Περιεχόμενα
Η διαφορά είναι τόσο εξόφθαλμη που δεν χρειάζεται ιδιαίτερη εμπειρία για να την εντοπίσεις: Οι ασκήσεις που κάνουν οι πεζοναύτες του αμερικανικού στρατού στο Πεντάγωνο έχουν αλλάξει άρδην τον τελευταίο καιρό. Ο πόλεμος που οι στρατιώτες ετοιμάζουν είναι ενάντια σε έναν «ισότιμο» αντίπαλο, όπως τον αποκαλούν. Αν κάποιος μελετήσει τα σενάρια ασκήσεων που προβλέπονται, καταλήγει σ’ αυτό το συμπέρασμα: Η Αμερική και το Πεντάγωνο ετοιμάζονται πια να αντιμετωπίσουν στρατιωτικά μια άλλη «μεγάλη δύναμη» κι όχι μερικούς αντάρτες που στήνουν ενέδρες σε κακοτράχαλα βουνά και χαράδρες.
Μετά από δύο δεκαετίες στο Ιράκ και το Αφγανιστάν, στις οποίες οι Αμερικανοί πεζοναύτες μάχονταν αντάρτες και τρομοκρατικές ομάδες που χρησιμοποίησαν τακτικές αιφνιδιασμού, οι ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ έχουν μια νέα εστίαση: πόλεμος μεταξύ μεγάλων εθνών με μεγάλους στρατούς. Στις ασκήσεις, φυσικά, που γίνονται στο Πεντάγωνο ο εχθρός δεν κατονομάζεται. Αλλά με τις ισχύουσες ισορροπίες στην υφήλιο δύο είναι οι υποθετικοί εχθροί: η Ρωσία και η Κίνα. Η Αμερική, λοιπόν, ετοιμάζεται για πρώτη φορά να αντιμετωπίσει «ισότιμες» αντίπαλες δυνάμεις, κάτι που έχει να γίνει σχεδόν 80 χρόνια. Όταν, δηλαδή, έληξε ο πόλεμος της Κορέας.
Υπάρχουν και συγκεκριμένα παραδείγματα από το Πεντάγωνο: Οι άνδρες της 2ης Ταξιαρχίας της 101ης Αερομεταφερόμενης Μεραρχίας εκπαιδεύτηκαν πια να πολεμούν τη νύχτα ενάντια σε παρεμβολές ηλεκτρονικού πολέμου, εναντίον μη επανδρωμένων εναέριων συστημάτων και ραντάρ αντιπυρών. Έμαθαν να παραβιάζουν πολύπλοκα εμπόδια ναρκών και καλωδίων, να νικούν τις εχθρικές μηχανοκίνητες αντεπιθέσεις. Άρα εναντίον ενός εχθρού που θα έχει στη διάθεσή του σύγχρονα όπλα και μπορεί να χρησιμοποιήσει τεχνικές μάχης που σχετίζονται με την υψηλή τεχνολογία. Κάτι που ούτε οι Ταλιμπάν, ούτε οι αντάρτες του Ιράκ είχαν στη διάθεσή τους.
Πεντάγωνο: Πόλεμος στο πεδίο με σακίδια και κλαδιά
Αυτό, βέβαια, προϋποθέτει όχι μόνο διαφορετική τεχνική μάχης, αλλά και διαφορετική επιμελητεία. Οι στρατιώτες πια δεν μπορούν να περιμένουν ότι θα κάνουν απλώς κάποιες περιπόλους ασφαλείας και θα επιστρέφουν στα κτίριά τους, με τα ζεστά μπάνια και τα ζεστά φαγητά τους. Αντίθετα, τα νέα σενάρια που δοκιμάζει το Πεντάγωνο, προϋποθέτουν μεγάλες χρονικές περιόδους σε αφιλόξενα πεδία μάχης, όπου διάφορες διασκορπισμένες και καμουφλαρισμένες ομάδες θα παραμένουν σε σκαμμένες θέσεις μάχης προτού συγκεντρωθούν για να επιτεθούν.
Τα παλαιότερα στρατιωτικά σενάρια στο Πεντάγωνο ήταν εντελώς διαφορετικά. Χωρίς υπερβολή, ακόμα και ο τελευταίος στρατιώτης μάθαινε τις πολιτιστικές, πολιτικές, εθνοτικές, θρησκευτικές και οικονομικές δυνάμεις μιας περιοχής και συμμετείχε στην ανάπτυξη σχέσεων με τους τοπικούς ηγέτες, σε μια προσπάθεια να επιτευχθεί όχι απλώς στρατιωτική επιτυχία αλλά μια αλλαγή στη φύση της κοινωνίας όπου διεξάγεται πόλεμος.
Η βασική άσκηση εκπαίδευσης τότε στο Πεντάγωνο, ήταν η συνάντηση με τους λεγόμενους «πρεσβύτερους της φυλής», δηλαδή τους αρχηγούς των διάφορων οικισμών, που ήταν συχνά μεγάλοι σε ηλικία. Μια ομάδα πεζικού περιπολούσε σε μια φανταστική έρημο προς έναν προσποιούμενο σεΐχη και έπινε τσάι μαζί του μιλώντας για το πώς θα μπορούσαν να βοηθήσουν στη βελτίωση της ασφάλειας στην περιοχή. Μερικές φορές ο σεΐχης ή ο πρεσβύτερος ήταν ένας πραγματικός Ιρακινός ή Αφγανός μετανάστης (!) που προσλαμβάνονταν για να παίξει τον ρόλο.
Τότε, βέβαια, ο πόλεμος δεν δημιουργούσε ανάγκη για καμουφλάζ. Τα οχήματα μεταφοράς προσωπικού και τα τανκς έκαναν κανονικές επελάσεις προς τα εκεί που ήθελαν. Οι νέες ασκήσεις προϋποθέτουν την κάλυψη όλων των οχημάτων με το ειδικό δίχτυ καμουφλάζ. Ακόμα και οι στρατιώτες «στολίζουν» τα κράνη τους με φύλλα και κλαδιά.
Το περίεργο, ωστόσο, είναι ότι τα στρατεύματα που εκπαιδεύονται για αυτό το στυλ πολέμου είναι πιθανό να αντιμετωπίσουν πολύ λιγότερες μάχες από εκείνους που αντιμετώπισαν τους υποδεέστερους τεχνολογικά αντάρτες. Αν η συγκεκριμένη ομάδα πολέμου της 2ης Ταξιαρχίας έχει καθήκον να προετοιμαστεί για πολέμους εναντίον χωρών με πυρηνικά όπλα, η ισορροπία δυνάμεων δεν θα αποφασιστεί από τον αριθμό των φυλλωδών κλαδιών που θα κολλήσουν στα Humvee τους. Κι αν γίνει ένας τέτοιος πόλεμος, όλοι θα βγουν χαμένοι. Οπότε η εκπαίδευσή τους είναι, για την ώρα, αποτρεπτική.
Αμυντικά σενάρια για πρώτη φορά στο Πεντάγωνο
Μεταξύ των σεναρίων, πάντως, για πρώτη φορά περιλαμβάνονται και αμυντικές τακτικές. Κι αυτό διότι οι ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ θεωρούν πως ένας πόλεμος με μεγάλη δύναμη θα μπορούσε, θεωρητικά, να απειλήσει όχι μόνο τους Αμερικανούς στρατιώτες που βρίσκονται στο εξωτερικό, ή π.χ. στη Χαβάη στον Ειρηνικό (κάτι που έγινε στο Περλ Χάρμπορ), αλλά και στην αμερικανική ενδοχώρα.
Η 2η Ταξιαρχία μετά την εκπαίδευσή της κατευθύνθηκε προς την Ανατολική Ευρώπη. Είναι η πλησιέστερη αμερικανική δύναμη στον πόλεμο της Ουκρανίας, σταθμεύει μόλις 20 χιλιόμετρα από τα ουκρανικά σύνορα με τη Ρουμανία. Σκοπός της, βέβαια, δεν είναι να συμμετάσχει στις πολεμικές επιχειρήσεις, αλλά να στείλει ένα μήνυμα εκεί που όλοι φαντάζονται και να μεταδώσει όσα έμαθε σε άλλους στρατιώτες του ΝΑΤΟ.
Κατά πόσο αυτή η εκπαίδευση περιλαμβάνει και Ουκρανούς στρατιώτες; Οι ΗΠΑ δεν θα διακινδύνευαν μια τόσο άμεση εμπλοκή τους στις πολεμικές επιχειρήσεις, όπως η απευθείας εκπαίδευση Ουκρανών στρατιωτών. Από την άλλη, το να μαθαίνουν τις τακτικές και τις τεχνικές αυτών των μαχών σε συμμαχικές χώρες σημαίνει ότι τους δίνουν μια τεχνογνωσία, την οποία οι άλλοι μπορούν να χρησιμοποιήσουν όπως θέλουν, αν γίνει πόλεμος. Οι Ουκρανοί μπορεί να έχουν επικεντρωθεί στην αποστολή στρατιωτικού υλικού από το ΝΑΤΟ, να θαυμάζουν τα πυρομαχικά, τον εξοπλισμό και τα οχήματα των Αμερικανών, αλλά κάποιος πρέπει να τους μάθει να τα χρησιμοποιούν κιόλας, για να είναι αποτελεσματικοί.
** Με πληροφορίες από Vanityfair.
