Περιεχόμενα
Πώς μπορεί να σχετίζεται η επίθεση της Χαμάς στην Ιερουσαλήμ και ο πόλεμος που ακολούθησε και μαίνεται, με την ανάδειξη της ανυπαρξίας της Ευρώπης σε διεθνές επίπεδο; Φαίνεται ότι μπορεί και παραμπορεί, αφού σύμφωνα με το Politico, αυτές τις μέρες καταρρίφθηκαν μια σειρά από γεωστρατηγικές παραισθήσεις σχετικά με την Ευρώπη, που όλες καταλήγουν στο εξής: κανείς παγκοσμίως δεν δίνει δεκάρα τσακιστή για το τι πιστεύει η Ευρώπη.
Από το Ναγκόρνο στο Κόσοβο κι από κει στο Ισραήλ, η Ευρώπη αντιμετωπίζεται ως μια ΜΚΟ που προσφέρει απλά ανθρωπιστική βοήθεια και είναι καλοδεχούμενη γι’ αυτό, αλλά κατά τα λοιπά, η θέση της Ευρώπης αγνοείται.
Κι ο λόγος που αγνοείται είναι γιατί, όταν πρόκειται για ζητήματα τέτοιας φύσεως, υπάρχει τέτοια αντίθεση στα μέλη της και μια κακοφωνία αντιπαραθέσεων. Μόνο τις τελευταίες 72 ώρες να δει κάποιος, θα το καταλάβει. Μετά την εισβολή της Χαμάς στην Ιερουσαλήμ και την επίθεση, ο Ούγορς Ολιβέρ Βάρχελι, Επίτροπος του Ταμείου Ευρωπαϊκής Βοήθειας, ανακοίνωσε πως θα ακυρωνόταν η αποστολή 691 εκατομμυρίων ευρώ στις παλαιστινιακές αρχές. Λίγο μετά, ο Σλοβένος Επίτροπος Γιάνεζ Λενάρτσιτς τον αναίρεσε, δηλώνοντας πως η βοήθεια θα εξακολουθήσει να δίνεται στην Παλαιστίνη για όσο υπάρχει ανάγκη.
Η Χαμάς έπαιρνε κονδύλια της Ε.Ε. που προορίζονταν για τους αμάχους
Κι αφού έγιναν αυτές οι δύο δηλώσεις, η Κομισιόν ανακοίνωσε πως θα διεξάγει μια άμεση αναθεώρηση κάποιων προγραμμάτων βοήθειας προς την Παλαιστίνη, ώστε να διασφαλίσει πως τα κεφάλαια δεν διανέμονται στην Χαμάς, παραδεχόμενη με αυτόν τον τρόπο ότι ως τώρα δεν είχαν καμία δικλείδα ασφαλείας για να μη συμβαίνει αυτό. Μια έμμεση ομολογία πως η Ευρώπη στήριξε οικονομικά τους τρομοκράτες της Χαμάς, έστω και εν αγνοία της.
Της αναθεώρησης έπεται μια δήλωση του Γιόζεπ Μπορέλ πως η βοήθεια όχι απλά θα συνεχιστεί, αλλά πρέπει να αυξηθεί αντί να μειωθεί.
Μέσα δηλαδή σε ένα 24ωρο, η εικόνα που έδειξε η Ευρώπη ήταν της διαρκούς αυτοαναίρεσης. Από την αναβολή αποστολής βοήθειας λόγω Χαμάς, πήγε στην αύξηση των χρημάτων.
Ο Μπορέλ είναι κι ένας πολιτικός της Ε.Ε. που εκφράζει την ουδετερότητα και σε αντίθεση με άλλες χώρες που καταδίκασαν τη Χαμάς και στάθηκαν στο πλευρό του Ισραήλ, ο ίδιος, ως εκπρόσωπος της Ε.Ε., δεν εξέφρασε κάτι τέτοιο. Καταδίκασε την «τρομοκρατική και βαρβαρική επίθεση», αλλά την ίδια στιγμή αναφέρθηκε και στα όσα έχιε κάνει το Ισραήλ, μιλώντας για ενα βάσανο για τους Παλαιστίνιους που ψήφισαν τη Χαμάς για να τους εξουσιάζει.
Ο Μπορέλ επί της ουσίας διαφοροποιήθηκε από την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν που καταδίκασε μόνο την Χαμάς και έβαλε τη σημαία του Ισραήλ στην πρόσοψη του γραφείου της.
Η στάση της Ε.Ε. απέναντι στο Ιράν
Αν κάνει κάποιος τη σύγκριση της αντιδρασης της Ε.Ε. σε σχέση με τις ΗΠΑ ή άλλα κράτη, θα δει μια σύγχυση. «Αυτή τη στιγμή πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι. Στεκόμαστε στο πλευρό του Ισραήλ και θα διασφαλίσουμε ότι διαθέτει όσα χρειάζεται για να προστατεύσει τους πολίτες του, να υπερασπιστεί εαυτόν και να απαντήσει στην επίθεση», είχε δηλώσει ο Μπάιντεν.
Αξίζει να σημειωθεί πως είναι κάτι διαφορετικό η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία ως ξεχωριστά κράτη και κάτι διαφορετικό η Ε.Ε. που έχει συγκεκριμένα πρόσωπα να εκπροσωπούν τα μέλη της θεσμικά.
Προχθές το βράδυ, ο Μπορέλ διοργάνωσε μια έκτακτη συνεδρίαση των Υπουργών Εξωτερικών των 27 μελών στο Ομάν. Ο Ισραηλινός ΥΠΕΞ δεν συμμετείχε ούτε εξ αποστάσεως.
Αυτό δεν ήταν λόγω φόρτου εργασίας ή γιατί ήθελε να συμμετέχει στις κινήσεις του Ισραήλ ως απάντηση στην Χαμάς. Συνέβη γιατί η στάση της Ευρώπης όλα τα χρόνια προς το Ιράν είναι τέτοια που δεν αρέσει στο Ισραήλ. Ο Μπορέλ συγκεκριμένα, συνδιαλέγεται με την κυβέρνηση της χώρας με επίκεντρο το πυρηνικό της πρόγραμμα και είχε μάλιστα ταξιδέψει πέρσι σστην Τεχεράνη για να αρχίσουν οι συνομιλίες ξανά ανάμεσα σε Ιράν-ΗΠΑ και Ε.Ε.
«Το Ιράν θέλει να αφανίσει το Ισραήλ. Τίποτα νέο σε αυτό. Θα πρέπει να ζήσουμε με αυτό», είχε δηλώσει ο Μπορέλ. Και τώρα, που λέγεται πως το Ιράν οργάνωσε την επίθεση της Χαμάς, η ενόχληση είναι ακόμα πιο έντονη.
Σε αυτή την κρίσιμη στιγμή, η Ευρώπη θα πρέπει να ζήσει και με το ότι φαίνεται μη αξιόπιστη στο Ισραήλ.
Οι αστοχίες σε Ναγκόρνο και Κόσοβο
Πριν τα γεγονότα στο Ισραήλ, ήταν η εισβολή στο Ναγκόρνο Καραμπάχ από Αζέρους στρατιώτες και ο διωγμός 100.000 Αρμενίων.
Για την Ευρώπη λειτούργησε εκεί ο Σαρλ Μισέλ, Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, και τον Ιούλιο συγκάλεσε συνάντηση στις Βρυξέλλες ανάμεσα στους ηγέτες της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν. Είχε κάνει λόγο τότε για μια συζήτηση ειλικρινή και ουσιώδη και μάλιστα είχε καλέσει τους δύο ηγέτες στην Σύνοδο Κορυφής στη Γρανάδα που έγινε το σαββατοκύριακο, για να συνομιλήσουν με τον Σολτς και τον Μακρόν. Μετά από αυτές τις συζητήσεις, έγινε η επίθεση στο Ναγκόρνο.
Τα ίδια και στο Κόσοβο. Εκεί, η Ευρώπη προσπαθεί για χρόνια να φέρει μια συνθήκη ειρήνης ανάμεσα στους αλβανόφωνους και τους σερβόφωνους, αλλά το επίμαχο ζήτημα είναι το βόρειο τμήμα στο Κόσοβο, που συνορεύει με τη Σερβία. Ο Μπορέλ βρήκε μέχρι και ρόλο για αξιωματούχο που θα είναι ο επίσημος διαμεσολαβητής στον διάλογο Βελιγραδίου-Πρίστινα. Ο ρόλος αυτός δόθηκε στον Μίροσλαβ Λάιτσακ, πρώην υπουργό Εξωτερικών της Σλοβακίας, πριν 3 χρόνια. Σε αυτό το διάστημα, Σερβία και Κόσοβο έχουν μεγαλύτερη απόσταση μεταξύ τους απ’ ό,τι πριν την μεσολάβηση της Ε.Ε.
Αν σκεφτεί κανείς ότι η Ε.Ε. έχει διαθέσει πολλά εκατομμύρια για να επέλθει η σταθερότητα στην περιοχή, τότε αυτό το μεγαλωμένο χάσμα, είναι μια απόδειξη αποτυχίας. Κι η αποτυχία ήταν ακόμα πιο οικτρή όταν η Ε.Ε. ζήτησε βοήθεια από τις ΗΠΑ πριν μερικές εβδομάδες που οι συζητήσεις έδειχναν να οδηγούν σε ένοπλη σύγκρουση.
Η Ουκρανία «απογύμνωσε» την Ευρώπη
Η μεγαλύτερη απόδειξη βέβαια δόθηκε με τον πόλεμο στην Ουκρανία. Με τις διαδικασίες που απαιτούνται στην Ευρώπη για να δοθεί στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία, αν δεν υπήρχαν οι ΗΠΑ, η Ρωσία θα είχε καταλάβει εδάφη από τη Βαλτική μέχρι τη Μαύρη Θάλασσα και θα ήλεγχε όλα τα ανατολικά σύνορα της Ευρώπης.
Η Ουκρανία ανέδειξε την διάσπαση ανάμεσα στις γεωστρατηγικές φαντασιώσεις της Ευρώπης και την πραγματικότητα. «Πρέπει να πολεμήσουμε για τους μελλοντικούς εαυτούς μας, ως Ευρωπαίοι, για το πεπρωμένο μας», είχε πει το 2017 η Άνγκελα Μέρκελ. Από τότε, δεν άλλαξαν πολλά.
Την ώρα που ο Μπάιντεν έστελνε με άνεση ένα πολεμικό αεροσκάφος στην ανατολική Μεσόγειο για να επιτεθεί στη Χαμάς, ο Τιερί Μπρετόν, Επίτροπος της Ε.Ε., δήλωνε ότι η Ευρώπη θα πρέπει να σκεφτεί να κατασκευάσει το δικό της αεροσκάφος.
Παρά το ότι είναι ξεκάθαρη η ανάγκη η Ευρώπη να έχει πιο ενεργό ρόλο στα παγκόσμια ζητήματα, η Γαλλία και η Γερμανία, οι δύο μεγαλύτερες χώρες της, δεν φαίνεται να έχουν θέση στην ατζέντα τους για κάτι τέτοιο.
Φάνηκε ξεκάθαρα πριν λίγα 24ωρα. Ο Μπάιντεν συναντιόταν με τους επικεφαλής των Ενόπλων Δυνάμεων στο Δωμάτιο Κρίσεων του Λευκού Οίκου για να δουν τι θα κάνουν στο Ισραήλ και την ίδια στιγμή Μακρόν και Σολτς μιλούσαν στο Αμβούργο για να μειωθεί η γραφειοκρατία στην Ε.Ε. και κατέληξαν να κάνουν μίνι κρουαζιέρα με τις συζύγους τους, ήπιαν μπύρα και έφαγαν ένα τοπικό έδεσμα με ψάρι.
Θα τους έβλεπε κάποιος και θα πίστευε ότι είναι δύο φιλικά ζευγάρια σε μια εκδρομή αναψυχής. Κανενός εκ των δύο το τηλέφωνο δεν χτύπησε για να τους ενημερώσουν για την επίθεση.
