Όταν ένα αμερικανικό drone καταρρίπτεται πάνω από τη Μαύρη Θάλασσα από Ρώσους, το άκουσμα μιας τέτοιας είδησης, το λιγότερο που μπορεί να προκαλέσει, είναι ανησυχία. Σε μια περίοδο όπου ο πόλεμος στην Ουκρανία παραμένει άσβεστος, αν και σε θεωρητικά χαμηλή φωτιά, αλλά με τη Ρωσία και την Κίνα να κινούνται από άλλα μονοπάτια για να εγκαθιδρύσουν την κυριαρχία τους σε στρατηγικά σημεία, η κατάρριψη ενός αμερικανικού drone ανεβάζει τη θερμοκρασία σε επίπεδο διπλωματίας.
Δεν ήταν η κατάρριψη αυτή καθαυτή που θα μπορούσε να περάσει κάπως αναίμακτα, από τη στιγμή που το drone ήταν σε ξένο εναέριο χώρο. Ήταν ότι οι Αμερικάνοι φοβήθηκαν πως οι Ρώσοι μπορεί να ανακτήσουν απόρρητες πληροφορίες που φέρει στη μνήμη του το drone και, αφού το ανασύρουν, να το εκμεταλλευτούν.
Το MQ-9 Reaper κατερρίφθη από ένα ρωσικό πολεμικό τζετ Su-27, με τις δύο πλευρές να επιρρίπτουν τις ευθύνες η μία στην άλλη.
Κι από τη στιγμή που η Ρωσία δεν αποδέχεται την ευθύνη, από τις ΗΠΑ επικοινωνείται, μέσω του Πενταγώνου, ότι το Υπουργείο Αμύνης έχει στην κατοχή του απόρρητο βίντεο, το οποίο αποδεικνύει τη ρωσική ενοχή και θα το δημοσιεύσει αν χριεαστεί.
Τι υποστηρίζει η πλευρά των ΗΠΑ
Το Πεντάγωνο και η αμερικανική αντιπροσωπεία στην Ευρώπη, υποστηρίζουν ότι το Su-27 έριξε καύσιμο στο MQ-9, το οποίο δεν είχε παραβεί κάποιον κανόνα, ούτε είχε μπει σε εναέριο χώρο της Ρωσίας. Ήταν σε διεθνή εναέριο χώρο και διεξήγαγε μια αναγνωριστική πτήση πάνω από τη Μαύρη Θάλασσα.
Τα ρωσικά τζετ πετούσαν για περίπου 40 λεπτά μπροστά και γύρω από το drone, μέχρι που ένα από αυτά το χτύπησε στην προπέλα και ανάγκασε τις αμερικανικές δυνάμεις να το κατεβάσουν και να το εναποθέσουν σε διεθνή ύδατα.
Ο Σμήναρχος Τζέιμς Χέκερ, διοικητής των αμερικανικών αεροδυνάμεων σε Ευρώπη και Αφρική, δήλωσε πως το ρωσικό τζετ έκανε μια κίνηση που θα μπορούσε να οδηγήσει και στη δική του συντριβή, παρόλο που τελικά κατάφερε κι αυτό να προσγειωθεί.
Το drone από την άλλη, έπεσε σε περιοχή που δεν είναι εντός Ουκρανίας ή Ρωσίας, αν και το επιχειρησιακό του επίκεντρο ήταν στα δυτικά της Κριμαίας στη Μαύρη Θάλασσα.
Οι Αμερικάνοι ερευνούν αν επρόκειτο για ατύχημα ή για σκόπιμη ενέργεια, έχοντας ως κοινό σημείο επαφής με τους Ρώσους ότι το αεροσκάφος τους προσπαθούσε να αναχαιτίσει το drone.
Τι λένε οι Ρώσοι
Το Υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας ανέφερε πως το drone πετούσε δίπλα στα ρωσικά σύνορα και εισέβαλε σε μια περιοχή που είχε τεθεί εκτός ορίων από τις ρωσικές αρχές. Γι΄αυτό και κινητοποιήθηκαν πιλότοι με μαχητικά αεροσκάφη για να το αναχαιτίσουν. «Ως αποτέλεσμα μιας πολύ λεπτής μανούβρας, το αμερικανικό drone πήρε ανεξέλεγκτη πορεία, έχασε ύψος και συνετρίβη στην επιφάνεια του νερού», ανακοίνωσαν οι Ρώσοι.
Η Ρωσία έχει θέσει απαγορευτικό για πτήσεις σε συγκεκριμένα σημεία κοντά στην Κριμαία και από πριν το 2014, όταν και έγινε η προσάρτηση, πολλά αμερικανικά αεροσκάφη έχουν πετάξει πολύ κοντά στις απαγορευμένες ζώνες.
Η Ρωσία όμως, έχει επεκτείνει τις απαγορευμένες ζώνες και σε περιοχές που προσδιορίζονται ως διεθνείς, τόσο εναέρια όσο και σε θαλάσσιες περιοχές.
Τι είναι το MQ-9 Reaper
Το συγκεκριμένο αμερικανικό drone είναι μεγάλου μεγέθους, μη επανδρωμένο, ανήκει στο οπλοστάσιο της Αμερικανικής Πολεμπικής Αεροπορίας και το χειρίζονται δύο άτομα εξ αποστάσεως. Διαθέτει σταθμό ελέγχου εδάφους και δορυφορικό εξοπλισμό, ενώ το μάκρος των φτερών του φτάνει τα 20 μέτρα. Τα δύο μέλη είναι υποχρεωτικά ένας έμπειρος πιλότος και ένα μέλος αεροσκάφους που αναλαμβάνει να λειτουργεί τους αισθητήρες και να καθοδηγεί τα όπλα.
Το MQ-9 Reaper χρησιμοποιήθηκε αρκετά στους πολέμους στο Ιράκ και το Αφγανιστάν, τόσο για χτυπήματα εξ αέρος όσο και για παρακολούθηση και μπορεί να είναι εξοπλισμένο ή και όχι. Μπορεί να κουβαλήσει ως και 8 πυραύλους που καθοδηγούνται με λέιζερ και μπορεί να πετάει συνεχόμενα για 24 ώρες. Το βάρος του είναι 2.200 κιλά και μπορεί να πετάξει σε ύψος 15 χιλιομέτρων και μπορεί να ρίξει πύραυλο από απόσταση ως και 2.500 χιλιομέτρων. Το κόστος κατασκευής του είναι στα 32 εκατομμύρια δολάρια.
Ποιες οι διπλωματικές αναταράξεις
Σε διπλωματικό επίπεδο, αυτό που συνέβη ήταν το State Department να καλέσει εκτάκτως τον Ρώσο πρέσβη Ανατόλι Αντόνοφ σε συνάντηση την Τρίτη το βράδυ.
«Επικοινωνούμε άμεσα με τους Ρώσους, και πάλι σε υψηλόβαθμο επίπεδο, για να μεταφέρουμε την έντονη αντίθεσή μας σε αυτή την επικίνδυνη και αντιεπαγγελματική αναχαίτιση, που προκάλεσε την πτώση του μη επανδρωμένου αεροσκάφους», δήλωσε ο εκπρόσωπος Νεντ Πράις.
Έχει συμβεί ξανά κατάρριψη αμερικανικού drone από τη Ρωσία;
Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που ένα ρωσικό αεροσκάφος πετάει τόσο κοντά σε ένα αμερικάνικο στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας. Το 2020 ένα ρωσικό σκάφος πέρασε μπροστά από ένα B-52 βομβαρδιστικό και το προσέγγισε στα 30 μέτρα, προκαλώντας αναταραχή
Το 2021, πάλι ρωσικά σκάφη είχαν προσεγγίσει αμερικανικά πολεμικά πλοία, αυτή τη φορά, τα οποία συμμετείχαν σε ναυτική άσκηση.
Τέτοιες διαδικασίες πάντως, είναι ρουτίνας και έχουν σημειωθεί και ανάποδα, με αμερικανικά αεροσκάφη να αναχαιτίζουν δύο TU-95 βομβαρδιστικά στην περιοχή του Βόρειου Ειρηνικού Ωκεανού πριν από δύο μήνες, κοντά στις ακτές της Αλάσκα.
Επί της ουσίας κατάρριψη μη επανδρωμένου σκάφους όμως, δεν έχει καταγραφεί και γι΄αυτό κρίνεται ως μεγάλης σημασίας να διευκρινιστεί αν οι Ρώσοι ήθελαν να το προσεγγίσουν περαιτέρω ή έριξαν καύσιμο πάνω του επειδή γνώριζαν πως δεν έχει πιλότο μέσα. Γιατί αν είχε, τότε θα ήταν casus belli!