Περιεχόμενα
Το καταστροφικό σοκ ασφαλείας που λαμβάνει χώρα τα τελευταία 24ωρα στη Μέση Ανατολή ήταν πιθανώς μια ευπρόσδεκτη έκπληξη για τον Βλαντιμίρ Πούτιν του οποίου η στρατηγική προτεραιότητα είναι να αποσπάσει την υποστήριξη και την προσοχή της Δύσης μακριά από την Ουκρανία.
Μια τεράστια εστία πολέμου στο Ισραήλ κινδυνεύει να κάνει ακριβώς αυτό, αναφέρει νέα ανάλυση του Politico. Το μεγάλο ερώτημα είναι πόσα εύσημα πρέπει να δοθούν στο Κρεμλίνο για την τέλεια καταιγίδα αυξανόμενων κρίσεων στο Ισραήλ, το Κοσσυφοπέδιο, τον Καύκασο και την Αφρική.
Στην πραγματικότητα, ο Πούτιν δεν πυροδότησε όλες αυτές τις κρίσεις, αλλά τώρα είναι στην ευχάριστη θέση να ρίχνει καύσιμα στη φωτιά και να τις παίζει προς όφελός του, αναφέρει το Politico.
Ο Πούτιν «απολαμβάνει» το χάος
Τα κανάλια επικοινωνίας του Κρεμλίνου διαδίδουν ήδη το αφήγημα ότι ένας πόλεμος στη Μέση Ανατολή είναι νίκη για τη Ρωσία και ότι τα χρήματα για την Ουκρανία θα στερέψουν.
«Αυτό ήταν ίσως το καλύτερο δώρο γενεθλίων για τον Πούτιν. Η επίθεση εναντίον του Ισραήλ θα διχάσει την προσοχή, δεδομένης της φυσικής εστίασης των ΗΠΑ στο Ισραήλ», δήλωσε ένας διπλωμάτης της ΕΕ.
«Ελπίζουμε ότι αυτό δεν θα έχει δραματική επίδραση στην υποστήριξη προς την Ουκρανία, αλλά φυσικά πολλά θα εξαρτηθούν και από τη διάρκεια της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή.
Αν θέλουμε πραγματικά να είμαστε μια γεωπολιτική Ευρωπαϊκή Ένωση, πρέπει να είμαστε σε θέση να αντιμετωπίσουμε πολλές κρίσεις ταυτόχρονα», πρόσθεσε.
Η σημασία του Ισραήλ
Αισθανόμενος την απειλή ότι η Δύση μπορεί να αποσύρει το ενδιαφέρον της για το Κίεβο, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι υποστήριξε ότι η Χαμάς, το Ιράν, και ο Πούτιν είναι στενοί σύμμαχοι, και θεωρεί τον αγώνα κατά της Ρωσίας και τον αγώνα κατά των ισλαμιστών μαχητών ως το ίδιο.
«Οι Ισραηλινοί δημοσιογράφοι που ήταν εδώ στην Ουκρανία, στην Μπούχα, λένε τώρα ότι είδαν το ίδιο κακό που έφερε η Ρωσία. Και η μόνη διαφορά είναι ότι υπάρχει μια τρομοκρατική οργάνωση που επιτέθηκε στο Ισραήλ, και εδώ είναι ένα τρομοκρατικό κράτος που επιτέθηκε στην Ουκρανία».
Πόσο εμπλέκονται λοιπόν οι Ρώσοι; Ας ξεκινήσουμε με τις επιθέσεις της Χαμάς. Η Ρωσία έχει από καιρό φλερτάρει τους ισλαμιστές μαχητές, και ο ηγέτης της Χαμάς Ισμαήλ Χανιγιέχ και άλλοι αξιωματούχοι έχουν κάνει πρόσφατα ταξίδια στη Μόσχα.
Μετά τις επιθέσεις του Σαββάτου, οι Ρώσοι έσπευσαν να ξεσκονίσουν τα παλιά σχέδια να τραβήξουν τα σύνορα του Ισραήλ εκεί που ήταν το 1967. Ο υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ είπε ότι η δημιουργία ενός παλαιστινιακού κράτους εμποδίζεται από την «καταστροφική πολιτική» των ΗΠΑ.
«Αντί να εργάζονται ενεργά στον παλαιστινιακό-ισραηλινό εποικισμό, αυτοί οι ηλίθιοι [οι ΗΠΑ] έχουν παρέμβει και παρέχουν στους νεοναζί [στην Ουκρανία] πλήρη βοήθεια, φέρνοντας τους δύο στενά συνδεδεμένους λαούς ο ένας εναντίον του άλλου», ανέφερε.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πέσκοφ υποστήριξε με χαρά ότι η χρηματοδότηση για την Ουκρανία θα μειωθεί πλέον αναπόφευκτα. «Η διαδικασία άντλησης όπλων του καθεστώτος του Κιέβου από πραγματική, συναισθηματική, οικονομική, τεχνολογική άποψη θα εισέλθει σε πτωτική τάση», είπε.
Η εμπλοκή Πούτιν στη Μέση Ανατολή
Ο Νόρμαν Ρουλ, πρώην ανώτερος αξιωματούχος των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ, υποστήριξε ότι η πολιτική υποστήριξη του Πούτιν στη Χαμάς ενθάρρυνε την ομάδα να αναλάβει δράση, αλλά είπε ότι οποιοσδήποτε ρωσικός ρόλος πέρα από αυτό είναι πιθανό να είναι μέτριος.
«Αυτή η στρατηγική επιτρέπει στους Ρώσους να ισχυρίζονται ότι υποστηρίζουν μια ειρηνευτική διαδικασία, αλλά η επακόλουθη βία διαταράσσει την περιοχή, αποσπά την προσοχή των πολιτικών από την επιθετικότητα της Ρωσίας στην Ουκρανία και έλκει τα ναυτικά μέσα των ΗΠΑ από τη Μαύρη Θάλασσα στην ανατολική Μεσόγειο», είπε στο Politico.
Η υποστήριξη προς τους Παλαιστίνιους βοηθά επίσης τον Πούτιν στην προσπάθειά του να χαρακτηριστεί σημαντικός παίκτης σε μια παγκόσμια αναδιάταξη ενάντια στη Δύση με ανθρώπους όπως η Κίνα και το Ιράν.
Μόλις πριν από λίγες μέρες, είπε ότι η πρόθεση της Ρωσίας ήταν να «χτίσει έναν νέο κόσμο», κατηγορώντας τη Δύση για τον πόλεμο στην Ουκρανία και είπε ότι η σύγκρουση διεξάγεται για «τις αρχές στις οποίες θα βασίζεται η νέα παγκόσμια τάξη πραγμάτων».
Ο σύμμαχος της Ρωσίας και κύριος στρατιωτικός προμηθευτής του Ιράν σίγουρα θέλει επίσης μια νέα παγκόσμια τάξη πραγμάτων, αλλά είναι συζητήσιμο το πόσο άμεσα η Τεχεράνη δίνει συγκεκριμένες εντολές στη Χαμάς.
Ο Νόρμαν Ρουλ αμφέβαλε ότι η Τεχεράνη συμμετείχε στον επιχειρησιακό σχεδιασμό για την επίθεση.
Αλλά αυτό «παρεξηγεί πώς λειτουργεί το Ιράν και τον ρόλο του και πώς χρησιμοποιεί πληρεξούσιους», είπε.
Το Ιράν «δημιουργεί ένα τέρας του Φρανκενστάιν και στη συνέχεια τον αφήνει ελεύθερο σε ένα χωριό». Αυτή η προσέγγιση ωστόσο για την ανάφλεξη της παγκόσμιας γεωπολιτικής ταιριάζει μια χαρά στη Ρωσία.
Κρίση στον Καύκασο
Το Ναγκόρνο-Καραμπάχ στον Νότιο Καύκασο είναι άλλο ένα σημείο όπου οι επικριτές του Πούτιν τον κατηγορούν ότι σκόπιμα πυροδότησε μια κρίση που ανάγκασε περισσότερους από 100.000 Αρμένιους να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους μετά από μια στρατιωτική επίθεση από το Αζερμπαϊτζάν στις 19 και 20 Σεπτεμβρίου.
Σε ορισμένες πλευρές, η καταστροφή έχει χαρακτηριστεί ως ένδειξη ρωσικής αδυναμίας (η Μόσχα δεν μπορούσε πλέον να εγγυηθεί την ασφάλεια των Αρμενίων ενόψει μιας επίθεσης από το Αζερμπαϊτζάν που υποστηρίζεται από την Τουρκία).
Η Ρωσία, από την άλλη πλευρά, προσπαθεί να πείσει ότι σκόπιμα σταμάτησε την υποστήριξη των Αρμενίων του Καραμπάχ, ασκώντας πίεση στις ΗΠΑ και τη βοήθεια της ΕΕ για την έξοδο των προσφύγων.
Το μήνυμα από τη Μόσχα είναι ότι τιμωρεί τον Αρμένιο πρωθυπουργό Νικόλ Πασινιάν, επειδή υπαναχώρησε από τη συμμαχία του με τη Ρωσία και προσπαθεί να ωθήσει τη χώρα του σε μια πιο δυτική τροχιά.
Σε αυτή την περίπτωση, είναι πιο πιθανό ο Πούτιν να έπαιξε ρόλο. Ορισμένοι έμπειροι παρατηρητές θεωρούν ότι το Αζερμπαϊτζάν θα είχε στείλει τα στρατεύματά του χωρίς το πράσινο φως από τη Μόσχα – ή χωρίς οι Ρώσοι να εξομαλύνουν τα πράγματα με την Τεχεράνη, έναν παραδοσιακό εχθρό του Αζερμπαϊτζάν που έχει εκφράσει από καιρό φόβους για αλλαγές συνόρων στον Νότιο Καύκασο.
Συμπτωματικά, καθώς οι δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν προχωρούσαν, ο Ρώσος υπουργός Άμυνας βρισκόταν στην Τεχεράνη για συνομιλίες με ανώτερους ιρανούς στρατιωτικούς και αξιωματούχους ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένου του αρχηγού του επιτελείου των ιρανικών ενόπλων δυνάμεων, και του αρχηγού αεροδιαστημικής των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης.
Τέσσερις ημέρες αφότου το Αζερμπαϊτζάν κατέλαβε το Ναγκόρνο-Καραμπάχ, ήρθε η σειρά των Βαλκανίων με μια θρασύτατη και εκπληκτική σύγκρουση μεταξύ ένοπλων Σέρβων και αστυνομίας στο χωριό Μπάισκα, στο δήμο Ζβέτσαν του βόρειου Κοσσυφοπεδίου.
Εμπλοκή Πούτιν και στα Βαλκάνια;
Το Κοσσυφοπέδιο κατηγόρησε τον Σέρβο πρόεδρο Αλεξάνταρ Βούτσιτς ότι διέταξε την επίθεση, ενώ άλλοι βλέπουν εμπλοκή ακροδεξιών Σέρβων υπερεθνικιστών, που έχουν στενούς δεσμούς με τη Μόσχα.
Οι Κοσοβάροι και οι Αλβανοί έχουν υποστηρίξει εδώ και καιρό ότι η Ρωσία είναι η κύρια δύναμη στην προσπάθεια πυροδότησης ενός νέου πολέμου στα Βαλκάνια. Μόλις τον περασμένο μήνα, ο Αλβανός πρωθυπουργός Έντι Ράμα είπε ότι η Ρωσία εκμεταλλεύεται τις εντάσεις σχετικά με το Κοσσυφοπέδιο για να δικαιολογήσει τα «νεο-ιμπεριαλιστικά όνειρά» της.
Είτε εμπλακεί άμεσα ο Πούτιν είτε όχι, μια έξαρση στα Βαλκάνια θα ήταν σαφώς προς το συμφέρον της Ρωσίας, προσθέτοντας έναν άλλο σημαντικό αντιπερισπασμό για μια Δύση που ήδη δυσκολεύεται να διατηρήσει τη συνοχή και την ενότητά της.
Πίσω το 2018 σε μαρτυρία σε μια επιτροπή του Κογκρέσου, ο Χένρι Κίσινγκερ, πρώην υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ και μετρ στις γεωπολιτικές μηχανορραφίες, απέρριψε την ιδέα ότι όλες οι «μεμονωμένες κρίσεις σε διάφορες γεωγραφίες» ήταν απλώς αποτέλεσμα σύμπτωσης. Τα «παραδοσιακά πρότυπα του ανταγωνισμού των μεγάλων δυνάμεων επιστρέφουν», προειδοποίησε.