Περιεχόμενα
Λέγεται Ρομές Ρανγκανέιθαν, είναι Βρετανός κωμικός, μια πολύ ενδιαφέρουσα και αστεία περίπτωση ανθρώπου, αξίζει τον κόπο να τον ψάξετε αν δεν τον ξέρετε, ένα από τα stand up show του βρίσκεται (και) στο Netflix. Ένα από τα επαγγελματικά του project έχει να κάνει με την παρουσίαση ταξιδιωτικής εκπομπής στο BBC, αλλά με διαφορετικό από τα συνηθισμένα concept: Πάει σε μέρη που δεν θέλει να πάει κανείς. Για να δει στην πράξη αν τα στερεότυπα και η βασική ιδέα γι’ αυτά (τα μέρη) ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα ή όχι – Κι αυτό μπορείτε να το δείτε αν θέλετε, στο Ertflix.
Αρκετές φορές εντυπωσιάστηκε θετικά απ’ αυτά που συνάντησε στις χώρες που επισκέφτηκε, ήταν πολύ διαφορετικά από ό,τι περίμενε. Στην Αϊτή όμως, όχι. Όσα βίωσε στο νησιωτικό κράτος της Καραϊβικής Θάλασσας τον τάραξαν, τον φόβισαν. Επιβεβαιώνοντας τη φήμη της χώρας ως μιας από τις πιο επικίνδυνες του κόσμου.
Δικαιώνοντας έτσι την απόγνωση μιας γυναίκας την οποία συνάντησε στο αεροπλάνο του πηγαιμού και η οποία σχεδόν έπεσε στα πόδια του για να τον αποτρέψει να πάει στο νησί, επειδή «είναι πολύ επικίνδυνα εκεί!». Της είχε πει πως πάει για τουρισμό, επειδή δεν ήθελε να πει πως δουλεύει στην τηλεόραση κι αυτή τον κοιτούσε σαν τρελό. «Τουρισμός; Εκεί;», τον ρωτούσε ξανά και ξανά αδυνατώντας να το πιστέψει. Κι όχι επειδή το μέρος δεν είναι όμορφο. Ίσα ίσα. Αλλά το κάλλος του τοπίου έχει καταστραφεί από την κακία των ανθρώπων…
«Προσοχή: Κίνδυνος» μια χώρα απ’ άκρη σε άκρη
Ναι, υπάρχουν τόποι που απλώς δεν πηγαίνεις. Εκτός αν είσαι ντόπιος ή… τρελός. Η Αϊτή, δυστυχώς, είναι τέτοια. Ο Ρανγκανέιθαν δεν έπαθε κάτι τελικά, αλλά ρίσκαρε. Πολύ. Ειδικά διαμένοντας στην πρωτεύουσα Πορ-Ο-Πρενς. Το «προσοχή: κίνδυνος» θα μπορούσε να είναι γραμμένο σε κάθε στενό.
Ακόμα περισσότερο στη Cité Soleil, την πιο σκληρά χτυπημένη από τη φτώχεια περιοχή της πόλης.
Εκεί υπάρχουν όλα αυτά που φαντάζεται ο μακρινός παρατηρητής, όλα όσα είναι βγαλμένα από το «μεγάλο της φτώχειας εγχειρίδιο». Παιδάκια να κυκλοφορούν φορώντας κουρέλια ή ούτε καν αυτά, κόσμος να τρώει πράγματα που σε άλλες περιοχές δεν είναι καν για τα σκουπίδια, σπίτια ετοιμόρροπα και ξεχαρβαλωμένα.
Σε όλα αυτά προσθέστε την πλήρη απουσία της αστυνομίας. Κάτι που αφήνει το χώρο και το χρόνο στις συμμορίες να κάνουν πραγματικά ό,τι θέλουν. Ο νόμος της ζούγκλας, αυτός είναι ο μόνος που αναγνωρίζεται σε αυτά τα μέρη.
Και τα πράγματα πάνε όλο και χειρότερα. Το ένα μετά το άλλο τα σχολεία και τα νοσοκομεία, όπως αυτό των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, κλείνουν. Οι απαγωγές είναι στην ημερήσια διάταξη, το ίδιο οι ανταλλαγές πυρών και μαχαιρώματα στους δρόμους στις πολεμικού τύπου συγκρούσεις ανάμεσα στις συμμορίες.
Η δολοφονία που βύθισε οριστικά την Αϊτή στο χάος, παντού «λάθος μέρος», κάθε λεπτό «λάθος στιγμη»
Αυτό που βύθισε εντελώς την πρωτεύουσα σε κατάσταση χάους ήταν η δολοφονία του προέδρου Ζοβενέλ Μοΐζ τον Ιούλιο του 2021. Ο τρόμος και η αταξία έγιναν η νέα άρχουσα τάξη. Δεν υπάρχει εκλεγμένη κυβέρνηση, ο πρωθυπουργός Αριέλ Ανρί θεωρείται ανίκανος και βαθιά διαπλεκόμενος, ενώ υπάρχουν σκιές που τον εμπλέκουν, ως ηθικό αυτουργό, στη δολοφονία του Μοΐζ, την οποία διέπραξαν Κολομβιανοί μισθοφόροι.
Η αστυνομία δεν μπορεί να κάνει τίποτα για να αποτρέψει τις καθημερινές σκηνές βίας. Δεν έχει το απαραίτητο προσωπικό, δεν έχει τα μέσα. Αποτελείται από λίγα αναλογικά άτομα, τα οποία και κακοπληρωμένα είναι και με ηθικό το ακριβώς αντίθετο του «ακμαιότατο». Στην ουσία έχουν αποδεχτεί πως έχουν χάσει τον έλεγχο, οπότε τα έχουν παρατήσει. Άλλοι και ουσιαστικά, το προσωπικό μειώθηκε στα 9.000 άτομα, ήταν 15.000 πριν από τρία μόλις χρόνια.
Το ΒΒC αυτή την εποχή δεν θα διανοούταν καν να στείλει τον οποιονδήποτε δικό του εκεί, όπως προ 5ετίας τον Ρανγκανέιθαν. Τότε, υπήρχαν ακόμα κάποιες δικλείδες ασφαλείας. Τώρα, τίποτα. Ακόμα και οι πλουσιότερες συνοικίες που ζούσαν σαν σε παράλληλο σύμπαν, προστατευμένες, πλέον κινδυνεύουν άμεσα, κινδυνεύουν πολύ.
Οι συμμορίες τους έχουν βάλει για τα καλά στο μάτι, αφού ξέρουν πως εκεί υπάρχει «ψωμάκι». Νιώθουν και είναι πανίσχυρες, επιτίθονται σε αστυνομικά τμήματα, στόχος τους είναι να πάρουν τον έλεγχο όλης της πόλης όχι μόνο ορισμένων συνοικιών όπως μέχρι πρότινος. Στρατολογούν μέχρι και μικρά παιδιά, κάνουν κουμάντο παντού.
Και δεν είναι να βρεθείς στο λάθος μέρος τη λάθος στιγμή. Όλο το Πορ-Ο-Πρενς έγινε πια λάθος μέρος, κάθε λεπτό έγινε εν δυνάμει λάθος στιγμή.
Τρέχουν να γλιτώσουν όσοι μπορούν, έκκληση ΟΗΕ για διεθνή επέμβαση, αλλά…
Οι πλουσιότεροι ήδη εγκαταλείπουν τη χώρα, τις ακίνητες περιουσίες τους, είναι μια μάχη που δεν μπορούν να νικήσουν και το ξέρουν. Τρέχουν συνεπώς να γλιτώσουν. Όταν ακούς την κυβέρνηση να σου προτείνει ως λύση να πάρεις όπλα καθώς δεν μπορούν να σου εγγυηθούν ασφάλεια, ε τότε καταλαβαίνεις πως ήρθε ο καιρός να τα μαζέψεις. Αν, επαναλαμβάνουμε, ανήκεις στους λίγους τυχερούς που έχουν κάπου να πάνε και τα οικονομικά μέσα για να το πραγματώσουν.
Τουλάχιστον 530 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους, πολλοί από τα πυρά ελεύθερων σκοπευτών, και άλλοι σχεδόν 280 έχουν απαχθεί από την αρχή της χρονιάς, ανακοίνωσε μες την εβδομάδα ο ΟΗΕ, επαναλαμβάνοντας το αίτημα να αναπτυχθεί το ταχύτερο διεθνής ειδική δύναμη.
ΗΠΑ, Καναδάς και άλλες χώρες έχουν προσφέρει βοήθεια σε υλικοτεχνικό επίπεδο στην Αϊτή, αλλά αυτό δεν αρκεί. Οι συμμορίες έχουν εξοπλιστεί με πανίσχυρα όπλα, τα οποία έχουν φέρει λαθραία από το εξωτερικό. Απαιτούνται ριζικές παρεμβάσεις όχι μπαλώματα…
Το θέμα είναι πως υπάρχει φόβος για την ανάληψη δράσης, ευθύνης. Ο Τζο Μπάιντεν είναι προ των πρωτεργατών της προσπάθειας για παρέμβαση, αλλά βρίσκει τοίχο καθώς μετά την απόσυρση από το Αφγανιστάν, πολλοί στην Αμερική αμφιβάλλουν εντόνως για το κατά πόσο θα ήταν σοφό να μπουν σε ακόμα μια χαοτική διεθνή περιπέτεια με εντελώς αβέβαιο αποτέλεσμα ενώ και η κοινή γνώμη δεν το θέλει.
Αναζητείται μια λύση, ίσως αυτό να ήταν στήριξη μιας οπλισμένης πολυεθνικης δύναμης, αλλά χωρίς τους Αμερικανούς επικεφαλής. Πάντως είναι κι αλλού διστακτικοί, «οι εξωτερικές επεμβάσεις δεν δημιουργηθούν μακροπρόθεσμη σταθερότητα» το έθεσε ο Καναδός πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό.
Όμως κάτι πρέπει να γίνει. Άμεσα. Ο τρόμος νικάει, η βία σαρώνει τα πάντα, η εγκληματικότητα είναι στα ύψη. Ο αλματωδώς αυξανόμενος πληθωρισμός κάνει αδύνατο για εκατομμύρια Αϊτινούς να αγοράσουν βασικά προϊόντα διατροφής. Ο υποσιτισμός πλήττει ειδικά τα παιδιά, που είναι εξάλλου εξαιρετικά ευάλωτα σε ασθένειες όπως η χολέρα. Μιλάμε για μια τεράστια ανθρωπιστική κρίση. Σε κάθε επίπεδο.
* Photo credits: Getty Images
