Η Black Friday ήταν κάποτε μια μονοήμερη ευκαιρία για υπερβολικά ψώνια. Μετά ήρθε η Cyber Monday, μετά η Cyber Week και τώρα, οι εκπτώσεις της Black Friday εμφανίζονται ακόμη και το καλοκαίρι. Τι συνέβη;
Η Black Friday είχε κάποτε έναν απλό ορισμό: μια μονοήμερη έκρηξη αγορών, όταν μεγάλοι πωλητές λιανικής όπως τα Macy’s και τα Target έδιναν εξαιρετικές προσφορές την επόμενη ημέρα της Ημέρας των Ευχαριστιών στις ΗΠΑ.
Σήμερα, ωστόσο, δεν είναι ασυνήθιστο να βρίσκουμε καταστήματα που διαφημίζουν εκπτώσεις για τη Black Friday πολύ πριν ξεκινήσει ανεπίσημα η εορταστική περίοδος των αγορών. Η Walmart προβάλλει τις διαφημίσεις της Black Friday στις ΗΠΑ τουλάχιστον ένα μήνα νωρίτερα, για παράδειγμα.
Ορισμένες επιχειρήσεις ξεκινούν τις προσφορές τους μήνες νωρίτερα ή τις επεκτείνουν μετά την ίδια τη Black Friday, με αποκορύφωμα τη Cyber Monday, ένα ψηφιακό afterparty που επικεντρώνεται στις εκπτώσεις ηλεκτρονικού εμπορίου.
Αυτό που ξεκίνησε ως μεμονωμένη ημέρα αγορών έχει μετατραπεί σε συνώνυμο των μεγάλων εκπτώσεων, ακόμα κι αν αυτές λάνουν χώρα τον Ιούλιο. «Η Black Friday είναι πραγματικά μια τεράστια συμφωνία», εξηγεί ο David Bassuk, διευθύνων σύμβουλος της AlixPartners, με έδρα τη Νέα Υόρκη, μιας παγκόσμιας εταιρείας συμβούλων επιχειρήσεων. «Αλλά η Black Friday δεν είναι πλέον μονοήμερη εκδήλωση».
Πώς μετατράπηκε όμως η Black Friday από εκδήλωση μίας μέρας σε ολόκληρη σεζόν; Οι ειδικοί λένε ότι είναι το αποτέλεσμα των πωλητών λιανικής που προσπαθούν να ξεπεράσουν ο ένας τον άλλον για να κερδίσουν τα χρήματα των αγοραστών, ειδικά εν μέσω της ανόδου των πλατφορμών ηλεκτρονικού εμπορίου, όπως η Amazon.
Αλλά η επιτυχία του μοντέλου της Black Friday οφείλεται επίσης στον τρόπο με τον οποίο μια απλή αλλαγή φράσης (οι χαμηλότερες τιμές όλων των εποχών) μπορεί να τραβήξει την προσοχή ακόμη και του πιο έξυπνου αγοραστή.
«Ιλιγγιώδη» έσοδα στις εταιρείες λιανικής πώλησης
Η Παρασκευή μετά την Ημέρα των Ευχαριστιών στις ΗΠΑ εξακολουθεί να αντιπροσωπεύει μια από τις μεγαλύτερες ημέρες αγορών στο έτος λιανικής. Η Εθνική Ομοσπονδία Λιανικής (NRF) διαπίστωσε ότι περίπου 73 εκατομμύρια αγοραστές στις ΗΠΑ αγόρασαν οτιδήποτε σε ένα κατάστημα την αντίστοιχη Παρασκευή του 2022.
Η Black Friday ωστόσο μετατράπηκε σε Cyber Monday, έναν όρο που επινόησε η Εθνική Ομοσπονδία Λιανικής το 2005. Οι πελάτες μπορούσαν να επιστρέψουν στη δουλειά τη Δευτέρα μετά την εβδομάδα των Ευχαριστιών και να συνεχίσουν να ψωνίζουν με εξαιρετικές προσφορές. Η βασική ιδέα παραμένει η ίδια τόσο για τη Black Friday όσο και για την Cyber Monday: προσφορές που δεν πρέπει να χάσετε σε ένα στενό χρονικό πλαίσιο.
Η επέκταση των πωλήσεων της Black Friday στον διαδικτυακό χώρο λειτούργησε για τους λιανοπωλητές λιανικής. Το 2022, το NRF βρήκε ότι 77 εκατομμύρια Αμερικανοί αγόρασαν οτιδήποτε διαδικτυακά τη Cyber Monday. Φέτος, μια ετήσια έκθεση της Adobe Analytics έδειξε ότι οι αγοραστές αναμένεται να ξοδέψουν περίπου 12 δισεκατομμύρια δολάρια (9,6 δισεκατομμύρια £) σε διαδικτυακές αγορές τη συγκεκριμένη μέρα.
Ο Brad Davis, αναπληρωτής καθηγητής μάρκετινγκ στο Πανεπιστήμιο Wilfrid Laurier του Καναδά, λέει ότι στους καταναλωτές αρέσει εξίσου και η Cyber Monday. Η διαδικτυακή επέκταση της Black Friday βοήθησε στην απομάκρυνση της πίεσης από τους αγοραστές που θέλουν να πάρουν καλές προσφορές, αλλά δεν είναι πρόθυμοι ή ικανοί να «πολεμήσουν» με τα πλήθη σε μία και μόνο μέρα.
Οι μεγάλοι έμποροι λιανικής έχουν υιοθετήσει επίσης το συγκεκριμένο επιχείρημα. Ως συνέχεια της Black Friday που βασίζεται στο ηλεκτρονικό εμπόριο, δεν απαιτεί από τα καταστήματα να διαθέτουν μια τεράστια προσφορά εμπορευμάτων, σε πολλές πόρτες, για να ικανοποιήσουν τη ζήτηση των αγοραστών που αναζητούν εκπτώσεις.
Δεν προκαλεί έκπληξη, λοιπόν, το γεγονός ότι η Cyber Monday έχει εκταθεί στη Cyber Week και έπεται και συνέχεια. Ο Martin Qiu, αναπληρωτής καθηγητής μάρκετινγκ επίσης στο Πανεπιστήμιο Wilfrid Laurier, λέει ότι οι εκπτώσεις ηλεκτρονικού εμπορίου είναι απλά πιο εύκολο να πραγματοποιηθούν για μεγαλύτερες χρονικές περιόδους. Και οι καταναλωτές ενδιαφέρονται ιδιαίτερα για αυτές.
Επιπλέον, καθώς οι έμποροι λιανικής προσπαθούν να κάνουν τους αγοραστές να ξοδεύουν όλο και περισσότερα χρήματα κάθε χρόνο, τα χρονοδιαγράμματα για τις «καυτές» προσφορές εκτείνονται όλο και περισσότερο.
«Η πραγματικότητα είναι ότι το όλο θέμα είναι εντελώς θολό», λέει ο Neil Saunders, αναλυτής λιανικής και διευθύνων σύμβουλος της GlobalData Retail, σχετικά με τη διαφορά μεταξύ Black Friday και Cyber Monday. «Είναι μόνο ένα μεγάλο Σαββατοκύριακο με εκπτώσεις».
Black Friday… τον Ιούλιο;
Τώρα, οι έμποροι λιανικής έχουν αρχίσει να χρησιμοποιούν την έννοια της «Μαύρης Παρασκευής» πολύ πέρα από τις χειμερινές διακοπές.
Η Prime Day της Amazon που βασίζεται σε μεγάλες εκπτώσεις, η οποία πραγματοποιείται στις 12 και 13 Ιουλίου, με ένα encore τον Οκτώβριο με την ονομασία «Prime Big Deal Days», διαθέτει τους ίδιους τύπους διαφημιστικής εκστρατείας, εκρηκτικές εκπτώσεις και άγρια δραστηριότητα αγορών με την Black Friday.
Το 2023, η Adobe Analytics διαπίστωσε ότι οι αγοραστές ξόδεψαν 12,7 δισεκατομμύρια δολάρια (10,2 δισεκατομμύρια £) την Prime Day, περισσότερα από τα έξοδα της Cyber Monday το προηγούμενο έτος.
Εν τω μεταξύ, ορισμένοι έμποροι λιανικής, όπως η μάρκα ηλεκτρονικών ειδών Best Buy, προωθούν σειρά καλοκαιρινών εκπτώσεων όπως το «Black Friday in July» σαν ένα τρόπο για να διατηρήσουν το πλεονέκτημά τους ενώ οι αγοραστές επιδιώκουν τις προσφορές της Amazon.
Έχουν κουραστεί όμως οι αγοραστές από τη «μάχη» των πωλήσεων; Ο Davis παραδέχεται ότι ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να θεωρούν υπερβολικό τις συνεχείς εκπτώσεις, αλλά για τους περισσότερους αγοραστές, παραμένει μια αποτελεσματική στρατηγική λιανικής να αποχωριστούν τα δολάρια τους.
«Η προώθηση», λέει ο Qiu, «είναι τόσο αποτελεσματική όσο και το εμπόριο ναρκωτικών».
