Περιεχόμενα
Οι δυο διεκδικητές της εξουσίας στην Τουρκία, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, δήλωσαν και οι δύο βέβαιοι για τη νίκη μετά την ψηφοφορία που διεξήχθη χθες Κυριακή, ενόψει των επαναληπτικών εκλογών. Δεν πρόκειται ασφαλώς για νίκη, αλλά ούτε για καθαρή ήττα του Ερντογάν, του ισλαμοσυντηρητικού αυταρχικού ηγέτη στην εξουσία τα τελευταία 20 χρόνια, που δήλωσε πεπεισμένος μπροστά σε μια θάλασσα υποστηρικτών του μέσα στη νύχτα πως «θα υπηρετήσει τη χώρα για ακόμη πέντε χρόνια».
Την πεποίθησή του εξέφρασε και ο Κιλιτσντάρογλου, υποσχόμενος στους δικούς του υποστηρικτές πως «θα νικήσουμε οπωσδήποτε στον δεύτερο γύρο», επικαλούμενος την «ανάγκη της κοινωνίας για αλλαγή».
Τα αποτελέσματα
Ο επικεφαλής του ανώτερου εκλογικού συμβουλίου της Τουρκίας (YSK, η εθνική εφορευτική επιτροπή), ο Αχμέτ Γενέρ, ανακοίνωσε τις πρώτες πρωινές ώρες της Δευτέρας πως ο Ερντογάν προηγείται με 49,49% των ψήφων και ο Κιλιτσντάρογλου συγκεντρώνει 44,49%, με το 91,93% των ψηφοδελτίων να έχει καταμετρηθεί μετά τις προεδρικές εκλογές.
Το αποτέλεσμα -αν επιβεβαιωθεί πως είναι το τελικό- σημαίνει πως θα διεξαχθεί δεύτερος γύρος την 28η Μαΐου.
Το ποσοστό που έλαβε ο Ερντογάν δύσκολα θα πέσει κάτω από το 49% ακόμα και μετά την πλήρη ενσωμάτωση των ψηφοφόρων του εξωτερικού που αναμένεται να κινηθούν προς τον υποψήφιο της Συμμαχίας του Έθνους, Κιλιτσντάρογλου.
Θετική, επίσης, εξέλιξη για τον Τούρκο πρόεδρο και το ποσοστό 5% που δείχνει να εξασφαλίζει ο συνυποψήφιός του Σινάν Ογάν, ένα αρκετά μεγάλο μέρος των ψηφοφόρων του οποίου είναι πιθανότερο να κινηθούν στις επαναληπτικές εκλογές προς τον Ερντογάν.
Προβάδισμα 2,6 εκατομμυρίων ψήφων
Έπειτα από μια εκλογική διαδικασία με συμμετοχή άνευ προηγουμένου, παρά την κρίση, και τρεις μήνες μετά τον καταστροφικό σεισμό που έπληξε τη χώρα την 6η Φεβρουαρίου, αυτός που έχει αποκτήσει το προσωνύμιο «σουλτάνος», 69 ετών, διαβεβαίωσε πως είναι «καθαρά μπροστά», ότι έχει προβάδισμα 2,6 εκατομμυρίων ψήφων, αλλά έτοιμος να «σεβαστεί» το αποτέλεσμα του δεύτερου γύρου, αν απαιτείται.
«Δεν ξέρουμε ακόμη αν οι εκλογές τερματίστηκαν με αυτόν τον πρώτο γύρο αλλά αν ο λαός επέλεξε να γίνει δεύτερος γύρος, θα το σεβαστούμε», δεσμεύτηκε.
Ο υποψήφιος της Εθνικής Συμμαχίας της αντιπολίτευσης για την προεδρία της Τουρκίας, ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, 74 ετών, υποσχέθηκε τις πρώτες πρωινές ώρες στους υποστηρικτές του τη νίκη «στον δεύτερο γύρο» των προεδρικών εκλογών, τονίζοντας πως ο πρόεδρος Ερντογάν δεν μπόρεσε να επικρατήσει όπως επιδίωκε στην αναμέτρηση.
Ο κ. Κιλιτσντάρογλου απευθύνθηκε στους υποστηρικτές του έχοντας πλάι του αρκετά άλλα στελέχη της συμμαχίας έξι παρατάξεων της οποίας είναι υποψήφιος.
Εφτάψυχος
Με την πρώτη θέση που κατέλαβε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, διεκδικεί με αξιώσεις μια τρίτη προεδρική θητεία και το ρεκόρ της παραμονής στην εξουσία στην Τουρκία, για περισσότερα από 20 χρόνια. Μόνο που η δυναμική της επανόδου του Τούρκου προέδρου στην έδρα της Προεδρίας, στην Άγκυρα φάνταζε ως το απίθανο σενάριο για τις δημοσκοπήσεις, διψήφιος αριθμός εκ των οποίων έδειχνε την πόρτα της εξόδου στον Ερντογάν.
Ανατρέποντας άρδην τους συσχετισμούς, ο Τούρκος πρόεδρος κατάφερε να αποσπάσει την πρωτιά στον πρώτο γύρο με όχημα την ιστορική, όπως τη χαρακτήρισε, προσέλευση στην εκλογική διαδικασία. Άτομα κάθε ηλικίας, από πολίτες με προβλήματα υγείας μέχρι και υπερήλικες, κατάφεραν να βρουν το δρόμο προς τις κάλπες, με τον μηχανισμό του κυβερνώντος κόμματος να ξεπερνά τον εαυτό του αναφορικά με τα επίπεδα συσπείρωσης του ΑΚΡ.
Για πρώτη φορά σε β’ γύρο
Είναι η πρώτη φορά που ο αρχηγός του κράτους θα αναγκαστεί να συμμετάσχει σε δεύτερο γύρο, που δεν κατάφερε να συγκεντρώσει πάνω από το 50% των ψήφων.
Το σενάριο της διεξαγωγής δεύτερου γύρου των προεδρικών εκλογών πήρε μορφή στην Τουρκία, που έφεραν τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να δίνει μάχη στήθος με στήθος με τον βασικό αντίπαλό του, τον υποψήφιο έξι παρατάξεων της αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου.
Ο 69χρονος Τούρκος πρόεδρος, όντας στην εξουσία για είκοσι χρόνια, απώλεσε το βράδυ το προβάδισμα που τού πίστωναν τα δημόσια Μέσα Ενημέρωσης και έπεσε κάτω από το φράγμα του 50%. Αν και τα δεδομένα υπόκεινται ακόμη σε μεταβολές, για τον τρίτο των εκλογών αυτών, τον Σινόν Ογάν, διαφωνούντα του ακροδεξιού εθνικιστικού MHP, που πιστώνεται περί το 5% των ψήφων, τα αποτελέσματα της βραδιάς σημαίνουν πως θα διεξαχθεί δεύτερος γύρος την 28η Μαΐου. Κάτι άνευ προηγουμένου για τη σύγχρονη δημοκρατία της Τουρκίας, που συμπληρώνει φέτος τα 100 της χρόνια.
«Θα έχουμε μπροστά μας 15 δύσκολες ημέρες σε περίπτωση δεύτερου γύρου», δήλωσε ο ατυχήσας υποψήφιος, χωρίς να ξεκαθαρίσει ποιον θα υποστηρίξει.
Πώς εκλέγονται στις επαναληπτικές
Για να αναδειχθεί νικητής οποιοσδήποτε υποψήφιος στον β’ γύρο των εκλογών, χρειάζεται να εξασφαλίσει την πλειοψηφία, ή αλλιώς το 50% συν μια ψήφο.
Αν αναμονή των τελικών αποτελεσμάτων, τα στρατόπεδα των δυο βασικών αντιπάλων δίνουν μάχη αριθμών και καλούν τους εκλογικούς αντιπροσώπους τους να παραμείνουν στα εκλογικά κέντρα μέχρι να έχει καταμετρηθεί και η τελευταία ψήφος, «μέχρι τέλους».
Συμμετοχή-ρεκόρ
Στην Κωνσταντινούπολη των 16 εκατομμυρίων κατοίκων, απέμενε να καταμετρηθεί το 12% των ψηφοδελτίων, που θα μπορούσε να δώσει ώθηση στον αντιπολιτευόμενο υποψήφιο.
Στη Ντιγιάρμπακιρ, τη μεγάλη πόλη όπου ζουν κατά πλειονότητα Κούρδοι, στο νοτιοανατολικό τμήμα της Τουρκίας, ο κ. Κιλιτσντάρογλου έλαβε πάνω από το 71% των ψήφων, με τα 4/5 των ψηφοδελτίων να έχει καταμετρηθεί.
Το ποσοστό συμμετοχής δεν έχει ακόμη ανακοινωθεί επισήμως, όμως εκτιμάται πως θα φθάσει ως ακόμη και το 90%.
Οι ψηφοφόροι –στους εκλογικούς καταλόγους είναι εγγεγραμμένοι κάπου 64 εκατ. άνθρωποι από το σύνολο των κατοίκων, από τους οποίους 5,2 εκατ. είναι νέοι που κλήθηκαν στις κάλπες για πρώτη φορά– καλούνταν να επιλέξουν τον 13ο πρόεδρο της χώρας και τα 600 μέλη του τουρκικού κοινοβουλίου.
Το 2018, στις πιο πρόσφατες προεδρικές εκλογές, ο Ερντογάν κέρδισε στον πρώτο γύρο, με πάνω από το 52,5% των ψήφων. Η διεξαγωγή επαναληπτικού γύρου θα ήταν αφ’ εαυτής ήττα για αυτόν που έχει αποκτήσει το προσωνύμιο «σουλτάνος».
«Ισότητα, ελευθερία, αδελφοσύνη»
Όλη μέρα χθες, οι κάλπες γέμιζαν με ταχύτητα από τους ενθουσιώδεις ψηφοφόρους, που σε αρκετές περιπτώσεις χρειάστηκε να περιμένουν ώρες για να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα.
«Για να το πούμε απλά, θέλουμε τη γαλλική επανάσταση: ‘ισότητα, ελευθερία, αδελφοσύνη’, διότι τα τελευταία 20 χρόνια, όλα αυτά εξαφανίστηκαν», δήλωνε σε πλούσια συνοικία της Κωνσταντινούπολης ο 58χρονος Ουλβί Αμιντζί, με μπλουτζίν και με τατουάζ στο χέρι.
«Εγώ λέω ‘συνεχίζουμε’ με τον Ερντογάν», έλεγε αντίθετα η Νουρτζάν Σογέρ, με μαντίλα στα μαλλιά, μπροστά σε εκλογικό κέντρο του AKP στην ασιατική πλευρά της Κωνσταντινούπολης.
Στην μαρτυρική Αντάκια (Αντιόχεια), νότια, που μετατράπηκε σε σωρούς από συντρίμμια όταν χτύπησε ο σεισμός του Φεβρουαρίου, ο Μεμέτ Τοπάλογλου, που πήγε από τους πρώτους στο εκλογικό τμήμα, έλεγε «χρειάζεται αλλαγή, φτάνει».
Οι βουλευτικές και προεδρικές εκλογές που διεξήχθησαν χθες κρίνουν όχι μόνο ποιος θα κυβερνήσει την Τουρκία, κράτος μέλος του NATO και –τουλάχιστον στη θεωρία– υποψήφιο προς ένταξη στην ΕΕ, αλλά και το πώς θα την κυβερνήσει, την εξέλιξη της οικονομίας, καθώς και την εξωτερική πολιτική της, που σημαδεύτηκε από αρκετές απρόβλεπτες στροφές.
Photo credits: Getty Images
