Αδύνατο για το Κίεβο να ανανεώσει τη συμφωνία διαμετακόμισης φυσικού αερίου που επιτρέπει στη ρωσική Gazprom να εξάγει φυσικό αέριο στην ΕΕ, χρησιμοποιώντας αγωγούς που διασχίζουν την Ουκρανία, δήλωσε στο Politico ο Ουκρανός υπουργός Ενέργειας Γερμάν Γαλουτσένκο.
Οι συμφωνίες διαμετακόμισης του 2019 ισχύουν μέχρι το τέλος του 2024 και επιτρέπουν στην Gazprom να εξάγει περισσότερα από 40 εκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως μέσω της Ουκρανίας, με το Κίεβο να κερδίζει περίπου 7 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως.
«Πιστεύω, μέχρι τον χειμώνα του 2024, η Ευρώπη δεν θα χρειάζεται καθόλου το ρωσικό αέριο», τόνισε ο Γαλουτσένκο σε τηλεφωνική συνέντευξη.
«Εάν τώρα τα κέρδη από το ρωσικό αέριο πληρώνουν για τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και του ιδιωτικού στρατού της Gazprom, το μόνο που θα πρέπει να πληρώσουν στο μέλλον θα είναι οι αποζημιώσεις». Στη συνέχεια, ο ίδιος πρόσθεσε ότι ο πόλεμος σημαίνει πως «οι διμερείς διαπραγματεύσεις είναι αδύνατες».
Η χερσαία διαδρομή μέσω της Ουκρανίας είναι μία από τις μοναδικές δύο συνδέσεις αγωγών μεταξύ Ρωσίας και Δύσης. Εξακολουθεί να αντιπροσωπεύει περίπου το 5% των εισαγωγών φυσικού αερίου του μπλοκ, αλλά αυτό αποτελεί μόνο το ένα τρίτο του προπολεμικού επιπέδου. Δεν είναι όμως μόνο η Ουκρανία που θέτει αμφιβολίες για το μέλλον της μεταφοράς φυσικού αερίου.
Ο επικεφαλής της Gazprom Αλεξέι Μίλερ προειδοποίησε την περασμένη εβδομάδα ότι η εταιρεία του θα διακόψει τις εξαγωγές, εάν η Ουκρανία δεν σταματήσει τις προσπάθειές της για κατάσχεση ρωσικών κρατικών περιουσιακών στοιχείων.
«Εάν η ουκρανική Naftogaz συνεχίσει τέτοιες άδικες ενέργειες, δεν μπορεί να αποκλειστεί ότι η Ρωσική Ομοσπονδία θα επιβάλει κυρώσεις. Τότε, οποιαδήποτε σχέση μεταξύ ρωσικών εταιρειών και Naftogaz θα είναι απλώς αδύνατη», υπογράμισε ο Μίλερ, σύμφωνα με το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων TASS.
Ποιες χώρες βρίσκονται σε κίνδυνο για «μπλακ άουτ»
Παρά τις βόμβες, τους πυραύλους και τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη που καταστρέφουν την ουκρανική ενεργειακή υποδομή, ο ιστός των αγωγών συνέχισε να αντλεί φυσικό αέριο στην ΕΕ – όπου καταλήγει κυρίως στην Αυστρία, τη Σλοβακία, την Ιταλία και την Ουγγαρία.
Το αέριο του ρωσικού αγωγού δεν υπόκειται σε κυρώσεις, αλλά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει σχέδια να τερματίσει την εξάρτηση του μπλοκ από τα ορυκτά καύσιμα της Μόσχας έως το 2027.
Ωστόσο, υπάρχει αυξανόμενη κριτική ότι οι χώρες της ΕΕ που εξακολουθούν να χρησιμοποιούν ρωσικό αέριο δεν κινούνται αρκετά γρήγορα ώστε να διαφοροποιηθούν.
Οι εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου της Αυστρίας επιστρέφουν στα προπολεμικά επίπεδα.
Η Ουγγαρία λαμβάνει περίπου 4,5 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως. Τον Απρίλιο, η κυβέρνησή της υπέγραψε συμφωνία με την Gazprom για να εξασφαλίσει επιπλέον όγκους φυσικού αερίου.
Ο τερματισμός της συμφωνίας για το φυσικό αέριο από το Κίεβο θα μπορούσε να προκαλέσει έναν κίνδυνο «μπλακ άουτ» σε αυτές τις χώρες.
«Εάν σταματήσει η ουκρανική διαμετακόμιση, οι παραδόσεις φυσικού αερίου του αγωγού Gazprom στις χώρες της ΕΕ θα μπορούσαν να μειωθούν μεταξύ 10 και 16 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων (45% έως 73% των σημερινών επιπέδων)», ανέφερε μια ανάλυση του Ιουνίου από το Κέντρο Παγκόσμιας Ενεργειακής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Κολούμπια.
«Για την Ευρώπη συνολικά, είναι αρκετά διαχειρίσιμο. Αλλά για ορισμένες χώρες στο τέλος του αγωγού, όπως την Αυστρία και την Ουγγαρία, η εικόνα είναι λίγο διαφορετική», δήλωσε ο Georg Zachmann, ανώτερος συνεργάτης του οικονομικού Think Tank Bruegel.
«Θα πρέπει να δούμε έναν ανασχηματισμό των φυσικών ικανοτήτων. Αυτό μπορεί να έχει πρόσθετο κόστος για αυτούς», πρόσθεσε, σημειώνοντας παράλληλα ότι αυτό θα σήμαινε μια πολύ πιο μόνιμη πιθανή ρήξη με τη Μόσχα.
«Αν σταματήσουν οι ροές, υπάρχει κίνδυνος να διαλυθούν πλήρως και το προνόμιο που είχαν αυτές οι χώρες στο παρελθόν, να αποκτήσουν δηλαδή πρόσβαση στο φθηνό αέριο της Σιβηρίας, θα εξαφανιστεί για πάντα», είπε ο Zachmann.
Ο μακροπρόθεσμος στόχος της Ουκρανίας είναι να ενισχύσει τη δική της παραγωγή φυσικού αερίου για να καλύψει τη ζήτηση της ΕΕ, είχε υποστηρίξει ο Oleksiy Chernyshov, Διευθύνων Σύμβουλος της Naftogaz, μιλώντας στο POLITICO τον Μάιο.