Περιεχόμενα
Όλοι οι υπουργοί οικονομικών της Ευρωζώνης θα ζήλευαν το οικονομικό «θαύμα» αυτής της χώρας, γιατί κατάφερε από «οικονομικό σκουπίδι» με τις οικονομικές πολιτικές που εφάρμοσε να γίνει χώρα πρότυπο που θέλουν όλοι να ακολουθήσουν. Ο λόγος για την Ιρλανδία η οποία έχει κάνει σημαντική στροφή στην οικονομική της κατάσταση τα τελευταία χρόνια. Παρά τη δύσκολη περίοδο που πέρασε κατά τη διάρκεια της κρίσης χρέους της Ευρωζώνης (όταν χαρακτηριζόταν ως μία από τις «PIIGS» χώρες), η χώρα κατάφερε να ανακάμψει δυναμικά.
Το εντυπωσιακό δημοσιονομικό πλεόνασμα και η μείωση του δημόσιου χρέους της σε τόσο χαμηλά επίπεδα είναι ενδεικτικά της οικονομικής ανάπτυξης και της δημοσιονομικής πολιτικής που εφαρμόστηκε.
Η θετική αυτή στροφή έχει προκαλέσει ακόμα και τον διεθνή Τύπο να δώσει έμφαση στο πόσο ασυνήθιστη είναι αυτή η οικονομική κατάσταση. Το άρθρο του Economist που αναφέρεται σε μια «κυβέρνηση με πάρα πολλά χρήματα» υπογραμμίζει την σπανιότητα μιας τέτοιας οικονομικής πραγματικότητας στην Ευρώπη, ειδικά αν σκεφτούμε τη σύγκριση με την περίοδο που η χώρα αντιμετώπιζε σοβαρές οικονομικές δυσκολίες και υψηλά επίπεδα ανεργίας.
Η Ιρλανδία ήταν κάποτε γνωστή ως η «φτωχότερη των πλουσίων», ένας χαρακτηρισμός που ανέδειξε τις κοινωνικές και οικονομικές προκλήσεις που αντιμετώπισε παρά τον πλούτο και την ανάπτυξή της.Η τρέχουσα οικονομική κατάσταση της Ιρλανδίας, με το δημόσιο χρέος να βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα και την οικονομική ανάπτυξη να είναι σταθερή, αποτελεί μαρτυρία για τη μεγάλη πρόοδο που έχει σημειώσει η χώρα. Παρ’ όλα αυτά, οι εικόνες και οι περιγραφές από το παρελθόν χρησιμεύουν ως υπενθύμιση ότι η οικονομική ευημερία πρέπει να συνοδεύεται από μέτρα για τη μείωση της ανισότητας και τη στήριξη των πιο ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.
Το λεγόμενο «Ιρλανδικό Θαύμα» είναι εντυπωσιακό και αντικατοπτρίζει την επιτυχημένη στροφή της χώρας από τη λιτότητα και τη χρηματοπιστωτική κρίση στην τρέχουσα περίοδο ευημερίας. Το τεράστιο δημοσιονομικό πλεόνασμα, που προβλέπεται να ξεπεράσει τα 25 δισεκατομμύρια ευρώ το 2024, είναι πράγματι αξιοσημείωτο. Αυτό το πλεόνασμα οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στα φορολογικά έσοδα από τις μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες, με πιο χαρακτηριστική την περίπτωση της Apple.
Η απόφαση του Δικαστηρίου της ΕΕ που ανάγκασε την Apple να καταβάλει αναδρομικά περίπου 14 δισεκατομμύρια ευρώ στην Ιρλανδία έπαιξε σημαντικό ρόλο στην τρέχουσα δημοσιονομική κατάσταση. Η εν λόγω υπόθεση ήταν αποτέλεσμα της πολιτικής της Ιρλανδίας να προσφέρει φορολογικές εκπτώσεις στις πολυεθνικές, κάτι που τελικά κρίθηκε αντίθετο προς το ευρωπαϊκό δίκαιο.
Το γεγονός ότι η Ιρλανδία έχει ποσοστό ανεργίας 4% και πληθωρισμό κάτω από το 2% υποδηλώνει μια υγιή οικονομία με χαμηλά επίπεδα ανεργίας και σταθερές τιμές. Παρόλα αυτά, παραμένει σημαντική η διαχείριση αυτών των χρηματοοικονομικών πλεονασμάτων για να διασφαλιστεί ότι θα χρησιμοποιηθούν με τρόπο που να ευνοεί την κοινωνική συνοχή και την ισόρροπη ανάπτυξη, ώστε να μην επαναληφθούν οι ανισότητες που στιγμάτισαν την περίοδο της κρίσης.
Μοναδική στην ευρωζώνη
Η Ιρλανδία βρίσκεται σε μια εξαιρετική θέση στην Ευρωζώνη, χάρη στη συνετή δημοσιονομική της διαχείριση και τις ισχυρές οικονομικές της επιδόσεις. Οι χαμηλοί και μειούμενοι δείκτες χρέους, σε συνδυασμό με τα συνεχόμενα δημοσιονομικά πλεονάσματα, την καθιστούν μοναδική περίπτωση στην ευρωπαϊκή οικονομική σκηνή. Αυτό φαίνεται και από την αναβάθμιση της αξιολόγησης του αξιόχρεου της χώρας σε ‘AA’ από τον οίκο Fitch, γεγονός που υποδηλώνει ισχυρή εμπιστοσύνη στην ικανότητα της Ιρλανδίας να διαχειρίζεται τα οικονομικά της.
Ο συνολικός στόχος δανεισμού για το 2024 είναι μόλις λίγο πάνω από 6 δισεκατομμύρια ευρώ, κάτι που είναι ιδιαίτερα χαμηλό σε σχέση με άλλες χώρες της ευρωζώνης. Επίσης, το 35% του ανεξόφλητου χρέους της λήγει εντός της επόμενης πενταετίας, ποσοστό σημαντικά μικρότερο από τον μέσο όρο της ευρωζώνης, που ανέρχεται στο 47%. Αυτό υποδηλώνει χαμηλότερες ανάγκες αναχρηματοδότησης και καλύτερο έλεγχο στη διαχείριση του δημόσιου χρέους.
Η Ιρλανδία αναγνωρίζεται ως μία από τις πιο φιλελεύθερες οικονομίες παγκοσμίως, όπως επισημαίνει και ο Δείκτης Οικονομικής Ελευθερίας. Παρά το «περίεργο» πρόβλημα του πλεονάσματος, η κυβέρνηση διαθέτει ένα ισχυρό δημοσιονομικό πλαίσιο για να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που προκύπτουν από τα απροσδόκητα φορολογικά έσοδα. Αυτό το πλαίσιο είναι σχεδιασμένο ώστε να μετριάσει τους κινδύνους και να διασφαλίσει ότι τα μεγάλα αυτά έσοδα δεν θα οδηγήσουν σε οικονομικές ανισορροπίες στο μέλλον.
Πρόωρες εκλογές
Η ανακοίνωση πρόωρων εκλογών από τον Ιρλανδό πρωθυπουργό Σάιμον Χάρις για τις 29 Νοεμβρίου δείχνει την πρόθεσή του να κεφαλαιοποιήσει την τρέχουσα ευνοϊκή οικονομική κατάσταση. Με τη σταθερή οικονομία και τα δημοσιονομικά πλεονάσματα, ο Χάρις ελπίζει να εξασφαλίσει μια νέα εντολή από τον λαό ώστε να συνεχίσει τις πολιτικές του. Η απόφαση αυτή αντικατοπτρίζει τη στρατηγική του Fine Gael, του συντηρητικού κόμματος που ηγείται, να εκμεταλλευτεί το ευνοϊκό κλίμα για να ενισχύσει τη θέση του.
Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, το Fine Gael προηγείται με 24,5%, ενώ ο κυβερνητικός εταίρος Fianna Fail βρίσκεται στο 21,5%. Το Σιν Φέιν, που ήταν στο 35% πριν από ένα χρόνο, σημείωσε πτώση στο 18,5% λόγω εσωτερικών διενέξεων που έχουν πλήξει τη δημοτικότητά του.
Ωστόσο, μια πιθανή πηγή αβεβαιότητας για την Ιρλανδία είναι οι αλλαγές στην πολιτική των ΗΠΑ, ειδικά υπό την ηγεσία του Ντόναλντ Τραμπ. Η οικονομία της Ιρλανδίας βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις αμερικανικές επενδύσεις και το σχέδιο του Τραμπ να μειώσει τους εταιρικούς φόρους και να αυξήσει τους δασμούς θα μπορούσε να υπονομεύσει το ιρλανδικό οικονομικό μοντέλο. Η απειλή αυτή δημιουργεί ανησυχίες για τη μελλοντική σταθερότητα της ιρλανδικής οικονομίας, καθώς τυχόν μεταβολές στις ροές επενδύσεων από τις ΗΠΑ θα μπορούσαν να επηρεάσουν σημαντικά την ανάπτυξη και τα φορολογικά έσοδα της χώρας.
*Πηγή: Economist
