Περιεχόμενα
Οι ειδικοί λένε ότι η κρίση μέσης ηλικίας χτυπάει άνδρες και γυναίκες ανάμεσα στα 40 και τα 60 και πολλές φορές τους αλλάζει τα μυαλά τόσο πολύ, που αποφασίζουν ριζικές αλλαγές στη ζωή τους. Ο 47χρονος Σαρλ Μισέλ, ο Βέλγος πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, έχει αρχίσει εδώ και καιρό να δείχνει κραυγαλέα συμπτώματα. Με τη δεύτερη και τελευταία θεσμικά θητεία του να κλείνει του χρόνου, όταν και θα γίνουν οι εκλογές την ανανέωση σύνθεσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σκέφτεται ήδη ποιο θα είναι το πόστο που θα τον κρατήσει στο πολιτικό προσκήνιο της Ευρώπης.
Δεν είναι κακό να σκέφτεσαι το μέλλον. Κακό είναι αυτές οι σκέψεις να είναι τόσο έντονες, που να παραμελείς τη νυν δουλειά του. Τα παράπονα για την αποτελεσματικότητα του Βέλγου πρώην πρωθυπουργού στις ανάγκες που απαιτεί η θέση του υπήρχαν σε όλη τη θητεία του, αλλά τελευταία εντάθηκαν πολύ. Η Δανή πρωθυπουργός Μέτε Φρέντρικσεν δεν δίστασε να του τα παραθέσει πρόσωπο με πρόσωπο αμέσως μετά το τέλος της συνόδου κορυφής της Ε.Ε. με την Ουκρανία, στην οποία ήταν καλεσμένος ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Αύξηση του μπάτζετ για ταξίδια στα 2,5 εκ. ευρώ
Οι ψίθυροι έχουν γίνει πλέον κραυγές. Ο Μισέλ βρίσκεται στον τοίχο επειδή παραμελεί τη δουλειά του και καλλιεργεί ένα προφίλ που δεν ταιριάζει με τις αρμοδιότητες της θέσης του. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ουσιαστικά είναι αυτός που προετοιμάζει τις συνόδους, συντονίζει τους συνεργάτες των ηγετώνκαι προετοιμάζει το έδαφος για συνομιλίες και συμφωνίες μεταξύ των Ευρωπαίων ηγετών στις συνόδους κορυφής. Για να το κάνει αυτό, πρέπει να δουλεύει πολύ και να βρίσκεται συνεχώς στις Βρυξέλλες. Κάτι που δεν κάνει.
Τι κάνει, λοιπόν; Ταξιδεύει. Το ετήσιο μπάτζετ των 2 εκατομμυρίων ευρώ (!) που του είχε διατεθεί για κάθε είδους ταξίδια που αφορούν τη δουλειά του δεν έφτασε, παρά το ποσό που θεωρείται ιλιγγιώδες. Το γραφείο του, μάλιστα, ζήτησε αύξηση 25% για το 2023, δηλαδή να του διατεθούν 2,5 εκατομμύρια ευρώ!
Προφανώς ρόλο σ’ αυτό έπαιξε και η απέχθειά του για τις εμπορικές πτήσεις. Το 2022 ο Σαρλ Μισέλ ναύλωσε 26 φορές ιδιωτικό αεροσκάφος για να πάει σε κάποιον προορισμό. Παρά το γεγονός ότι ο κανονισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι σαφής: Ιδιωτική πτήση επιτρέπεται μόνο όταν δεν υπάρχει απευθείας γραμμή από τις Βρυξέλλες. Δεδομένου ότι το 83% των ταξιδιών του ήταν στην Ευρώπη, δυσκολεύεται κανείς να σκεφτεί προορισμούς που δεν είναι άμεσα συνδεδεμένοι με τα κέντρα αποφάσεων της Ε.Ε.
Πόσα απ’ αυτά τα ταξίδια ήταν άμεσα συνυφασμένα με τη δουλειά του; Εδώ υπάρχουν διάφορες αναγνώσεις. Ένας άνθρωπος με τέτοιο κρίσιμο ρόλο δικαιούται να έχει υψηλές επαφές. Πλην όμως ο Σαρλ Μισέλ το ξεχειλώνει το πράμα. Λειτουργεί περίπου όπως η Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Που είναι κάτι τελείως διαφορετικό.
Ψύχρα με τη Φον ντερ Λάιεν
Οι δύο τους δεν έχουν καθόλου καλές σχέσεις. Η 64χρονη Γερμανίδα είχε μαζεμένα παράπονα για τον ολιγόμαλλο διοπτροφόρο Βέλγο που μπαίνει συνεχώς στα πόδια της και προσπαθεί να κατακτήσει λάμψη που δεν του αναλογεί. Το γυαλί στις μεταξύ τους σχέσεις ράγισε οριστικά μετά την πασίγνωστη πλέον σκηνή του 2021. Όταν και οι δύο μπήκαν στην κεντρική αίθουσα του παλατιού του Ερντογάν στην Άγκυρα για να τον χαιρετήσουν, ο Μισέλ έτρεξε πρώτος και… κάθισε στη μοναδική καρέκλα που βρισκόταν κοντά στον Τούρκο πρόεδρο. Αφήνοντας την Φον ντερ Λάιεν όρθια, σοκαρισμένη και ντροπιασμένη, πριν αποσυρθεί για να καθίσει σ’ έναν παρακείμενο καναπέ.
Από τότε ακόμα κι όταν ταξιδεύουν μαζί δεν ανταλλάζουν ούτε βλέμμα. Οι θέσεις δε που τους κλείνουν οι συνεργάτες τους ακόμα και σε περιορισμένου χώρου αεροσκάφη είναι όσο πιο μακριά γίνεται.
Όσοι έχουν παρακολουθήσει από κοντά την καριέρα του Σαρλ Μισέλ λένε ότι δεν θα πρέπει να περιμένουμε τίποτα λιγότερο. Μεγαλωμένος σε μια πολιτική οικογένεια και πολιτικός ο ίδιος από τότε που τελείωσε το σχολείο, τα’ χει κάνει όλα πολύ νωρίς, γι’ αυτό ανησυχεί μήπως και δεν περνάει πια η πολιτική του μπογιά.
Ο γιος που έγινε ο νεότερος πρωθυπουργός
O πατέρας του, ο 75χρονος σήμερα Λουί Μισέλ, ήταν επί χρόνια εμβληματική φιγούρα στη βελγική πολιτική σκηνή. Έφτασε μέχρι και υπουργός Εξωτερικών. Στο Βέλγιο ο Σαρλ, ο μεγαλύτερο από τα δύο παιδιά του, αποκαλείται ακόμα «le fils», δηλαδή απλά «ο γιος». Στα 18 του εξελέγη δημοτικός σύμβουλος στην περιοχή του, στη γαλλόφωνη Βαλονία. Στα 25 του ήταν ήδη βουλευτής του Μεταρρυθμιστικού Κινήματος του μπαμπά. Και στα 38 του, το 2014, έγινε ο νεότερος πρωθυπουργός στην ιστορία του Βελγίου.
Στον πρωθυπουργικό θώκο κάθισε πέντε χρόνια, σε μια κυβέρνηση που όχι άδικα ονομάστηκε «καμικάζι». Διότι αποτελούνταν από τα πιο ετερόκλητα στοιχεία που μπορούσε να βρει κανείς. Οι γαλλόφωνοι μεταρρυθμιστές Βαλόνοι παρόντες με σοσιαλδημοκράτες, αλλά και τους Φλαμανδούς εθνικιστές. Διόλου παράξενο που η κυβέρνηση κατέρρευσε επειδή τα κόμματα που την αποτελούσαν απέτυχαν να τα βρουν στη μεταναστευτική τους πολιτική. Όταν, όμως, το 2019 άνοιξε η θέση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο Μισέλ μεταπήδησε στην ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή χωρίς δυσκολία.
Έμοιαζε τέλειος για τη θέση. Ένας πολιτικός χωρίς ιδιαίτερη λάμψη, ώστε να επισκιάζει τους ηγέτες, αλλά όμοιός τους, κάποιος που έχει καθίσει στο τραπέζι μαζί τους ως ίσος. Δεν θα δέχονταν τίποτα λιγότερο. Τα ίδια προσόντα είχαν και οι προκάτοχοί του, ο επίσης Βέλγος Χέρμαν Φαν Ρομπάι και ο Πολωνός Ντόναλντ Τουσκ. Στην πορεία, όμως, τους τα χάλασε. Αντί να ασχολείται με τις συναντήσεις, ακολουθούσε δικό του πρόγραμμα, επέβαλλε δική του ατζέντα.
Και τώρα; Οι θέσεις που θα μπορούσε να διεκδικήσει μοιάζουν λίγες. To να αποσυρθεί του χρόνου, στα 48 του, μοιάζει απίθανο. Το να επιστρέψει στην πολιτική σκηνή του Βελγίου το θεωρεί πισωγύρισμα. Το να εκθρονίσει την Φον ντερ Λάιεν στην προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα είναι… casus belli για τη Γερμανία. Μια διέξοδος είναι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Όχι, βέβαια, σαν απλός ευρωβουλευτής, αλλά σαν πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας των Μεταρρυθμιστών. Ή μια θέση στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, ρόλος που περιέχει ούτως ή άλλως πολλά ταξίδια.
Το σίγουρο είναι ότι δεν θα χρειαστεί να αναρωτιόμαστε γιατί το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεν αποφασίζει ξεκάθαρα σχεδόν τίποτε τα τελευταία χρόνια. Όταν είναι ελλιπής η προετοιμασία, δεν μπορούν οι ηγέτες να τα βρουν σε λίγες ώρες που συναντιούνται.