Πριν από 3-4 χρόνια είχε ανοίξει μια μεγάλη συζήτηση, με αφορμή μια ανάρτηση της Ιωάννας Τούνη για τα κλειστά μαγαζιά στους Παξούς τις μεσημεριανές ώρες και το ότι κάνει κακό στον τουρισμό. Τότε, είχε ειπωθεί πως η πολιτική του νησιού είναι απαραίτητη για να μην εργάζονται άνθρωποι, ειδικά στην εστίαση, στο peak της ζέστης. Η Ελλάδα είναι μια χώρα όπου τα καταστήματα με τουριστική προέκταση ή που είναι αμιγώς τουριστικά, δεν κλείνουν. Κατά τόπους θα βρείτε διαφορετικές συνήθειες, σε κάποια νησιά υπάρχουν μαγαζιά για αξεσουάρ και ρούχα ανοιχτά ως τις 11 το βράδυ, όμως, σε γενικές γραμμές, μοιάζει να έχουμε παραδοθεί πλήρως στις απαιτήσεις του πελάτη-τουρίστα.
Αυτό προκαλεί αλυσιδωτά προβλήματα, διότι κάνει αναγκαία την ύπαρξη παραπάνω προσωπικού για να καλυφθούν οι βάρδιες ή οδηγεί σε εξάντληση τους 4-5 γεμάτους τουριστικούς μήνες όσους εργάζονται στην εστίαση, αφού καταλήγουν να δουλεύουν 10-12 ώρες αντί για 8. Γι’ αυτό έχουμε φτάσει στο σήμερα να υπάρχει έλλειψη προσωπικού σε πολλές επιχειρήσεις, ιδίως στα νησιά. Στην ουσία, δεν πρόκειται για έλλειψη, αλλά για υπερπροσφορά θέσεων.
Πώς θα μπορούσε να αλλάξει αυτό; Με την επαναφορά της υποχρεωτικής μεσημεριανής σιέστας.
Πρόκειται για μια συνήθεια που υπήρχε στην Ελλάδα μέχρι τις αρχές των 90s, κάπου εκεί όμως, άρχισε σιγά σιγά να εξαφανίζεται, με αποτέλεσμα να φτάσουμε στα τελευταία 20 χρόνια όπου το να κλείνει ένα μαγαζί κάθε μεσημέρι, από τις 2 μέχρι τις 5 ή 6, δεν εντοπίζεται εύκολα στην Ελλάδα.
Αν έχετε ταξιδέψει στο εξωτερικό, ιδίως στην Ιταλία και την Ισπανία, θα έχετε δει ότι η μεσημεριανή σιέστα είναι νόμος για όλους. Είχα ταξιδέψει το 2022 στο Μπάρι και έψαχνα ταξί στις 13:30 και τηλεφώνησα σε μια υπηρεσία και μου είπαν ότι σε μισή ώρα αρχίζει η σιέστα και δύσκολα θα βρεθεί κάποιος, οπότε ξανά μετά τις 5.
Τελείωσε η σιέστα, κατακόρυφη άνοδος για καρδιακά στην Ελλάδα
Η, επί της ουσίας, κατάργηση της μεσημεριανής σιέστας, δεν έφερε μόνο πρακτικά προβλήματα. Δεν είναι μόνο δηλαδή το θέμα με τις βάρδιες. Κι αυτό βέβαια είναι ένα θέμα που συνδέεται με το έτερο ζήτημα, της υγείας.
Διότι, έρευνες έδειξαν πως ένας μεσημεριανός ύπνος, μια παύση το μεσημέρι για 2-3 ώρες, με έναν ύπνο μέχρι μία ώρα, τονώνουν τρομερά την υγεία, σωματική και ψυχική, με αποτέλεσμα να επανέρχεται σε υψηλές εντάσεις η παραγωγικότητα και η διάθεση του ατόμου.
Σκεφτείτε για παράδειγμα το εξής. Έχετε ένα μαγαζί που λειτουργεί 9-2 και μετά 5-12. Αυτές είναι συνολικά 12 ώρες. Μπορείτε να έχετε είτε διαφορετικά άτομα στις δύο βάρδιες και να τα πληρώνετε σωστά για τις ώρες που δούλεψαν, έχοντας όμως και λιγότερα να δώσετε στη μισθοδοσία, αφού δε μιλάμε για 8ώρα, είτε να έχετε μια βάρδια 8 ωρών σπαστή και μια βάρδια 4. Κι εσείς ως ιδιοκτήτης ενός εστιατορίου, για παράδειγμα, δε θα χρειαζόταν να είστε 15 ώρες στην τσίτα για να κυλήσει σωστά η δουλειά.
Σκεφτείτε τώρα να μην υπάρχει αυτό το κενό τρίωρο. Μετατρέπει ξαφνικά τις βάρδιες σε 8 και 7 ώρες, ουσιαστικά δύο 8ώρες, με αποτέλεσμα να χρειάζονται περισσότεροι υπάλληλοι για να καλύψουν ή, επειδή δε βρίσκονται, οι υπάρχοντες να δουλεύουν 6 στα 7 ή και 7 στα 7.
Υπάρχουν έρευνες που δείχνουν ότι από τότε που χάθηκε η μεσημεριανή σιέστα στην Ελλάδα, αυξήθηκε 37% η πιθανότητα καρδιακού επεισοδίου στους Έλληνες. Για τους άντρες, πιο συγκεκριμένα, το ποσοστό ανέβηκε στο 60%! Κι αυτό, βέβαια, θα αλλάξει, αν ξαναγίνει μια έρευνα σε μερικά χρόνια, διότι τα αρχικά στοιχεία βασίστηκαν σε μια εποχή που η γυναίκα δούλεψε λιγότερο. Πλέον, τα άγχη της δουλειάς, μοιράζονται εξίσου.
Για κάποιο λόγο, έχει περάσει στον σύγχρονο άνθρωπο, ειδικά στην Ελλάδα, ότι αν θες να ξεκουραστείς στο μέσο της βάρδιας σου, είσαι τεμπέλης. Το αναλύσαμε κι εδώ με επίκεντρο τα social media. Όχι. Το ευέλικτο ωράριο πρέπει να είναι ένα εργαλείο στα χέρια του εργαζομένου που να το χρησιμοποιεί κατά το δοκούν. Δεν ξέρει καμία εταιρεία το πώς μπορούμε να είμαστε πιο παραγωγικοί. Εμείς το γνωρίζουμε. Στην Ελλάδα για κάποιο λόγο ταυτίσαμε τη σιέστα με το αραλίκι.
Να το έβλεπα σε κάποια βόρεια χώρα που δεν έχει τόσο βάναυσα καλοκαίρια, κάπως να το δεχτώ. Αλλά στην Ελλάδα που έχει 40άρια τα καλοκαίρια, είναι παράλογο η σιέστα να είναι συννυφασμένη με την τεμπελιά.
Γι’ αυτό, κάθε φορά που μας ενοχλεί που δε βρίσκουμε κάπου να κάτσουμε να φάμε στις 3 το μεσημέρι, θα πρέπει να σκεφτόμαστε πως ο κόσμος δεν έχει φτιαχτεί για την τουριστική μας ικανοποίηση, πως έχουμε να κάνουμε με ανθρώπους που μας εξυπηρετούν και πως το ότι επέλεξαν να δουλεύουν σεζόν ή σε εστίαση, δε σημαίνει πως δε μπορούμε να συμβάλλουμε στην καλυτέρευση των συνθηκών και των απαιτήσεων της δουλειάς τους.
Άλλωστε, όπως εξηγήθηκε πιο πάνω, κάθε τι είναι μια αλυσίδα. Κι αν ένας κρίκος σπάσει, χαλάει όλη η αλυσίδα, όχι μόνο αυτός ο κρίκος.
* Photo credits: Shutterstock
