Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει στη διάθεσή του μια λίστα με «ιούς που τους έχει βάλει σε προτεραιότητα» και που θα μπορούσαν να προκαλέσουν την επόμενη θανατηφόρα πανδημία.
Οι περισσότερες από τις ασθένειες αυτές είναι ήδη γνωστές – ο Έμπολα, ο SARS και ο Ζίκα έκαναν παύση τα τελευταία χρόνια αλλά στη λίστα του ΠΟΥ υπάρχει ένας ιός με το τρομακτικό όνομα «Νόσος Χ».
Ο όρος «Νόσος Χ» χρησιμοποιείται από τον ΠΟΥ ως υποκατάστατο για να περιγράψει μια ασθένεια που είναι άγνωστη στην ιατρική επιστήμη.
Και ως ασθένεια- είτε πρόκειται για ιό, βακτήριο, μύκητα ή κάτι άλλο – το πιο πιθανό είναι να μην υπάρχουν εμβόλια ή διαθέσιμες θεραπείες.
«Αυτό δεν είναι το προϊόν επιστημονικής φαντασίας», δήλωσε στην Telegraph ο διακεκριμένος Αμερικανός επιδημιολόγος Dr. Richard Hatchett. «Αυτό είναι ένα σενάριο για το οποίο πρέπει να προετοιμαστούμε. Αυτή είναι η νόσος Χ».
Ο ΠΟΥ επινόησε τον όρο «νόσος Χ» το 2018. «Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι υπάρχει πιθανότητα ένα περιστατικό της «νόσου Χ» να βρίσκεται προ των πυλών», είπε στο National Post ο Dr. Pranab Chatterjee, ερευνητής στο Τμήμα Διεθνούς Υγείας στο Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health στη Βαλτιμόρη.
«Το πρόσφατο κύμα κρουσμάτων γρίπης των πτηνών H5N1 στην Καμπότζη είναι απλώς ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα», πρόσθεσε ο Chatterjee, σύμφωνα με τη New York Post.
Τα σενάρια για την προέλευση της «νόσου Χ» και οι ιοί «ζόμπι»
Επιδημιολόγοι πιστεύουν ότι η επόμενη νόσος Χ θα είναι ζωονοσογόνος, που σημαίνει ότι θα προέρχεται από άγρια ή οικόσιτα ζώα και στη συνέχεια θα εξαπλωθεί και θα μολύνει τον πληθυσμό. Ο Έμπολα, το HIV/AIDS και ο COVID-19 ήταν ζωονοσογόνες επιδημίες.
Ωστόσο, υπάρχουν και άλλες πηγές ασθενειών και η βιοτρομοκρατία θα μπορούσε να είναι η αιτία της επόμενης πανδημίας.
«Η απελευθέρωση τέτοιων ιών, είτε μέσω εργαστηριακών ατυχημάτων είτε ως πράξη βιοτρομοκρατίας, μπορεί να οδηγήσει σε μια θανατηφόρο νόσο Χ και έχει χαρακτηριστεί ως παγκόσμιος κίνδυνος», λένε επιστήμονες.
Μια άλλη πιθανή πηγή θα μπορούσαν να είναι οι ιοί «ζόμπι» που ήταν εγκλωβισμένοι για αιώνες αλλά απελευθερώνονται λόγω του κλίματος που θερμαίνεται.
Ποιοι άλλοι ιοί βρίσκονται στη λίστα του ΠΟΥ
Αλλες ασθένειες που βρίσκονται ψηλά στην λίστα του ΠΟΥ είναι ο ιός Marburg, ο αιμορραγικός πυρετός Κριμαίας-Κονγκό, ο πυρετός Lassa, οι ασθένειες Nipah και henipavirus, ο πυρετός της κοιλάδας Rift και το αναπνευστικό σύνδρομο της Μέσης Ανατολής.
Για την πρόληψη και την καταπολέμηση μίας πιθανής επιδημίας της νόσου Χ, οι επιδημιολόγοι ζητούν αύξηση των κονδυλίων για την υποστήριξη της επιτήρησης και της έρευνας πιθανών παραγόντων πανδημίας.
