Τούφες μαλλιών από χώρο ταφής στην ισπανική νήσο Μινόρκα έδειξαν κατά τους επιστήμονες ότι αρχαίοι πολιτισμοί της Ευρώπης χρησιμοποιούσαν ναρκωτικές ουσίες από φυτά, πιθανότατα στο πλαίσιο τελετουργικών, που τους προκαλούσαν ντελίριο και παραισθήσεις.

Πιστεύεται ότι είναι η παλαιότερη άμεση απόδειξη στην Ευρώπη για την χρήση παραισθησιογόνων ναρκωτικών. Προκαλούσαν παραλήρημα και παραισθήσεις, ανακάλυψαν οι ερευνητές.

Τα ευρήματα, που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Scientific Reports , έδειξαν σημάδια ανθρώπινης δραστηριότητας στο σπήλαιο Es Càrritx, στη νοτιοδυτική πλευρά της Μενόρκα.

Το σπήλαιο φιλοξενεί περισσότερους από 200 ανθρώπινους τάφους και πιστεύεται ότι χρησίμευε ως τόπος τελετουργίας και κηδειών για περίπου 600 χρόνια, μέχρι το 800 π.Χ.

Παραισθησιογόνα ναρκωτικά

Οι τούφες μαλλιών, που ίσως προέρχονταν από περισσότερα από ένα άτομα, βάφονταν κόκκινες στη διάρκεια των τελετουργικών και κατά την ανάλυσή τους οι ερευνητές εντόπισαν τρεις παραισθησιογόνες ουσίες: πέραν της ατροπίνης και της σκοπολαμίνης από την οικογένεια νυχτολούλουδων φυτών, οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν παραλήρημα και παραισθήσεις, οι επιστήμονες βρήκαν και ίχνη εφεδρίνης, ενός διεγερτικού που προέρχεται από συγκεκριμένα είδη θάμνων και πεύκων και ενισχύει την εγρήγορση και τη σωματική δραστηριότητα.

«Είναι ενδιαφέρον ότι οι ψυχοδραστικές ουσίες που ανιχνεύονται σε αυτή τη μελέτη δεν είναι κατάλληλες για την ανακούφιση του πόνου που εμπλέκεται σε σοβαρές παλαιοπαθολογικές καταστάσεις που επιβεβαιώνονται στον πληθυσμό που είναι θαμμένος στο σπήλαιο Es Carritx, όπως αποστήματα, σοβαρή τερηδόνα και αρθροπάθειες.

Λαμβάνοντας υπόψη την πιθανή τοξικότητα των αλκαλοειδών που βρίσκονται στα μαλλιά, ο χειρισμός, η χρήση και οι εφαρμογές τους αντιπροσώπευαν εξαιρετικά εξειδικευμένη γνώση. Αυτή τη γνώση κατείχαν συνήθως οι σαμάνοι, οι οποίοι ήταν σε θέση να ελέγξουν τις παρενέργειες των φυτικών φαρμάκων μέσω μιας έκστασης που καθιστούσε δυνατή τη διάγνωση ή τη μαντεία», αναφέρουν οι επιστήμονες στα συμπεράσματα της μελέτης τους.