Ο διεθνής Τύπος είναι σήμερα γεμάτος από φωτογραφίες της Κάγια Κάλας. Της πρώτης γυναίκας πολιτικού που έγινε πρωθυπουργός στην Εσθονία και της πρώτης στην ιστορία που εξασφαλίζει δεύτερη συνεχόμενη θητεία στη θέση της. Το Μεταρρυθμιστικό Κόμμα, του οποίου ηγείται, εξασφάλισε το 31,24% των ψήφων και 37 έδρες (από τις συνολικά 101) στις βουλευτικές εκλογές που έγιναν την Κυριακή 5 Μαρτίου. Από τη στιγμή που έκλεισαν οι κάλπες η Κάλας ψάχνει κυβερνητικούς εταίρους.
Η είδηση, όμως, που αποτελεί και παγκόσμιο ρεκόρ, είναι άλλη: Η Εσθονία έγινε το πρώτο κράτος του κόσμου, στο οποίο η πλειοψηφία των πολιτών του ψήφισε ηλεκτρονικά στις βουλευτικές εκλογές. Όπως ανακοίνωσε η επιτροπή εκλογών της χώρας αργά το βράδυ, από τους 456.856 πολίτες που άσκησαν την Κυριακή το εκλογικό τους δικαίωμα, οι 313.510 το έκαναν μέσω της κρατικής online εφαρμογής! Αυτό δίνει ένα συγκλονιστικό ποσοστό 68,6% συμμετοχής στην ηλεκτρονική ψηφοφορία, που δύσκολα θα καταρριφθεί από άλλο κράτος στο εγγύς μέλλον. Μόνο 143.346 πολίτες αποφάσισαν να ψηφίσουν με τον παραδοσιακό «χάρτινο» τρόπο του ψηφοδελτίου σε εκλογικό τμήμα.
Από το 2005 ηλεκτρονικά, ρεκόρ κάθε φορά
Η Εσθονία είναι από τις πρωτοπόρες χώρες στην ηλεκτρονική ψηφοφορία. Ήδη από τις εκλογές του 2005 έδωσε το δικαίωμα στους πολίτες της να ψηφίσουν online και τότε είχε ανταποκριθεί μόλις το 1,9%, κυρίως των νέων. Το ποσοστό, φυσικά, αυξανόταν κάθε φορά. Λιγότερο από μία 20ετία αργότερα οι δύο στους τρεις ψηφοφόρους επέλεξαν να ψηφίσουν από τον καναπέ του σπιτιού τους. Στις προηγούμενες εκλογές του 2019 ηλεκτρονικά είχε ψηφίσει το 43,8% των πολιτών.
Το σύστημα ηλεκτρονικής ψηφοφορίας βασίζεται στον αριθμό της εσθονικής ταυτότητας, που είναι φυσικά διαφορετικός για κάθε πρόσωπο. Η ταυτότητα κάθε πολίτη μοιάζει με τις δικές μας smart cards και χρησιμοποιείται σε όλες τις συναλλαγές με το κράτος.
Η εφαρμογή έχει ανατεθεί στο υπουργείο εσωτερικών, το οποίο απασχολεί δεκάδες προγραμματιστές, έτσι ώστε να την βελτιώνει συνεχώς σε θέματα ασφάλειας και να την καθιστά ουσιαστικά απρόσβλητη. Σε όλο αυτό το διάστημα έχουν αναφερθεί πολλές απόπειρες διείσδυσης ξένων χάκερ στο σύστημα (η Εσθονία έχει πολυπληθή ρωσική μειονότητα, που ξεπερνάει το 25% του πληθυσμού, άρα η Ρωσία έχει ζωτικά συμφέροντα στην περιοχή), όμως ποτέ κανείς δεν μπόρεσε να σπάσει έστω τις απλές διαδικασίες ασφάλειας.
Κατάργηση της κάλπης το 2031!
Ηλεκτρονικός είναι και ο έλεγχος στα κατά τόπους εκλογικά τμήματα. Σε περίπτωση που κάποιος ψηφίσει ηλεκτρονικά και αποπειραθεί να πάει σε εκλογικό τμήμα για να ασκήσει το δικαίωμά του, με την διπλοεγγραφή της ταυτότητάς του στο σύστημα σημαίνει συναγερμός. Όποιος προσπαθήσει να ψηφίσει περισσότερες από μία φορές αντιμετωπίζει ποινή φυλάκισης ως και δύο χρόνων.
Ένας από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας είναι ο πρόεδρος Άλαρ Κάρις. Παρ’ ότι βρίσκεται στα 64 του χρόνια και έχει παραδεχτεί δημοσίως ότι δεν είναι λάτρης της τεχνολογίας, ανακοίνωσε ότι ψήφισε ηλεκτρονικά για πρώτη φορά. Η πρωθυπουργός Κάλας δημοσίευσε στον επίσημο λογαριασμό της στο Facebook φωτογραφία της την ώρα που ψηφίζει μέσω του προσωπικού της υπολογιστή.
Σύμφωνα με την επιτροπή εκλογών της Εσθονίας, ο στόχος είναι στις εκλογές του 2031 η ψηφοφορία να γίνει 100% ηλεκτρονικά και να μην στηθούν κάλπες.
Photo credits: facebook@Kaja Kallas
