Η Ρωσία είναι η κατ’εξοχήν χώρα, όταν θέλουμε να αναφερθούμε σε προπαγανδισμό, φίμωση και χειραγώγηση των μέσων μαζικής ενημέρωσης. Αυτό φυσικά επαληθεύτηκε και την προκειμένη περίπτωση καθώς μεγάλες γαλλικές εφημερίδες αποτέλεσαν τον στόχο της Doppelganger, η οποία είναι μια τεράστια εκστρατεία παραπληροφόρησης που διεξάχθηκε από την Ρωσία, με στόχο την δημιουργία ψεύτικων ιστότοπων και προπαγανδιστικών μηνυμάτων.
Το εν λόγω όνομα, ο «σωσίας» είναι η ονομασία που δόθηκε στην μεγάλη αυτή προσπάθεια της Ρωσίας να εισβάλει στα γαλλικά ΜΜΕ και στο υπουργείο Εξωτερικών. Στόχος της ήταν οι εφημερίδες Le Parisien, η 20 Minutes, η Le Monde και η Le Figaro, αλλά και κάποια γερμανικά μέσα όπως η FAZ, το Der Spiegel, η Bild και η Die Welt.
Η λειτουργία του Doppelganger
Ο Σωσίας ή αλλιώς διπλός αντιπρόσωπος, λειτουργεί ως μίμος. Με άλλα λόγια αντιγράφει πιστά ιστότοπους. Εκεί επεμβαίνει ο χάκερ και παραποιεί τα κείμενα. Σκοπός της διαδικασίας είναι να προκληθεί σύγχιση στο αναγνωστικό κοινό. Η «πειρατεία» συνίσταται στην τοποθέτηση ψεύτικων ιστότοπων στο διαδίκτυο με τη χρήση των γραφικών ταυτοτήτων μεγάλων τίτλων του Τύπου (Le Monde, Le Figaro, La Croix, Le Point και Le Parisien). Το περιεχόμενο που δημοσιεύεται αφορά κυρίως, αλλά όχι αποκλειστικά, τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Για να καταλάβουμε καλύτερα το πραγματικό domain name της Le Parisien είναι leparisien.fr, ενώ το domain name του αντιγραφόμενου ιστότοπου ήταν leparisien.ltd. Η εκστρατεία εκτελέστηκε τόσο επιμελώς ώστε οι χάκερς να προσθέσουν επίσης συνδέσμους σε ορισμένα πραγματικά άρθρα από τους επίσημους ιστότοπους των μέσων ενημέρωσης – μια τεχνική που ονομάζεται typosquatting. Έτσι κατόρθωσαν να δημοσιεύσουν 49 ψεύτικα άρθρα, τα οποία συνδέονταν με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, σύμφωνα με αξιωματούχους.
Οι γαλλικές αρχές εξηγούν ότι αυτό είναι μια κίνηση της Ρωσίας, αφού το περιεχόμενο που διδιδόταν ήταν κυρίως φιλορωσικό. Για παράδειγμα, ένα ψεύτικο άρθρο της εφημερίδας Le Monde έγραφε “Γάλλος υπουργός υποστηρίζει τη δολοφονία των Ρώσων στρατιωτών στην Ουκρανία”, ένας σαφώς μεροληπτικός και φιλο – κρεμλινικός τίτλος. Οι ίδιες προπαγανδιστικές αφηγήσεις επαναλαμβάνονται συνήθως σε αυτούς τους ψεύτικους ιστότοπους, όπως η αναποτελεσματικότητα των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, η υποτιθέμενη ρωσοφοβία στη Δύση ή οι αρνητικές επιπτώσεις της υποδοχής ουκρανών προσφύγων στην Ευρώπη. Χαρακτηριστικά, από τον Ιούλιο, η Libération είναι τακτικό θύμα τέτοιων “πειρατειών”.
Παρά το γεγονός όμως ότι η Γαλλία είναι πλέον σίγουρη ότι η Ρωσία εμπλέκεται, οι χάκερ και διαχειριστές του Doppelganger, παραμένουν αγνώστων στοιχείων, κάτι που φυσικά ακόμα ανησυχεί την κοινή γνώμη. Ο ανεξάρτητος μη κερδοσκοπικός οργανισμός, το EU DisinfoLab, που συλλέγει πληροφορίες και εμπειρογνωμοσύνη σχετικά με την παραπληροφόρηση στην Ευρώπη, καθιστά σαφές ότι πρέπει να ληφθούν μια σειρά από στοχευμένα μέτρα για να αντιμετωπιστεί η κατάσταση.
«Τα δημόσια διαθέσιμα δεδομένα εγείρουν αμφιβολίες σχετικά με την επιτυχία του Doppelganger. Αλλά και μόνο το γεγονός ότι η επιχείρηση συνεχίζεται ακόμη μετά από μήνες παραβίασης των ευρωπαϊκών νόμων περί εμπορικών σημάτων, του GDPR, χρησιμοποιώντας διακομιστές και λογισμικό με έδρα την ΕΕ, πιθανότατα χωρίς συνέπειες για τους δημιουργούς της, είναι ανησυχητικό. Εδώ πρέπει να γίνουν πολλές βελτιώσεις», δήλωσε ο Alexandre Alaphilippe, εκτελεστικός διευθυντής του EU DisinfoLab.
*Photo Credits: Getty Images
