Τουραντό, Η Γυναίκα Που Μισούσε Τους Άντρες: Πόση σπουδαιότητα χωράει σε μια παράσταση;

Η παράσταση που ανέβηκε στο Θέατρο της Οδού Κεφαλληνίας πριν λίγες ημέρες, είναι μια ψυχική κοσμογονία.

Το url αντιγράφηκε.

Δεν ξέρω προϊόν ποιας συναστρίας μπορεί να είναι αυτό, αλλά νιώθω ότι φέτος το ελληνικό θέατρο έχει ίσως την καλύτερη φουρνιά παραστάσεων των τελευταίων πολλών ετών. Πώς μπορώ βέβαια να το κρίνω εγώ αυτό, όταν βλέπω 8-10 παραστάσεις μόνο…Μικρό το δείγμα μου, αλλά τολμώ να το πω. Κι η παράσταση «Τουραντό, Η Γυναίκα Που Μισούσε Τους Άντρες», είναι από τις καλύτερες που έχω δει τα τελευταία πολλά χρόνια.

Όχι μόνο για το σπουδαίο κείμενο, τη σκηνοθεσία και τις ερμηνείες. Αλλά γιατί με την ένωση όλων αυτών, μου προσφέρεται η ευκαιρία να ταξιδέψω στην Κίνα του Μεσαίωνα, σε μια αυτοκρατορία, και να πιστέψω πως οι ηθοποιοί είναι εθνικότητες της περιοχής και εμπλέκονται όντως σε αυτές τις καταστάσεις.

Η Τουραντό είναι ένα έργο του Κάρλο Γκότσι, ενός Ιταλού συγγραφέα του 19ου αιώνα, που υπηρέτησε το ροκοκό και την Κομέντια ντελ Άρτε, κάτι που γίνεται εμφανές στην παράσταση, στο μεγαλύτερο κομμάτι της. Πρόκειται για ένα έργο που έχει γίνει εσχάτως πολύ αγαπητό στην Ελλάδα, μιας και το προσεχές καλοκαίρι θα δούμε το έργο σε εκδοχή όπερας στην Εθνική Λυρική Σκηνή, με τη μουσική διεύθυνση του Πιερ Τζόρτζιο Μοράντι και σε σκηνοθεσία Αντρέι Σερμπάν. Ας μείνουμε όμως στο ανέβασμα του Λιβαθινού.

Βασισμένο σ’ έναν κινέζικο θρύλο, αφηγείται την ιστορία μιας πανέμορφης πριγκίπισσας που μισούσε τους άντρες και που για να ξεφύγει από τις πιέσεις του πατέρα της, αυτοκράτορα της Κίνας, να παντρευτεί, μηχανεύεται ένα επιτήδειο και σατανικό τέχνασμα: μόνον εκείνος που θα καταφέρει να λύσει τους 3 γρίφους της, θα μπορέσει να την παντρευτεί. Όποιος αποτυγχάνει, αποκεφαλίζεται. Είναι τέτοια η ομορφιά της, ώστε όλοι παίρνουν το ρίσκο και προτιμούν να χάσουν τη ζωή τους, παρά να μην την κατακτήσουν.

Τίποτα όμως δεν παραμένει άλυτο και κάποια στιγμή καταφτάνει στο παλάτι ένας νεαρός πρίγκιπας, ο Καλάφ, γιος του Αυτοκράτορα των Τατάρων Τιμούρ, που θέλει να κρατήσει κρυφή την καταγωγή του, και λύνει τους γρίφους. Όμως, η Τουραντό σαστίζει από την άρνησή της να τον παντρευτεί που ζητά ρεβάνς. Ο πατέρας της αρνείται και της εξηγεί πως ο νόμος είναι νόμος και οφείλει να υπακούσει. Τότε, ο πρίγκιπας ζητά κατανόηση από τον αυτοκράτορα και να εισακούσει την επιθυμία της Τουραντό, διότι δεν θέλει να παντρευτεί μια γυναίκα που τον μισεί.

Η Τουραντό έχει ένα 24ωρο να μάθει για την καταγωγή του πρίγκιπα και να την πει δημόσια, ειδάλλως θα πρέπει να τον παντρευτεί.

Το έργο του Γκότσι συνδιαλλέγεται με το προφανές, δηλαδή την καταπίεση της θηλυκής απογόνου, με όχημα τα ήθη κι έθιμα της Κίνας, όμως εισάγει με τρόπο σαρκαστικό και τις επιδράσεις του σφοδρού έρωτα, ο οποίος ως πανδαμάτωρ, μπορεί να κατευνάσει ακόμα και την πιο σκληρή ψυχή, αυτή της Τουραντό.

Είναι απλά τα νοήματα του έργου, μα δεν είναι καθόλου απλό να γραφτεί ένα τέτοιο κείμενο, με τη ρίμα, από τον Στρατή Πασχάλη, και είναι εξίσου αξιοθαύμαστο το πώς διαχειρίζεται τον θεατρικό χώρο, τη σκηνή της Οδού Κεφαλληνίας, ο Λιβαθινός, καθοδηγώντας τους ηθοποιούς από τις σκάλες, ανάμεσα στις θέσεις των θεατών, μπροστά στη σκηνή, σε μια αμφιθεατρική διάταξη.

Σε αυτή την παράσταση βλέπουμε την αποθέωση της πρόβας, του τι μπορούν να κάνουν τόσοι καλοί ηθοποιοί όταν έχουν ξεκάθαρες οδηγίες από τον σκηνοθέτη και εκπαιδεύονται πάνω στα λόγια τους, στις κινήσεις τους. Καταλαβαίνεις πώς λειτουργεί το θέατρο σε αυτή την παράσταση. Δεν ξεφεύγει καμία κίνηση από την αρμονία του συνόλου.

Παρατηρήστε για παράδειγμα τις σκηνές που είναι ο Αυτοκράτορας με τους 2 Ιταλούς συμβουλάτορες του. Η εναλλαγή στα λόγια, το πώς κινούνται, είναι μια ομοούσιος τριάδα. Και με την παρουσία τους φέρνουν την αποθέωση του κωμικού στοιχείου της παράσταση.

Η Πολυξένη Παπακωνσταντίνου, η Τουραντό της παράστασης, είναι όλα τα πιθανά κι απίθανα συνώνυμα της λέξης «συγκλονιστική». Τα μάτια της, το σώμα της, τα χείλη της, είναι μήτρες παραμυθιών, ο τρόπος που τοποθετεί τη γλώσσα της, είναι μια χρονομηχανή. Το ίδιο και ο Βασίλης Ζαφειρόπουλος στον ρόλο του Καλάφ, σχεδόν τρομάζει η σκέψη ότι πρόκειται μόλις για την 2η παράσταση της καριέρας του. Τι ταλέντο διαθέτει και πώς ο Λιβαθινός το εκθέτει εξ ολοκλήρου..;

Το ίδιο και όλο το καστ. Αναγκάζομαι να ξεχωρίσω την Παπακωνσταντίνου, αλλά δεν ξεχωρίζει εύκολα κάποιος ένα μέρος του Τέλειου.

Κι ας λένε πως το τέλειο δεν υπάρχει, τούτη η παράσταση είναι αυτής της στόφας. Και τα κοστούμια και σκηνικά της Ελένης Μανωλοπούλου παίρνουν μερίδιο σε αυτό το αποτέλεσμα.

Από τα πρώτα λεπτά, αυτό που είδα ως θεατής στη σκηνή, με έκανε να μπω βαθιά στην ιστορία και να μη θελήσω να φύγω. Να ακολουθήσω τον Καλάφ στην περιπέτεια που επέλεξε, να ερωτευτώ κι εγώ την Τουραντό και να θελήσω να λύσω τους γρίφους.

Νιώθω πως ό,τι κι αν γράψω από δω και πέρα, θα είναι απλά μια επανάληψη. Γι’ αυτό σε αφήνω με την παραίνεση να πας στο Θέατρο της Οδού Κεφαλληνίας και να αφεθείς σε αυτή την ψυχική κοσμογονία, στην κατάργηση των συμπαντικών νόμων!

Ταυτότητα Παράστασης

Απόδοση – Διασκευή: Στρατής Πασχάλης

Σκηνοθεσία – Δραματουργική επεξεργασία: Στάθης Λιβαθινός

Σκηνικά – Κοστούμια: Ελένη Μανωλοπούλου

Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου

Μουσική: Μιχάλης Κωτσόγιαννης

Βοηθός Σκηνοθέτη: Ηλέκτρα Μαγγίνα

Βοηθός Σκηνογράφου / Ενδυματολόγου: Έμιλυ Κουκουτσάκη

Βοηθοί φωτιστή: Χάρης Δάλλας / Ναυσικά Χριστοδουλάκου

Φωτογραφίες παράστασης: Ελίνα Γιουνανλή

Κομμώσεις-Περούκες : Κωνσταντίνος Κολιούσης

Μακιγιάζ: Olga Faleichyk

Διεύθυνση παραγωγής: Μαρία Αλβανού

Συμπαραγωγή: Πράξη & Λυκόφως

Παίζουν (αλφαβητικά): Βασίλης Ανδρέου, Βαλέρια Δημητριάδου, Βασίλης Ζαφειρόπουλος, Νίκος Καρδώνης, Ειρήνη Λαφαζάνη, Φοίβος Μαρκιανός, Πολυξένη Παπακωνσταντίνου, Μαρία Σαββίδου, Άρης Τρουπάκης