Σε πύρρεια εξελίχθηκε η νίκη του Λαϊκού Κόμματος στις κυριακάτικες εκλογές στην Ισπανία. Η κεντροδεξιά μπορεί να ανέκτησε την πρωτιά στη λαϊκή βούληση, τόσο στον αριθμό ψήφων, όσο και στις έδρες, όμως το σενάριο της συγκυβέρνησης με το ακροδεξιό κόμμα Vox κατέληξε στα σκουπίδια πριν καν ενεργοποιηθεί. Κι αυτό διότι ο συνολικός αριθμός εδρών του Λαϊκού Κόμματος και του Vox δεν υπερβαίνουν τις 175 που χρειάζονται για να γίνει κυβέρνηση (στην Ισπανία το Κοινοβούλιο αποτελείται από 350 βουλευτές). Αυτή είναι η μεγάλη έκπληξη της εκλογικής βραδιάς, καθώς σε όλες τις δημοσκοπήσεις το ενδεχόμενο αυτό φαινόταν από πολύ πιθανό ως σίγουρο.
Με τα δεδομένα που προέκυψαν από το βράδυ της Κυριακής στην Ισπανία οι πολιτικοί ηγέτες καλούνται να λύσουν πολύ δύσκολα σταυρόλεξα, προκειμένου να σχηματιστεί κυβέρνηση που θα μπορεί να κυβερνήσει τη χώρα. Το σκηνικό είναι τόσο μπερδεμένο, που πολλοί μπορούν να πανηγυρίζουν ότι νίκησαν, αλλά στην κάλπη δεν αναδείχτηκε πραγματικός νικητής.
Το Λαϊκό Κόμμα έφτασε τις 136 έδρες και δικαίως θεωρεί ότι μπήκε στη θέση του οδηγού. Υπό τη νέα ηγεσία του Αλμπέρτο Νούνιεζ Φειχόο κατάφερε να αυξήσει κατά 47 (!) τις έδρες του σε σχέση με τις εκλογές του 2019, ανέκτησε σχεδόν το σύνολο όσων είχαν επιλέξει τους επίσης κεντροδεξιούς Ciudadanos (το κόμμα αυτό δεν πήρε μέρος σ’ αυτές τις εκλογές της Ισπανίας) και επίσης «επαναπάτρισε» πολλούς ψηφοφόρους που είχαν μετακινηθεί προς το ακροδεξιό Vox. Παρά την εντυπωσιακή αύξηση στους αριθμούς ψήφων και εδρών, πάντως, το αποτέλεσμα είναι σαφώς χαμηλότερο απ’ αυτό που αναμενόταν. Ο Φεϊχόο δεν έχει δυνητικούς συμμάχους πλην του Vox και οι ελιγμοί του είναι περιορισμένοι.
Το Σοσιαλιστικό κόμμα PSOE του απερχόμενου πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ μπορεί να βρέθηκε στη δεύτερη θέση, ωστόσο θεωρητικά έχει περισσότερες επιλογές για να σχηματίσει κυβέρνηση την επόμενη μέρα της Ισπανίας. Κατάφερε, μάλιστα, να αυξήσει κι αυτό τον αριθμό των εδρών του σε σχέση με το 2019, κατά δύο (122 από 120) και δεν κατέρρευσε σε πολύ χαμηλότερα νούμερα, όπως έδειχναν οι δημοσκοπήσεις (και εκτιμούσαν μέχρι και τα exit polls). Ο Σάντσεθ θα πρέπει να κάνει υπέρβαση συνεργασίας με τους Καταλανούς εθνικιστές αν θέλει να σχηματίσει κυβέρνηση κι αυτό, κατά τους εκλογικούς αναλυτές, δεν είναι πολύ πιθανό.
Το ακροδεξιό κόμμα Vox του Σαντιάγκο Αμπασκάλ διατηρήθηκε στην τρίτη θέση, αλλά έχασε 19 έδρες. Από τις 52 που είχε στην προηγούμενη βουλή εξασφαλίζει τώρα 33. Είχε μεγάλη διαρροή ψηφοφόρων προς το παραδοσιακό Λαϊκό Κόμμα κι έτσι οι πιθανότητες να βρεθεί σε κυβερνητικό συνασπισμό σχεδόν μηδενίζονται. Παρ’ ότι ο Αμπασκάλ έκανε λόγο για διατήρηση του μεγαλύτερου μέρους των δυνάμεών του, φάνηκε ξεκάθαρα ότι η πλειοψηφία των Ισπανών πολιτών δεν επιθυμούν επιστροφή στην εποχή του Φράνκο.
Το κόμμα Sumar, o αριστερός συνασπισμός της Γιολάντα Ντίαζ, φλέρταρε με την Τρίτη θέση, αλλά τελικά κατέληξε κάτω από το Vox με διαφορά μικρότερη των 50.000 ψήφων. Πήρε 31 έδρες, λιγότερες από την προηγούμενη εκλογική αναμέτρηση όπου είχε συμμετάσχει μόνο του (38), όμως αρκετές για να παίξει ρόλο σε δυνητικό κυβερνητικό συνασπισμό υπό τον Σάντσεθ.
Ρυθμιστές στην Ισπανία εθνικιστές και περιφερειακά κόμματα
Το περίπλοκο σκηνικό συμπληρώνουν τα εθνικιστικά και περιφερειακά κόμματα. Τελικά οι Καταλανοί αριστεροί (ERC) κατέκτησαν 7 έδρες, τα δύο κόμματα των Βάσκων εθνικιστών συνολικά 11 έδρες (6 το EH Bildu kai 5 το παραδοσιακό EAJ-PNV), οι Καταλανοί εθνικιστές (JUNTS) πήραν 7 έδρες και από μία έδρα πήραν τρία περιφερειακά κόμματα της Γαλικίας (BNG), της Ναβάρα (UPN) και των Κανάριων Νησιών (CCa).
Σύμφωνα, λοιπόν, με τους υπολογισμούς που αναλύθηκαν στα τηλεοπτικά πάνελ και τα επίσημα αποτελέσματα, το αποτέλεσμα είναι… 172 για τον Σάντσεθ και 170 για τον Φεϊχόο. Κι αυτό διότι ένας συνασπισμός υπό τον απερχόμενο πρωθυπουργό θα αποτελούταν από το PSOE, το Sumar, τους Καταλανούς αριστερούς, τους Βάσκους Εθνικιστές και το κόμμα της Γαλικίας. Αντίθετα, το Λαϊκό Κόμμα μπορεί να στηριχθεί μόνο στο Vox και το κόμμα της Ναβάρα.
Ο απόλυτος ρυθμιστής είναι το κόμμα JUNTS των Καταλανών εθνικιστών. Με το οποίο, πάντως, και οι δύο υποψήφιοι πρωθυπουργοί έχουν δηλώσει ότι δεν επιθυμούν να συνεργαστούν. Αν οι συζητήσεις δεν καρποφορήσουν, δεν αποκλείεται να δούμε μια δεύτερη εκλογική αναμέτρηση στην Ισπανία σε μικρό χρονικό διάστημα.
