Ένα ακόμη καλοκαίρι είναι προ των πυλών και αναμένεται να είναι πλούσιο σε θεάματα. Ως παραδοσιακά συμβαίνει τέτοια περίοδο, ανακοινώνονται όλες οι θεατρικές παραστάσεις που θα κεντρίσουν το ενδιαφέρον μας τους καλοκαιρινούς μήνες και με φόντο τη σκηνή και ταβάνι τον ουρανό.
Παραστάσεις αρχαίου δράματος και παγκόσμια αριστουργήματα περιλαμβάνονται στη λίστα, που φυσικά η γκάμα των επιλογών είναι τεράστια. Εμείς παρόλα αυτά ξεχωρίσαμε 7 θεατρικά έργα για το καλοκαίρι 2023.
Μαντάμα Μπατερφλάι του Τζάκομο Πουτσίνι
Ωδείο Ηρώδου Αττικού – 1, 4, 7, 10 Ιουνίου
Μετά την τεράστια επιτυχία του Βότσεκ (2020), ο κορυφαίος Γάλλος σκηνοθέτης Ολιβιέ Πι, καλλιτεχνικός διευθυντής του παρισινού Théâtre du Châtelet, διευθυντής του Φεστιβάλ της Αβινιόν (2014-22), επιστρέφει στην Εθνική Λυρική Σκηνή για να σκηνοθετήσει, αυτή τη φορά στη σκηνή του Ηρωδείου, ένα από τα δημοφιλέστερα αριστουργήματα του Πουτσίνι, τη Μαντάμα Μπατερφλάι.
Τα ιδιαίτερα στοιχεία από την ιαπωνική μουσική παράδοση, οι κλιμακώσεις, οι ποιότητες μουσικής δωματίου αλλά και τα ξεσπάσματα με το σύνολο της ορχήστρας δίνουν στην Μπατερφλάι τον ξεχωριστό της σφυγμό, την ιδιαίτερη ζωή της. Η παραγωγή υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
Έτος Μαρίας Κάλλας στο Ηρώδειο
Roberto Alagna & Aleksandra Kurzak – Συμφωνική Ορχήστρα Δήμου Αθηναίων – Nayden Todorov – 17 Ιουνίου
Το 2023 έχει κηρυχτεί από την UNESCO Έτος Μαρίας Κάλλας. Στο πλαίσιο των εορτασμών για τα 100 χρόνια από τη γέννηση της κορυφαίας υψίφωνου του 20ού αιώνα, ο Ελληνικός Σύλλογος Μαρία Κάλλας διοργανώνει συναυλία με τον διεθνούς φήμης τενόρο Ρομπέρτο Αλάνια και τη διάσημη σοπράνο Αλεξάντρα Κούζακ.
Οι δημοφιλείς καλλιτέχνες θα ενώσουν τις φωνές τους σε ένα πρόγραμμα με άριες και ντουέτα από δημοφιλείς όπερες που σφράγισε η φωνή της Μαρίας Κάλλας με την ξεχωριστή ένταση και τον φωνητικό πλούτο της, υπό τη διεύθυνση του μαέστρου Νάιντεν Τόντοροφ, διευθυντή της Φιλαρμονικής Ορχήστρας της Σόφιας. Όλα τα έσοδα της εκδήλωσης θα διατεθούν για την ολοκλήρωση του Μουσείου «Μαρία Κάλλας», που θα είναι αφιερωμένο στην εμβληματική ντίβα. Με τους καλλιτέχνες θα συμπράξει η Συμφωνική Ορχήστρα του Δήμου Αθηναίων. Η εκδήλωση τελεί από την Αιγίδα του Δήμου Αθηναίων και του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Το θεατρικό έργο (La Obra) του Στάθη Λιβαθινού
Πειραιώς 260 – 14,15 Ιουνίου
H παράσταση La obra εκκινεί από την «πραγματική ιστορία» του Σίμον Φρανκ, ενός Πολωνοεβραίου και τελευταίου επιζώντα του Ολοκαυτώματος από την οικογένειά του, ο οποίος μετακομίζει σε ένα χωριό της Αργεντινής τη δεκαετία του 1960. Αρχίζει να χτίζει τεράστια θεατρικά σκηνικά, που αναπαριστούν σκηνές από τη μικρή πόλη όπου μεγάλωσε αλλά και από το στρατόπεδο συγκέντρωσης στο οποίο δολοφονήθηκαν οι γονείς του. Ο μονόλογος που διατρέχει ολόκληρη τη ζωή του από τα παιδικά του χρόνια διανθίζεται σιγά σιγά με την αναπαράσταση πραγματικών τόπων και περιστατικών με τη συμμετοχή αμέτρητων κομπάρσων, κατοίκων του χωριού, που εντέλει γίνεται διάσημο και πλουτίζει χάρη σ’ αυτή την ατραξιόν. Πολλά χρόνια αργότερα, αποκαλύπτεται ωστόσο ότι ο Πολωνοεβραίος δεν ήταν αυτός που ισχυριζόταν ότι είναι.
Στα έργα του, ο διεθνώς αναγνωρισμένος, πρωτοποριακός Αργεντίνος σκηνοθέτης Μαριάνο Πενσότι εστιάζει στη σχέση ντοκιμαντέρ και μυθοπλασίας, φαντασίας και πραγματικότητας, αντλώντας συχνά από τη δική του ζωή ή αυτή των συνεργατών του. Στο La Obra επινοεί ως alter ego του τον θεατρικό σκηνοθέτη Ουαλίντ Μανσούρ. Σύμφωνα με την πλοκή, ο Μανσούρ έρχεται στην Αργεντινή για να ανεβάσει ακριβώς μια παράσταση με υλικό αφηγήσεις των κατοίκων που συμμετείχαν στο έργο του Σίμον Φρανκ, εκθέτοντας το πώς η εμπειρία αυτή επηρέασε τις ζωές τους. Η καλειδοσκοπική αυτή οπτική κλονίζει τις βεβαιότητές μας τόσο για το τι σημαίνει σήμερα «θύτης» και «θύμα», όσο και για την έννοια της αναπαράστασης καθαυτήν.
Ιππόλυτος του Ευριπίδη
Εθνικό Θέατρο – Kατερίνα Ευαγγελάτου / 7, 8 Ιουλίου
Η Kατερίνα Ευαγγελάτου, διακεκριμένη σκηνοθέτις και Καλλιτεχνική Διευθύντρια του Φεστιβάλ, επανέρχεται στην Επίδαυρο με το Εθνικό Θέατρο μετά την Άλκηστη (2017) που δημιούργησε ιδιαίτερη αίσθηση.
Η Αφροδίτη στήνει ένα παιχνίδι εκδίκησης και παρακολουθεί με ηδονοβλεπτική ματιά πώς το ανθρώπινο είδος γίνεται άθυρμα των επιθυμιών της. Το μάτι της γίνεται μάτι μας και τα πρόσωπα απογυμνώνονται. Τα γυμνά σώματα μεταφέρουν την έκρηξη, τον πόθο, τη λαγνεία αλλά και την αγνότητα του γένους των ανθρώπων.
Μια σκηνοθεσία που βουτάει στο άγριο σύμπαν του έργου του Ευριπίδη βλέποντάς το σαν έναν σύγχρονο εφιάλτη μέσα σε ένα ποιητικό σκηνικό, όπου τα πρόσωπα παλεύουν με τις αδυναμίες τους και ο έρωτας είναι τόσο παράφορος που δεν μπορεί παρά να είναι μοιραίος. Ένας δυνατός θίασος 24 ηθοποιών και τεσσάρων μουσικών θα βρίσκεται συνεχώς επί σκηνής.
Εκάβη του Ευρυπίδη
Εθνικό Θέατρο – Ιώ Βουλγαράκη / 11, 12 Αυγούστου
Καθημερινά φτάνουν στις οθόνες μας εικόνες από πολέμους, εικόνες αφόρητης βίας και σπαραγμού από κάθε σημείο του κόσμου. Το παράλογο του πολέμου μοιάζει να αφορά μόνο αυτούς που το ζουν, για όλους τους άλλους περιορίζεται σε μια στεγνή, εικονική και ακίνδυνη πληροφορία. Θάβεται ανάμεσα σε πλήθος ειδήσεων, αποκόβεται από το βίωμα του πένθους. Εξοικειωνόμαστε έτσι με την εικόνα και την πληροφορία της βίας, εκπαιδευόμαστε στον θάνατο αλλά ξεμάθαμε να πενθούμε.
Η Εκάβη στην ομώνυμη τραγωδία του Ευριπίδη ξεκινά ως πρόσωπο από αυτό το σημείο, από αυτό που έχουμε ξεχάσει, τον δρόμο του θρήνου. Στο πρώτο μέρος του έργου το πένθος, προσωπικό αλλά και συλλογικό, μοιάζει να γεννά τη μεταφυσική του: ζωντανοί και νεκροί βρίσκονται σε διαρκή συνομιλία, ένα αγόρι άταφο ταράζει τον ύπνο της μάνας του, ένα κορίτσι στέκει στο όριο ζωής και θανάτου. Στην Εκάβη τα πάντα συμβαίνουν σε έναν μεταιχμιακό χρόνο, μετά το τέλος του πολέμου. Η βία όμως δεν έχει τελειώσει. Και εκεί ακριβώς, στον χρόνο της μετάβασης, η Εκάβη του πένθους γίνεται η Εκάβη της εκδίκησης, ανοίγοντας μια τολμηρή διαλεκτική με το σήμερα.
Ένας πολυμελής θίασος εξαιρετικών ηθοποιών και μουσικών και η νέα μετάφραση της Ελένης Βαροπούλου, που πραγματοποιήθηκε ειδικά για την παράσταση, είναι οι πυλώνες του εγχειρήματος.
Σφήκες του Αριστοφάνη
Εθνικό Θέατρο – Λένα Κιτσοπούλου / 14, 15 Ιουλίου
Η αιρετική Λένα Κιτσοπούλου στην πρώτη της σκηνοθετική κάθοδο στην Επίδαυρο ανεβάζει μια διασκευή της δηκτικής κωμωδίας του Αριστοφάνη. Στους Σφήκες ο ποιητής σατιρίζει με ευφάνταστο τρόπο τη μανία των Αθηναίων να λύνουν δικαστικά τις διαφορές τους, αλλά και τις ρωγμές του δικαστικού συστήματος που επέτρεπε σε επιτήδειους να χειραγωγούν τη δικαιοσύνη προς όφελός τους.
Εξήντα χρόνια μετά την παράσταση του Αλέξη Σολομού, το Εθνικό Θέατρο καλεί την ανατρεπτική δημιουργό να στρέψει τη ματιά της στα κρίσιμα ερωτήματα που θέτει το αριστοφανικό έργο, σαρκάζοντας τις σύγχρονες παθογένειες με τον δικό της ιδιαίτερο τρόπο.
Run – Ένα σκηνικό δοκίμιο για την έλλειψη χρόνου του Γιώργου Βαλαή
Εθνικό Θέατρο – 17, 18, 20 Ιουλίου
Γιατί ο χρόνος περνάει σήμερα γρηγορότερα από ποτέ; Πού οφείλεται αυτή η αίσθηση της διαρκούς επιτάχυνσης των πραγμάτων; Πώς αντιμετωπίζουμε τον χρόνο ως κοινωνία και πώς επηρεαζόμαστε από τη μόνιμη έλλειψή του;
Η νέα παράσταση του Γιώργου Βαλαή αντλεί έμπνευση από τη σημερινή εργασιακή και κοινωνική πραγματικότητα, αλλά και από τα Τέσσερα κουαρτέτα του Τ. Σ. Έλιοτ, τον Εκκλησιαστή, και τα δοκίμια του φιλοσόφου Μπιουνγκ-Τσουλ Χαν Η κοινωνία της κόπωσης και The Scent of Time.
Σχεδιασμένη σε μια λογική καλειδοσκοπικής αντανάκλασης, η παράσταση αναζητά τα υλικά της μέσα στην ίδια τη διαδικασία παραγωγής της: μια ομάδα ηθοποιών/καλλιτεχνών προετοιμάζει μια παράσταση με θέμα την έλλειψη χρόνου. Μέσα σε ένα μεγάλο lounge, στην διάρκεια ενός διαλείμματος, συντελεστές και τεχνικοί συναντιούνται για κάποιο μικρό διάστημα ελεύθερου χρόνου, μια «παύση» φτιαγμένη από υλικά ονειροπόλησης, άγχους, ανειλημμένων υποχρεώσεων και καθηκόντων, ενώ μια live camera συλλαμβάνει αυτές τις στιγμές κενού, ελευθερίας ή απόδρασης.
Τα υλικά της δραματουργίας, οι προβληματισμοί του κάθε προσώπου ξεχωριστά και η σχέση του με τον χρόνο αναδύονται σε αυτό το ακίνητο σημείο του περιστρεφόμενου χρόνου και γίνονται η συνθήκη μέσα από την οποία ξετυλίγεται το νήμα της αφήγησης.
