Παρακολουθώ θέατρο 10 χρόνια. Και δεν θυμάμαι να έχω δει παράσταση που να έχει τόσο σύγχρονη θεματική, που να μην είναι δηλαδή έργο πολλών χαρακτήρων και με θέμα κάτι πολύ μακρινό στο παρελθόν, που να μου έχει αρέσει τόσο. Και μετά από τόσα χρόνια, συμβαίνει σε όλους και σε κάθε κομμάτι της ζωής, αρχίζεις να γίνεται πιο επιλεκτικός, φτάνεις στο σημείο να σταματήσεις για ένα διάστημα.
Έτσι μου συνέβη και μένα που μέσα στην πανδημία αποχωρίστηκα αρκετά από το θέατρο που το αγαπώ και το θεωρώ μια σπουδαία εμπειρία, αν βρεθείς σε μια παράσταση που να έχει κάτι να σου πει.
Εγώ είμαι κι ένας άνθρωπος που για διάφορους ψυχολογικούς λόγους, με ελκύουν παραστάσεις που έχουν πολύ κόσμο στη σκηνή, που έχουν μια φαντασμαγορία, που έχουν μια αρμονία και συντονισμένη κίνηση του σώματος, συντονισμένο λόγο. Μου αρέσει να βλέπω τη γεωμετρία. Όλα αυτά δεν τα συνάντησα στην παράσταση Lemons Lemons Lemons Lemons Lemons που ξεκίνησε την Τετάρτη στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης. Και παρόλο που δεν τα συνάντησα, ένιωσα μια αντίστοιχη πληρότητα βλέποντας την.
Η σκηνοθέτις Ζαφειρία Δημητροπούλου Ντελ Ανχέλ μαζί με τους δύο ηθοποιούς, την Άννα Μενενάκου και τον Παναγιώτη Γαβρέλα, χτίζουν όλη την ανθρώπινη ύπαρξη με τα ελάχιστα υλικά. Ένας πάγκος και δύο σκαμπό με αποθηκευτικό χώρο, ένας τοίχος με προβολέα και μερικές λάμπες να κρέμονται. Αυτά χρειάζονται για να αποτυπωθούν όλα τα γεμίσματα και τα κενά των σχέσεων.
Η πλοκή
Ο Όλιβερ και η Μπερναντέτ συναντιούνται στην κηδεία μιας γάτας σε ένα νεκροταφείο ζώων. Για ένα διάστημα συναντιούνται μόνο εκεί. Η Μπερναντέτ μοιάζει κάπως παράξενη. Εκείνος μουσικός, εκείνη ασκούμενη δικηγόρος. Την περίοδο της γνωριμίας τους η κυβέρνηση της Βρετανίας έχει προαναγγείλει την ψηφοφορία για ένα νομοσχέδιο περιορισμού της ανθρώπινης έκφρασης σε λεκτικό επίπεδο.
140 λέξεις. Αυτό είναι το ημερήσιο όριο. Πόσα μπορείς να πεις σε 140 λέξεις μέσα σε 24 ώρες; Να πεις και να γράψεις, αφού και ο γραπτός λόγος καταγράφεται. Πόσες από αυτές τις λέξεις δίνεις στη δουλειά, σε ανθρώπους περαστικούς και πόσες σε αυτούς που μετράνε για εσένα;
Ο Όλιβερ θέλει να εμποδίσει με κάθε τρόπο αυτή τη φίμωση, η Μπερναντέτ δεν δείχνει να τρελαίνεται ιδιαίτερα. Τελικά, ο «μουγγονόμος» περνάει, ψηφίζεται και βλέπουμε πώς διαμορφώνεται η καθημερινότητα του ζευγαριού στο σπίτι του, όταν κάθε βράδυ επιστρέφουν και έχουν ο καθένας διαφορετικό αριθμό λέξεων για να επικοινωνήσει πώς ήταν η μέρα του και αν ενοχλήθηκε από κάτι στη συμπεριφορά του άλλου.
Πώς επικοινωνείς το πρωί με το ταίρι σου όταν ξέρεις ότι θα χρειαστείς απόθεμα λέξεων κάποια στιγμή μέσα στη μέρα; Τι κώδικες επικοινωνίας βρίσκετε, ποια δική σας γλώσσα δημιουργείτε και πόσο σας φέρνει κοντά αυτή; Πώς γίνεται το σεξ χωρίς καθόλου λέξεις, αφού δεν θέλετε να τις ξοδέψετε εκεί, αλλά σε μια συζήτηση για το πού πάει η σχέση σας; Ακόμα και οι τσακωμοί δε μπορούν να σταθούν, αν ο ένας έχει 50 λέξεις υπόλοιπο και ο άλλος 15.
Είναι σαν να βλέπουμε έναν καλά μελετημένο αυτοσχεδιασμό, σαν κάποιος να δίνει μια συνθήκη στους δύο ηθοποιούς και να την αποδίδουν στη στιγμή. Ξεδιπλώνεται μπροστά μας μια ολόκληρη σχέση και με τη σκηνοθέτιδα να έχει επιλέξει μια αφήγηση με αρκετές χρονικές μεταβάσεις στο παρελθόν, με αρκετά μπρος-πίσω, είναι σαν να βλέπουμε μια ταινία όπου έχει απλωθεί ένα μυστήριο και με κάθε flashback παίρνεις μια πληροφορία που το ξεδιαλύνει.
Εδώ το μυστήριο είναι οι αριθμοί που λένε οι πρωταγωνιστές. Στην αρχή πίστευα ότι είναι ένα παιχνίδι του ζευγαριού, ένα παιχνίδι ικανότητας με πόσες λιγότερες λέξεις μπορούν να πουν αυτό που θέλουν. Μετά κατάλαβα ότι είναι το υπόλοιπο λέξεων που διαθέτουν.
Για να αποδοθεί σωστά αυτό το premise, υπήρχαν τα ρολόγια στα χέρια που χτυπούσαν και υπενθύμιζαν πόσες λέξεις απομένουν, λειτουργώντας σαν ένας αόρατος άρχων, σαν το Πανοπτικό του Φουκώ. Η επικράτηση των μηχανών. Απλώς, αυτή τη φορά δεν έχουμε τις φοβιστικές μηχανές, τα ρομπότ, τα ανθρωποειδή. Έχουμε…τα ρολόγια. Χτυπούν και μας παίρνουν την ικανότητα να μιλήσουμε.
Τι μου άφησε η παράσταση
Αυτό είναι για μένα το κεντρικό θέμα της παράστασης. Δώσε στον άνθρωπο μια ψευδαίσθηση, πείσε τον ότι υπάρχουν βαριές συνέπειες και θα υποταχθεί στο παράλογο. Είναι ότι οι άνθρωποι επαναστατούν απέναντι σε αυτό που τους μοιάζει οικείο, που τους μοιάζει στα μέτρα τους ή ανώτερο τους, αλλά αδιαφορούν για τα μικρά. Σαν ένας ιός, ένα μικρόβιο που κάνει μια κοινωνία σαν έργο του Σαραμαγκού. Περί μουγκότητας. Άλλο η σιωπή, άλλο η μουγκαμάρα. Επιλέγεις τη σιωπή όταν μπορείς να μιλάς και δεν μπορείς να σιωπάς όταν δε σου επιτρέπουν να μιλάς. Η παραδοξότητα της ανθρώπινης φύσης.
Δώστα όλα στον άνθρωπο για να τα απορρίψει μόνος του. Μη του δώσεις τίποτα και θα χυθεί αίμα για να του επιτρέψεις να το απορρίψει.
Σε αυτό το σημείο ένα shoutout στη συγχρονισμένη ταυτόχρονη κίνηση των ηθοποιών στο μεγαλύτερο μέρος της παράστασης, εκεί που σβήνουν τα φώτα και είναι σαν μόρια του χρόνου που σπρώχνουν τον Χρόνο προς τα μπροστά.
Η παράσταση Lemons Lemons Lemons Lemons Lemons είναι πραγματικά τόσο ανοιχτή στο να ερμηνευτεί από τον θεατή όπως του βγαίνει. Έχει κι ένα χιούμορ που προκύπτει από τη συνδιαλλαγή των ηθοποιών, από την τοποθέτηση του θεατρικού τηλεσκοπίου στις μικρές λεπτομέρειες μιας σχέσης, που την κάνει μια παράσταση με την οποία ταυτίζεσαι, με την οποία νιώθεις μια φρέσκια αναζήτηση, κάτι που να ταιριάζει με το σήμερα σου.
Ναι, μου αρέσουν πολύ ο Τσέχοφ, ο Ντοστογιέφσκι, ο Σαίξπηρ και όλοι αυτοί, αλλά έχουμε δει άπειρα ανεβάσματα στα έργα τους. Εκτός από τους ηθοποιούς και τη σκηνοθετική προσέγγιση, θες κάποια στιγμή να ταυτιστείς και με την ιστορία. Δε θες να μιλάς πια για τη διαχρονικότητα της τάδε ιστορίας. Θες το εδώ και το τώρα. Κι η παράσταση Lemons Lemons Lemons στο προσφέρει. Εκεί, στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, και τώρα.
Και γιατί 5 φορές λεμόνια; Γιατί όταν η ζωή σου δίνει λεμόνια, πρέπει να φτιάξεις λεμονάδα!
Ταυτότητα Παράστασης
Έργο: Sam Steiner
Μετάφραση: Αντώνης Γαλέος
Σκηνοθεσία: Ζαφειρία Δημητροπούλου Del Angel
Παίζουν: Άννα Μενενάκου, Παναγιώτης Γαβρέλας
Σκηνικά – κοστούμια: Μαίρη Τσαγκάρη
Μουσική: Ted Ρέγκλης
Χορός -Κίνηση: Αμαλία Κοσμά
Βοηθός Σκηνοθέτη: Λίνα Λαμπροπούλου
Β’ Βοηθός Σκηνοθέτη: Γιάννης Διασσάκης
Συνεργάτης Ενδυματολογος: Τζο Καλαβρού
Σχεδιασμός Φωτισμού & Projections: Έλενα Πετροπούλου
Υπεύθυνος Παραγωγής: Θωμάς Χαρέλας
Τμήμα Παραγωγής MCF: Αλεξάνδρα Γεωργουλοπούλου, Πηγή Πιφέα,
Φωτογραφίες: Δομνίκη Μητροπούλου
Παραγωγή: Black Spine και MOVER
Πληροφορίες για την Παράσταση
Πειραιώς 206, Ταύρος, 210 341 8550
Ημέρες & ώρες παραστάσεων:
Τετάρτη: 20.30
Πέμπτη: 20. 30
Παρασκευή: 21.30
Σάββατο: 21.30
Κυριακή: 20.30