Ομάδες ζωικών ειδών εξαφανίζονται με ρυθμό 35 φορές υψηλότερο του μέσου όρου λόγω της ανθρώπινης δραστηριότητας, σύμφωνα με ερευνητές, οι οποίοι προειδοποιούν ότι η έκτη μαζική εξαφάνιση στην ιστορία της Γης βρίσκεται σε εξέλιξη και επιταχύνεται.
Αναλύοντας τον ρυθμό με τον οποίο εξαφανίστηκαν στενά συνδεδεμένα είδη ζώων τα τελευταία 500 χρόνια, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι θα χρειάζονταν 18.000 χρόνια για να εξαφανιστούν αν δεν υπήρχαν άνθρωποι, ενώ ο ρυθμός με τον οποίο χάνονται αυξάνεται.
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Proceedings of the National Academy of Sciences, διαπίστωσε ότι τουλάχιστον 73 ομάδες ειδών θηλαστικών, πτηνών, ερπετών και αμφιβίων έχουν εξαφανιστεί από το 1500.
Αν οι τάσεις είχαν ακολουθήσει τους μέσους ρυθμούς εξαφάνισης πριν από την ανθρώπινη επίδραση, θα αναμενόταν να έχουν εξαφανιστεί μόλις δύο, εκτιμούν οι ερευνητές.
Σε αυτά που χάθηκαν περιλαμβάνονται τα πουλιά ελέφαντες της Μαδαγασκάρης, τα μόα από τη Νέα Ζηλανδία και οι μελιτοφάγοι μόχο της Χαβάης.
Λόγω της καταστροφής των ενδιαιτημάτων, της κλιματικής κρίσης και του παράνομου εμπορίου άγριας ζωής, οι απώλειες αναμένεται να επιταχυνθούν τα επόμενα χρόνια.
Στο χειρότερο σενάριο –ότι όλες οι απειλούμενες σήμερα ομάδες ειδών θα εξαφανιστούν μέχρι το τέλος του αιώνα– ο ρυθμός θα είναι 354 φορές υψηλότερος από τον μέσο όρο των τελευταίων εκατομμυρίων ετών.
Οι συγγραφείς της μελέτης, καθηγητές Gerardo Ceballos και Paul Ehrlich, έχουν ήδη διαπιστώσει ότι τα είδη εξαφανίζονται σε κλίμακα παρόμοια με το γεγονός που εξαφάνισε τους δεινόσαυρους και προειδοποιούν ότι η απώλεια αυτή αποτελεί απειλή για τη διατήρηση του ανθρώπινου πολιτισμού.
Αν και ο ισχυρισμός ότι βρίσκεται σε εξέλιξη μια έκτη μαζική εξαφάνιση αμφισβητείται από ορισμένους επιστήμονες, μια αξιολόγηση του 2019 από τον ΟΗΕ για την υγεία του πλανήτη διαπίστωσε ότι 1 εκατομμύριο είδη κινδυνεύουν να εξαφανιστούν λόγω των ανθρώπινων πιέσεων στο περιβάλλον.
«Ένας τέτοιος ακρωτηριασμός του δέντρου της ζωής και η συνακόλουθη απώλεια των οικοσυστημικών υπηρεσιών που παρέχει η βιοποικιλότητα στην ανθρωπότητα αποτελεί σοβαρή απειλή για τη σταθερότητα του πολιτισμού.
Άμεσες πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές προσπάθειες πρωτοφανούς κλίμακας είναι απαραίτητες αν θέλουμε να αποτρέψουμε αυτές τις εξαφανίσεις και τις κοινωνικές επιπτώσεις τους», διαπιστώνει η μελέτη.
Το θαλάσσιο θηλαστικό Βακίτα, που μοιάζει με δελφίνι, ζει κοντά στη δυτική ακτή του Άνω Κόλπου της Καλιφόρνιας και θεωρείται είδος σε κρίσιμη απειλήPaula Olson/NOAA via AP
Ο καθηγητής Ceballos, του Εθνικού Αυτόνομου Πανεπιστημίου του Μεξικού, ο οποίος ηγήθηκε της έρευνας, δήλωσε στον Guardian ότι τα αποτελέσματα ήταν χειρότερα από ό,τι περίμενε, αλλά υπάρχει ακόμη χρόνος για να δράσουμε.
«Χάνοντας όλα αυτά τα γένη ζώων, χάνουμε τα θεμέλια του πλανήτη για να υπάρχει ζωή γενικά και ανθρώπινη ζωή ειδικότερα. Αν έχετε έναν τοίχο φτιαγμένο από τούβλα, αν χάσετε μερικά, δεν θα καταρρεύσει, αλλά δεν θα είναι τόσο ισχυρός. Αν χάσετε πολλά τούβλα, κάποια στιγμή θα καταρρεύσει.
Ο συνδυασμός των αερίων στην ατμόσφαιρα που μας επιτρέπει να έχουμε ζωή στον πλανήτη εξαρτάται από τα φυτά, τα ζώα και τους οργανισμούς», δήλωσε.
«Όσο δραματικά και αν είναι τα αποτελέσματα, αυτό που είναι σημαντικό να αναφέρουμε είναι ότι έχουμε ακόμη χρόνο. Το παράθυρο όμως κλείνει με ταχείς ρυθμούς. Υπάρχει ελπίδα, αλλά πρέπει να δράσουμε γρήγορα», πρόσθεσε.
