Περιεχόμενα
Με το που πέφτουν οι τίτλοι τέλους στο «Hotel Rwanda», έχεις την αίσθηση πως αυτό που μόλις είδες δεν τελείωσε. Έχεις παραδοθεί στο σοκ του «based on a true story», δεν σε αφήνει να πας παρακάτω. Κοντά 1 εκατομμύριο άνθρωποι υπολογίζεται πως έχασαν τη ζωή τους στη Ρουάντα μέσα σε 100 φρικιαστικές ημέρες την άνοιξη του 1994. Σε μια απίστευτων διαστάσεων γενοκτονία μελών της φυλής Τούτσι από ομοεθνείς τους, που ανήκαν στη φυλή Χούτου. Τρομακτικό πως κάτι τέτοιο συνέβη στη σύγχρονη εποχή, αδιανόητο πιο σωστά. Με τη διεθνή κοινότητα μάλιστα να σφυρίζει αδιάφορα.
Η ταινία είναι καλογυρισμένη. Έχει δράση, αγωνία, πολύ καλές ερμηνείες και ήταν υποψήφια για τρία Όσκαρ. Βγήκε στις κινηματογραφικές αίθουσες το 2004 και αφηγείται την ιστορία του Πολ Ρουσεσαμπάγκινα. Μάνατζερ του ξενοδοχείου «Milles Collines», ο οποίος μέσα στο χάος των ημερών θα βρει το κουράγιο και τον τρόπο να σώσει περισσότερους από 1.200 Τούτσι. Δωροδοκώντας τους πολιτοφύλακες, χρησιμοποιώντας διάφορα τεχνάσματα. «Αφρικανό Σίντλερ», τον είπαν, και δεν μπορείς παρά να συμφωνήσεις με τη σύνδεση.
Μεγάλος επικριτής της κυβέρνησης της Ρουάντα και κατηγορούμενος για τρομοκράτης
Το τι έγινε «μετά» δεν είναι μέρος του φιλμ. Θα μπορούσε, όμως. Γιατί η real life του Ρουσεσαμπάγκινα ποτέ δεν σταμάτησε να είναι έντονη, επικίνδυνη, ενδιαφέρουσα. Στη Ρουάντα δεν έμεινε πολύ καιρό μετά από τις ταραγμένες εκείνες μέρες. Διέφυγε στο εξωτερικό. Αρχικά στο Βέλγιο, όπου πήρε και την υπηκοότητα. Και εν συνεχεία στις ΗΠΑ. Που έγινε ο τόπος μόνιμης κατοικίας του.
Αυτό δεν σημαίνει πως έριξε και μαύρη πέτρα πίσω του. Κάθε άλλο. Αφιέρωσε μεγάλο μέρος της καθημερινότητάς του όλα αυτά τα χρόνια στο να σκληρός επικριτής του Πολ Καγκάμε, προέδρου της Ρουάντα από το 2000. Στηλιτεύοντας αυτό που θεωρείται από πολλούς ως ένας αυταρχικός, στα όρια του δικτατορικού, τρόπος διακυβέρνησης. Εξοργίζοντας έτσι τον Καγκάμε, καθώς του χαλούσε την εικόνα του προοδευτικού και αποτελεσματικού πολιτικού που θέλει να περνάει στη διεθνή πολιτική σκηνή.
Η εκδίκηση του 65χρονου προέδρου ήρθε με τρόπο ευφάνταστο, κινηματογραφικό. Αν και ποτέ δεν αποδείχτηκε επίσημα, όλα δείχνουν πως αυτός βρίσκεται πίσω από την απαγωγή που οδήγησε στη σύλληψη του Ρουσεσαμπάγκινα. Ο τελευταίος, τον Αύγουστο του 2020, ξεκίνησε ένα ταξίδι προς το Μπουρουντί, όπου επρόκειτο να μιλήσει για τη γενοκτονία και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ωστόσο, χωρίς να καταλάβει πώς, κατέληξε στην πατρίδα του, στην πρωτεύουσα Κιγκάλι, όπου και τον συνέλαβαν.
Με την κατηγορία συμμετοχής σε τρομοκρατική οργάνωση και συγκεκριμένα στην ένοπλη πτέρυγα του αντιπολιτευόμενου κόμματος FNL (Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο), που οι αρχές κατηγορούν ότι βρίσκεται πίσω από σειρά βομβιστικών επιθέσεων την περίοδο 2018-19.
Η καταδίκη σε 25 χρόνια φυλάκιση και η αμερικανική οργή
Ο ίδιος ποτέ δεν έκρυψε τη σχέση του με το FNL. Αλλά αρνήθηκε κατηγορηματικά πως είχε την οποιαδήποτε σχέση με τρομοκρατικές ενέργειες. Και υποστήριξε πως ήταν θύμα πλεκτάνης. Ό,τι και να έλεγε δεν είχε σημασία σε μια δίκη-παρωδία και, το Σεπτέμβριο του 2021, καταδικάστηκε σε 25 χρόνια φυλάκιση.
Αυτή η απόφαση προκάλεσε τη διεθνή κατακραυγή. Το θέμα είχε πολύ μεγάλη «διείσδυση» στις ΗΠΑ, καθώς μπορεί να μην πρόκειται για υπήκοό τους, αλλά όπως είπαμε, εκεί διαμένει. Ο Ντον Τσιντλ, που τον υποδύθηκε στο Hotel Rwanda, έκανε ολόκληρη καμπάνια για την απελευθέρωσή του, ενώ ήταν σε στενή επαφή με την οικογένειά του. Οι Αμερικάνοι συνεπώς πίεσαν, διακριτικά αρχικά και όλο και πιο έντονα σταδιακά, τη Ρουάντα να αφήσει ελεύθερο τον Ρουσεσαμπάγκινα.
Ο Καγκάμε στην αρχή αντιστάθηκε φωνάζοντάς πως αυτή η υπόθεση είναι εσωτερικό ζήτημα της χώρας του και δεν θα ανεχτεί ξένη παρέμβαση. Αλλά βαθιά μέσα του ήξερε πως το παιχνίδι έχει σκληρύνει και δεν ήταν αυτός ο πιο δυνατός παίκτης. Ειδικά καθώς η αφρικανική χώρα κατηγορείται από τον ΟΗΕ και την ΕΕ πως υποθάλπει τρομοκρατική οργάνωση που δρα στο Κονγκό και είναι ευάλωτη στην παγκόσμια διπλωματική σκακιέρα.
Η Ρουάντα δεν μπορούσε να αντισταθεί άλλο, αλλά πήρε κάτι για αντάλλαγμα
Με αμερικανική πρωτοβουλία, διεξάγονταν εδώ και καιρό μυστικές διαπραγματεύσεις για να βγει από τη φυλακή ο πραγματικός «Mr. Hotel Rwanda». Δεν προξενεί συνεπώς εντύπωση πως μετά από 2,5 χρόνια πίσω από τα σίδερα, αφέθηκε τελικά ελεύθερος. Μαζί με 19 ακόμα μέλη του FNL, που επίσης είχαν συλληφθεί την ίδια περίοδο με αυτόν.
Είχε προλειάνει το έδαφος, παίζοντας το κομμάτι του. Μέσω δημόσιας επιστολής, στην οποία και ζητούσε να του χαρίσουν την ελευθερία του, προκειμένου να δει ξανά την οικογένεια του, αλλά και επικαλούμενος προβλήματα υγείας, που όντως έχει. Αποκηρύσσοντας επίσης τη βία απ’ όπου κι αν προέρχεται και υποσχόμενος πως στο μέλλον θα πάψει να ασχολείται με οτιδήποτε άπτεται της πολιτικής σκηνής της Ρουάντα.
Έπρεπε να κάνει αυτή την κίνηση για να έχει κάτι η κυβέρνηση να δείξει ως «νίκη». Απελευθερώνοντας άλλωστε τον Ρουσεσαμπάγκινα, η χώρα ευελπιστεί να μειώσει τις διπλωματικές εντάσεις, γενικώς πέρα από ειδικώς. Ο 68χρονος άνδρας από μεριάς του, να αφήσει πίσω του μια ακόμη τεράστια περιπέτεια. Που, ποιος ξέρει, ίσως δούμε κάποια στιγμή να μεταφέρεται στη μεγάλη οθόνη. Ένα part 2, σταθερά based on a true story, ένα στενάχωρο story, επίσης.
* Photo credits: Getty Images
