Οι Ευρωπαίοι αποταμιευτές αντλούν τα περισσότερα από τα χρήματά τους από τις τράπεζες, αναζητώντας μια καλύτερη συμφωνία. Επειδή οι δανειστές αντιστέκονται να πληρώσουν για να κρατήσουν καταθέσεις, ορισμένοι πιστεύουν ότι μπορούν να ζήσουν αυτήν την στιγμή χωρίς.
Η τάση εμφανίστηκε όταν ορισμένοι από τους μεγαλύτερους δανειστές της περιοχής περιέγραψαν μια κερδοφόρα έναρξη της χρονιάς σε αποτελέσματα που πρόσφεραν επίσης μια γεύση ενός φαινομένου που ονομαζόταν «bank walk» -μια αργή αλλά αξιοσημείωτη εκροή μετρητών πελατών.
Οι δανειστές έχασαν λίγο χρόνο χρεώνοντας πέρυσι περισσότερα δάνεια την στιγμή ωστόσο που τα επιτόκια αυξήθηκαν σε σύντομο χρονικό διάστημα από τον σχεδόν 15ετή λήθαργο γύρω στο μηδέν, αλλά οι περισσότεροι έχουν καθυστερήσει να ενισχύσουν τα επιτόκια καταθέσεων που καταβάλλονται σε εκατομμύρια πελάτες τους.
Αυτό ενίσχυσε τα κέρδη σε πολλές μεγάλες τράπεζες πέρα από τις προσδοκίες πολλών αναλυτών, αλλά άφησε τους αποταμιευτές δυσαρεστημένους, εγείροντας νέα ερωτήματα σχετικά με τη μακροπρόθεσμη σταθερότητα του κλάδου.
Απαιτούνται άμεσες αποφάσεις
«Οι παραδοσιακές τράπεζες πρέπει να αποφασίσουν εάν θα μεγιστοποιήσουν την απόδοσή τους διατηρώντας τα επιτόκια των καταθέσεων όσο το δυνατόν χαμηλότερα ή θα δώσουν προτεραιότητα στη ρευστότητα και τη σταθερότητά τους αυξάνοντας τα επιτόκια και διατηρώντας τα κεφάλαια των πελατών», δήλωσε ο Nicola Marinelli, επίκουρος καθηγητής οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Regent του Λονδίνου.
Τα αμοιβαία κεφάλαια της Χρηματαγοράς αποδεικνύονται δημοφιλή μεταξύ των αποταμιευτών που αναζητούν μεγαλύτερες αποδόσεις στα μετρητά τους, καθώς επιμένουν τα υψηλά επίπεδα πληθωρισμού.
Τα τελευταία χρόνια, οι αποδόσεις αυτών των κεφαλαίων ξεπέρασαν ελάχιστα τα επιτόκια τραπεζικών καταθέσεων, αλλά ο δείκτης Money Market Fund σε στερλίνα Crane ανέφερε ετήσια απόδοση 7 ημερών 4,12% στις 25 Απριλίου, σε σύγκριση με ορισμένα τραπεζικά επιτόκια που εξακολουθούν να παραμένουν κάτω από το 1%. Το ισοδύναμο σε ευρώ ήταν 2,81%.
Τα στοιχεία της Refinitiv Lipper έδειξαν περισσότερα από 34 δισεκατομμύρια ευρώ (37,6 δισεκατομμύρια δολάρια) καθαρών ροών σε κεφάλαια της ευρωπαϊκής Χρηματαγοράς τον Μάρτιο, στον τύπο δηλαδή περιουσιακών στοιχείων με τις περισσότερες πωλήσεις εκείνο τον μήνα.
Η κατηγορία των αμοιβαίων κεφαλαίων άξιζε ήδη περισσότερα από 1,4 τρισεκατομμύρια ευρώ στο τέλος του περασμένου έτους, αν και παραμένει μικροσκοπική σε σύγκριση με τα 9,45 τρισεκατομμύρια ευρώ που διατηρούνται σε τρεχούμενους ή όψεως λογαριασμούς σε τράπεζες, σε όλη τη ζώνη του ευρώ.
Η Fidelity International ανέφερε επίσης αύξηση 8% από έτος σε έτος στις ροές σε αμοιβαία κεφάλαια Χρηματαγοράς, στην επενδυτική της πλατφόρμα μεταξύ 1ης Ιανουαρίου και 26 Απριλίου.
Επαρκής ρευστότητα
Ανώτερα στελέχη των τραπεζών έχουν απορρίψει την απειλή που δημιουργούν οι χαμηλότερες καταθέσεις, σε μια περιοχή όπου ομάδες συμφερόντων καταναλωτών ισχυρίζονται ότι οι άνθρωποι είναι πιο πιθανό να απορρίψουν τους συζύγους τους, παρά οι τράπεζες.
Ερωτηθείς σχετικά με τη μείωση των καταθέσεων κατά 1,6% το πρώτο τρίμηνο, ο διευθύνων σύμβουλος της UniCredit, Andrea Orcel, είπε ότι η τράπεζα είχε μια τόσο σταθερή θέση ρευστότητας -με δείκτη κάλυψης 163%- που μπορούσε να αντέξει οικονομικά να κυνηγήσει την κερδοφορία στη διαχείριση της καταθετικής της βάσης.
Η ευρύτερη πτώση των καταθέσεων μπορεί επίσης να βοηθήσει τις τράπεζες να εξισορροπήσουν τις υποχρεώσεις τους -κυρίως αυτό που οφείλουν στους καταθέτες- έναντι μιας μελλοντικής πτώσης του ενεργητικού τους, καθώς η ζήτηση για δάνεια εμφανίζει σημάδια επιβράδυνσης. Αλλά οι δανειστές πρέπει επίσης να διασφαλίσουν ότι διαθέτουν επαρκή ρευστότητα και κεφάλαια για να καλύψουν τα στοιχήματα δανεισμού που μπορεί ξαφνικά να καταρρεύσουν.
Οι περισσότερες τράπεζες υπερηφανεύονται για επίπεδα ρευστότητας και κεφαλαίου πάνω από τις ρυθμιστικές απαιτήσεις, αλλά η κατάρρευση της Silicon Valley Bank των ΗΠΑ και της Ελβετικής Credit Suisse είναι προειδοποιητικές ιστορίες για το τι μπορεί να συμβεί όταν οι πελάτες εγκαταλείπουν τους δανειστές με μεγαλύτερο ρυθμό.
Μείωση των καταθέσεων
Στη Βρετανία, οι πελάτες NatWest (NWG.L) απέσυραν 11,1 δισεκατομμύρια λίρες τους πρώτους τρεις μήνες του έτους, οι καταθέσεις της HSBC εξαιρουμένων των εφάπαξ εισροών μειώθηκαν κατά 10 δισεκατομμύρια δολάρια σε 1,6 τρισεκατομμύρια δολάρια, ενώ η Barclays και η Lloyds Banking Group κατέγραψαν πτώση 5 δισεκατομμυρίων 2,2 δισεκατομμύρια λίρες αντίστοιχα.
Στη Γερμανία, τα στοιχεία της Bundesbank έδειξαν ότι οι καταθέσεις των νοικοκυριών μειώθηκαν σχεδόν 8% σε σχέση με πέρυσι, με την Deutsche Bank, τη μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας, να αποδίδει εν μέρει τη δική της πτώση 4,7% το πρώτο τρίμηνο στους φόβους μετάδοσης από την τραπεζική κρίση σε Ηνωμένες Πολιτείες και Ελβετία.
Ο Chief Financial Officer James von Moltke παραδέχτηκε, ωστόσο, ότι ο μεγαλύτερος ανταγωνισμός με «κάποιες ευαίσθητες ως προς τις τιμές καταθέσεις που εγκαταλείπουν την τράπεζα» και ορισμένοι πελάτες που στρέφονται σε εναλλακτικές λύσεις υψηλότερης απόδοσης, όπως αμοιβαία κεφάλαια Χρηματαγοράς, έπαιξαν επίσης ρόλο.
Η γαλλική BNP Paribas ανέφερε επίσης μια μέτρια πτώση στις καταθέσεις του πρώτου τριμήνου, ενώ η ισπανική Santander ήταν η μόνη ευρωπαϊκή εταιρεία βαρέων βαρών που παρουσίασε άνοδο 6%, την ίδια περίοδο.
Ορισμένοι νομοθέτες επέκριναν τις τράπεζες για την αναντιστοιχία μεταξύ του τι χρεώνουν στους δανειολήπτες και των επιτοκίων που προσφέρονται στους αποταμιευτές.
«Είναι θέμα κερδοφορίας. Είναι στόχος να διατηρήσεις τα δικά σου κέρδη. Δεν είναι αυτή η απάντηση;», ρώτησε η Βρετανίδα βουλευτής Άντζελα Ιγκλ τους επικεφαλής τραπεζών σε ακρόαση του βρετανικού Κοινοβουλίου τον Φεβρουάριο.
Ο διευθύνων σύμβουλος της HSBC, Noel Quinn, περιέγραψε την απώλεια καταθέσεων της τράπεζάς του ως «μη σημαντική», ενώ ο Andy Halford, οικονομικός διευθυντής της Standard Chartered, είπε στο Reuters ότι πιστεύει ότι οι άνθρωποι θα έδιναν προτεραιότητα στην ασφάλεια έναντι των πληρωμών τόκων.
«Θα δούμε ανθρώπους να “παρκάρουν” τα χρήματά τους όπου είναι ασφαλές», σημείωσε.
