Το συγκλονιστικό βιβλίο του «Στα ίχνη των Εβραίων της Ελλάδας» που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ψυχογιός έχει μεταφραστεί και πρόκειται να κυκλοφορήσει σε Γαλλία και Αγγλία, οι σοκαριστικές και ταυτόχρονα βαθιά συγκινητικές προσωπικές μαρτυρίες που εμπεριέχονται στις σελίδες του, η επί είκοσι χρόνια διαμονή του στη Γαλλία, η συνάντηση του με τον Εμανουέλ Μακρόν και η απόφαση του πριν από έξι μήνες να εγκατασταθεί στην Αθήνα και να ασχοληθεί με τα κοινά κατεβαίνοντας ως υποψήφιος στις επικείμενες δημοτικές εκλογές.

Ο ιστορικός και συγγραφέας Αναστάσης Καράμπαμπας ομολογεί πώς τα κυρίαρχα όπλα ενάντια στο ρατσισμό είναι η μόρφωση, η εκπαίδευση και η ενημέρωση.

Πώς αποφασίσατε να δημιουργήσετε το βιβλίο «Στα ίχνη των Εβραίων της Ελλάδος», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός, το οποίο πέραν της ιστορικής καταγραφής των Εβραίων που έζησαν στον Ελλαδικό χώρο, αναφέρεται στη δεινή ιστορία του ολοκαυτώματος, αφού το 96% όσων διέμειναν στη χώρα οδηγήθηκαν στο Άουσβιτς.

Σπούδασα στο Παρίσι και ειδικεύτηκα στα ολοκληρωτικά καθεστώτα και το Ολοκαύτωμα. Παράλληλα με τη διδασκαλία ήμουν και ερευνητής στο μουσείο του Ολοκαυτώματος στο Παρίσι, το οποίο είναι και ένα μεγάλο ερευνητικό κέντρο με αρχεία απ’ όλη την Ευρώπη. Εκεί κατάλαβα πολύ γρήγορα πως πολλά ντοκουμέντα που αφορούσαν τους Έλληνες Εβραίους ήταν άθικτα, σχεδόν ξεχασμένα. Έτσι άρχισα να ερευνώ μανιωδώς. Συνειδητοποίησα επίσης πως η ιστορία τους ήταν άγνωστη στο ευρύ κοινό, η βιβλιογραφία φτωχή και οι επιζήσαντες λίγοι.

Αναστάσης Καράμπαμπας

Κάπως έτσι ξεκίνησε δημιουργία αυτού του βιβλίου. Η έρευνα ήταν πολύ δύσκολη, με φτωχή βιβλιογραφία και ελάχιστα αρχεία. Νομίζω όμως πως αυτό που με δυσκόλεψε περισσότερο είναι οι ιστορίες και οι μαρτυρίες των επιζώντων. Ενώ ο ιστορικός πρέπει να είναι αντικειμενικός και να παίρνει απόσταση από τα πράγματα, για μένα μερικές φορές ήταν αδύνατον. Όμως ήξερα μέσα μου πως έπρεπε να συνεχίσω. Έπρεπε όλη αυτή η ιστορία να έρθει στο φως.

Ουσιαστικά εμπεριέχονται και προσωπικές μαρτυρίες πολλών εξ όσων διασώθηκαν. Τι σας εξομολογήθηκαν κατά την προσωπική σας συνάντηση;

Νιώθεις και βλέπεις τον πόνο στα μάτια τους αλλά και τη δύναμη της ζωής. Μια επιζήσασα μου είπε : «δεν βγαίνεις ποτέ από το Άουσβιτς, όλοι μείναμε εκεί!». Κι όμως αυτοί άνθρωποι που έχασαν τα πάντα, επειδή θεωρούνταν υπάνθρωποι, κατάφεραν να επιβιώσουν και να ξαναχτίσουν τη ζωή τους.

Δεν θα ξεχάσω ποτέ φερ’ ειπείν τις 4 ώρες που πέρασα με τον Σαμουέλ Μοντιάνο. Εκτοπίστηκε από τη Ρόδο, όταν ήταν 14 Μου εξήγησε τις άθλιες συνθήκες μεταφοράς με τα καράβια και ύστερα με το τρένο στο Άουσβιτς. 1 μήνα διαδρομή! Αδιανόητο. Στο στρατόπεδο έχασε όλη την οικογένειά του. Γύρισε μόνος και ζύγιζε 25 κιλά. Είχα χάσει την πίστη του στο Θεό για 60 χρόνια ώσπου δέχτηκε μετά το 2005 να επιστρέψει στο Άουσβιτς με ένα σχολείο.

Όταν κατάλαβε πως οι μαθητές έκλαιγαν μαζί και του και τον στήριζαν ψυχολογικά, είπε στο εαυτό του «Σαμουέλ, θα παλέψεις για τους νέους, μέχρι να πεθάνεις θα τους μιλάς, οφείλουν να ξέρουν». Τα δάκρυα των παιδιών και η συμπαράσταση τους επανέφερε την πίστη στο Θεό. Με το Σάμουελ μιλήσαμε, κλάψαμε, γελάσαμε, αγκαλιαστήκαμε! Μέσα από αυτές τις μαρτυρίες κατάλαβα πως είμαστε τυχεροί όλοι εμείς που ζούμε σήμερα. Τα έχουμε όλα και όμως παραπονιόμαστε. Εκείνοι έχασαν τα πάντα και παραμένουν χαμογελαστοί και θετικοί απέναντι στη ζωή.

Καράμπαμπας

Ποιο είναι το μήνυμα που επιθυμείτε να δώσετε μέσα από το βιβλίο ;

Θέλω να βοηθήσω τον κόσμο και κυρίως τα νέα παιδιά να καταλάβουν καλύτερα τον κόσμο. Το Ολοκαύτωμα έγινε πριν 80 χρόνια. Χθες δηλαδή! Οι Ναζί και οι συνεργάτες τους έστειλαν στους θαλάμους αερίων εκατομμύρια ανθρώπους επειδή θεωρούνταν κατώτεροι. 6 εκατομμύρια αθώοι, 1,5 εκατομμύριο παιδιά! Η μόρφωση, η εκπαίδευση, η ενημέρωση είναι τα καλύτερα όπλα ενάντια στον ρατσισμό, τον αντισημιτισμό και τις προκαταλήψεις. Αυτός είναι ο στόχος του βιβλίου μου, να μεταφέρει στο ευρύ κοινό και κυρίως στους νέους.

Έχετε ένα τρομερά πλούσιο βιογραφικό. Έχετε σπουδάσει ιστορία στο πανεπιστήμιο Nanterre της Γαλλίας, κάνατε μεταπτυχιακή εργασία πάνω στον ελληνικό και διεθνή τύπο την περίοδο της χούντας αλλά και στον τομέα του ανθρώπινου δυναμικού, υπήρξατε καθηγητής ιστορίας επί 20 χρόνια στη Γαλλία και μάλιστα διδάξατε αφιλοκερδώς σε σχολείο με προσφυγές. Μιλήστε μου για τη διαδρομή είσαι στη Γαλλία.

Η μητέρα μου είναι Γαλλίδα. Οπότε ανήκω θα λέγαμε σε δυο χώρες. Στη Γαλλία σπούδασα και εργάστηκα. Είναι μια χώρα που προσφέρει πολλές επιλογές αρκεί να μάχεσαι και να κυνηγάς τα όνειρά σου. Δίδαξα σε μαθητές, φοιτητές και πρόσφυγες. Έγραψα επίσης βιβλία που αφορούσαν πάντα το Ολοκαύτωμα και τον αντισημιτισμό. Γύρισα όλη τη Γαλλία και την Ευρώπη για έρευνα και διαλέξεις. Αδιαμφισβήτητα, αυτή η χώρα με βοήθησε να ωριμάσω και να ανοίξω τους ορίζοντές μου.

Συναντηθήκατε και με τον Εμανουέλ Μακρόν με τον οποίο αποκτήσατε μία μία εξαιρετικά καλή σχέση.

Συμμετείχα ενεργά στην προεκλογική του εκστρατεία το 2017, ενώ κάναμε μαζί μία σειρά διαλέξεων για το Ολοκαύτωμα. Είναι ένας εξαίρετος άνθρωπος που αγαπά πολύ την Ελλάδα.

Πριν από έξι μήνες αποφασίσατε να εγκατασταθείτε μόνιμα στην Αθήνα. Πώς ήταν το πρώτο διάστημα προσαρμογής;

Ενώ έχω μεγαλώσει στον Πόρο, τολμώ να πω πως μετά από 20 χρόνια στο Παρίσι έμαθα να λειτουργώ, τουλάχιστον στον επαγγελματικό τομέα, ως Γάλλος. Οπότε εκεί χρειάστηκε μια προσαρμογή. Ίσως και στη νοοτροπία. Η αλήθεια είναι πως η Ελλάδα βρίσκεται στα Βαλκάνια και απέχει λίγο από τη νοοτροπία της Δυτικής Ευρώπης. Εντούτοις, μου είχε λείψει πολύ η γενναιοδωρία και το φιλότιμο των Ελλήνων, αρετές που βρίσκεις πιο δύσκολα έξω!

Τα επόμενα σχέδιά σας;

Το βιβλίο θα κυκλοφορήσει στα Αγγλικά και τα Γαλλικά. Οπότε το χειμώνα θα κάνω μια περιοδεία στο εξωτερικό για ομιλίες. Επίσης αυτή τη στιγμή βρίσκομαι σε προεκλογική εκστρατεία γιατί αποφάσισα να ασχοληθώ με τα κοινά. Κατεβαίνω υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος στην Αθήνα με την παράταξη του Κώστα Μπακογιάννη. Νομίζω πως μπορώ να προσφέρω στην πόλη, κυρίως στους τομείς που γνωρίζω καλά, δηλαδή την παιδεία και τον πολιτισμό.

Ποιο είναι το όραμα σας για την Αθήνα;

Προφανώς θέλω να γίνει μια ιδανική πόλη η Αθήνα μας. Δεν μπορούμε να την αλλάξουμε από την μια στιγμή στην άλλη. Έχουν γίνει πολλά λάθη δυστυχώς εδώ και 70 χρόνια. Όμως, μπορούμε να κάνουμε την πόλη μας καλύτερη. Θέλω μια Αθήνα πιο ασφαλή, πιο καθαρή, πιο φιλόζωη, πιο ανεκτική . Θέλω μια Αθήνα για όλους. Για τους γονείς, τα ΑΜΕΑ, τους ηλικιωμένους, τα παιδιά, τους αστέγους, τους χρήστες ουσιών. Υπάρχουν λύσεις για όλους. Το βιβλίο μου με βοήθησε να καταλάβω καλύτερα τι σημαίνει να είσαι στο περιθώριο.

Είμαστε πάνω απ’ όλα άνθρωποι και πρέπει να βοηθάμε αυτούς που το έχουν ανάγκη. Η Αθήνα επίσης είναι γειτονιές. Η κάθε γειτονιά οφείλει να έχει ασφάλεια, καθαριότητα, κατάλληλο φωτισμό, πεζοδρόμια, μια αστυνομία της γειτονιάς, μια ασφαλή και ευχάριστη παιδική χαρά….