Η τηλεόραση και, ιδίως η ιδιωτική, έχει συντελέσει σε αποχαύνωση και στην α-πολιτικοποίηση.
Αν βρισκόσουν για μία ώρα απέναντι στην Υπουργό Πολιτισμού τι θα της έλεγες, τι θα την ρωτούσες, τι θα της ζητούσες;
Να κοιτάξει το θεό, να πάει στον Παρθενώνα και να μελετήσει αυτό το θαύμα της αρχαιότητας που παραμένει τόσα χρόνια μοναδικό. Και όταν το κάνει αυτό, στ’ αλήθεια να το κάνει όμως, να πάρει μεγάλο μέρος των ανθρώπων του πολιτισμού και να τους στείλει σε άλλη δουλειά.
* Φωτογραφίες: Taphteam