Τι θα λέγατε αν σας αποκαλύπταμε ότι η κλιματική κρίση μπορεί να αντιστραφεί με μια αρκετά επικίνδυνη διαδικασία; Ο David Keith ήταν μεταπτυχιακός φοιτητής το 1991 όταν ένα ηφαίστειο εξερράγη στις Φιλιππίνες, στέλνοντας ένα σύννεφο στάχτης προς την άκρη του διαστήματος.
Δεκαεπτά εκατομμύρια τόνοι διοξειδίου του θείου που απελευθερώθηκαν από το όρος Pinatubo και εξαπλώθηκαν σε όλη τη στρατόσφαιρα, αντανακλώντας μέρος της ενέργειας του ήλιου μακριά από τη Γη. Το αποτέλεσμα ήταν μια πτώση των μέσων θερμοκρασιών στο βόρειο ημισφαίριο κατά περίπου ένα βαθμό Φαρενάιτ το έτος που ακολούθησε.
Σήμερα, ο Δρ Keith αναφέρει αυτό το γεγονός ως επικύρωση μιας ιδέας που έχει γίνει έργο της ζωής του: Πιστεύει ότι με την εσκεμμένη απελευθέρωση διοξειδίου του θείου στη στρατόσφαιρα, θα ήταν δυνατό να μειωθούν οι θερμοκρασίες παγκοσμίως, αμβλύνοντας την υπερθέρμανση του πλανήτη.
Τέτοιες ριζικές παρεμβάσεις λαμβάνονται ολοένα και περισσότερο στα σοβαρά, καθώς οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής γίνονται πιο έντονες. Οι παγκόσμιες θερμοκρασίες έχουν φτάσει σε υψηλά επίπεδα ρεκόρ για 13 συνεχόμενους μήνες, εξαπολύοντας βίαιες καιρικές συνθήκες, φονικά κύματα καύσωνα και ανεβάζοντας τη στάθμη της θάλασσας. Οι επιστήμονες αναμένουν ότι η ζέστη θα συνεχίσει να ανεβαίνει για δεκαετίες. Ο κύριος μοχλός της υπερθέρμανσης, η καύση ορυκτών καυσίμων, συνεχίζεται λίγο πολύ αμείωτη.
Σε αυτό το πλαίσιο, υπάρχει αυξανόμενο ενδιαφέρον για προσπάθειες για σκόπιμη αλλαγή του κλίματος της Γης, ένα πεδίο γνωστό ως γεωμηχανική.
Ήδη, μεγάλες εταιρείες λειτουργούν τεράστιες εγκαταστάσεις για να απορροφήσουν το διοξείδιο του άνθρακα που θερμαίνει την ατμόσφαιρα και να το θάψουν υπόγεια. Μερικοί επιστήμονες εκτελούν πειράματα που έχουν σχεδιαστεί για να φωτίζουν τα σύννεφα, ένας άλλος τρόπος για να στείλουν λίγη ηλιακή ακτινοβολία πίσω στο διάστημα. Άλλοι εργάζονται για να κάνουν τους ωκεανούς και τα φυτά να απορροφούν περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα.
Αλλά από όλες αυτές τις ιδέες, είναι η στρατοσφαιρική ηλιακή γεωμηχανική που προκαλεί τη μεγαλύτερη ελπίδα και τον μεγαλύτερο φόβο. Οι υποστηρικτές το βλέπουν ως έναν σχετικά φθηνό και γρήγορο τρόπο μείωσης των θερμοκρασιών πολύ πριν ο κόσμος σταματήσει να καίει ορυκτά καύσιμα.
Το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ διαθέτει ένα πρόγραμμα ηλιακής γεωμηχανικής που έχει λάβει επιχορηγήσεις από τον συνιδρυτή της Microsoft Bill Gates, το Ίδρυμα Alfred P. Sloan και το Ίδρυμα William and Flora Hewlett.
Επειδή θα χρησιμοποιηθεί στη στρατόσφαιρα και δεν θα περιοριζόταν σε μια συγκεκριμένη περιοχή, η ηλιακή γεωμηχανική θα μπορούσε να επηρεάσει ολόκληρο τον κόσμο, πιθανώς ανακατεύοντας φυσικά συστήματα, όπως η δημιουργία βροχής σε μια άνυδρη περιοχή, ενώ ξήρανση της εποχής των μουσώνων αλλού.
Οι αντίπαλοι τηε άποψης ανησυχούν ότι θα αποσπούσε την προσοχή από το επείγον έργο της μετάβασης από τα ορυκτά καύσιμα σε πιο βιώσιμες λύσεις. Αντιτίθενται στη σκόπιμη απελευθέρωση διοξειδίου του θείου, ενός ρύπου που τελικά θα μετακινηθεί από τη στρατόσφαιρα στο επίπεδο του εδάφους, όπου μπορεί να ερεθίσει το δέρμα, τα μάτια, τη μύτη και το λαιμό και μπορεί να προκαλέσει αναπνευστικά προβλήματα. Και φοβούνται ότι μόλις ξεκινήσει, ένα πρόγραμμα ηλιακής γεωμηχανικής θα ήταν δύσκολο να σταματήσει.
«Η όλη ιδέα του ψεκασμού ενώσεων θείου για να αντανακλάται το φως του ήλιου είναι αλαζονική και απλοϊκή», είπε ο Καναδός περιβαλλοντολόγος David Suzuki. «Υπάρχουν ακούσιες συνέπειες ισχυρών τεχνολογιών σαν αυτές και δεν έχουμε ιδέα ποιες θα είναι αυτές».
Ο Raymond Pierrehumbert, φυσικός της ατμόσφαιρας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, είπε ότι θεωρεί την ηλιακή γεωμηχανική μια σοβαρή απειλή για τον ανθρώπινο πολιτισμό. «Δεν είναι μόνο μια κακή ιδέα όσον αφορά κάτι που δεν θα ήταν ποτέ ασφαλές να αναπτυχθεί», είπε. «Αλλά ακόμη και η έρευνα για αυτό δεν είναι απλώς σπατάλη χρημάτων, αλλά ενεργά επικίνδυνη».
Ο άνθρωπος πίσω από το εγχείρημα
Η καριέρα του Δρ. Keith μπορεί να πιστωθεί στον πατέρα του, Tony Keith, έναν βιολόγο άγριας ζωής που παρευρέθηκε στην πρώτη παγκόσμια συγκέντρωση για την αντιμετώπιση των απειλών για τη φύση, τη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Ανθρώπινο Περιβάλλον το 1972 στη Στοκχόλμη.
Η δυσλεξία τον εμπόδισε να μάθει να διαβάζει μέχρι αργά στην 4η δημοτικού, αλλά όταν τελικά μπόρεσε να βγάλει νόημα από γραπτές λέξεις, έγινε αδηφάγος αναγνώστης. Του άρεσε επίσης το κάμπινγκ και, στα 17 του, έκανε πεζοπορία σόλο στο Appalachian Trail.
Μετά την αποφοίτησή του από το Πανεπιστήμιο του Τορόντο, πέρασε μήνες κάνοντας αναρρίχηση. Αναζητώντας έναν τρόπο να πληρωθεί για να ζήσει στην έρημο, έπιασε δουλειά μελετώντας θαλάσσιους ίππους στην καναδική Αρκτική. Ο Δρ Keith εγγράφηκε τελικά σε ένα διδακτορικό πρόγραμμα στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης για να σπουδάσει πειραματική φυσική.
Το 1992, δημοσίευσε μια ακαδημαϊκή εργασία, «A Serious Look at Geoengineering», που έθεσε τα ερωτήματα που θα διαμόρφωσαν την καριέρα του: Ποιος θα έπρεπε να εξουσιοδοτήσει τη χρήση αυτών των τεχνολογιών; Ποιος ευθύνεται αν κάτι πάει στραβά;
Photo Credits:
Πηγή: NYTimes.com
