Μπορεί η καταστροφή ενός δέντρου να οδηγήσει έναν λαό σε εθνικό πένθος; Αυτό ακριβώς βιώνει εδώ και λίγες ημέρες όχι κάποια οπισθοδρομική και αποκομμένη φυλή στα βάθη μιας ζούγκλας, αλλά η επίσημη κυβέρνηση της Σιέρα Λεόνε, του κράτους στη δυτική Αφρική. Ένα τεράστιο βαμβακόδεντρο ύψους 70 μέτρων, το οποίο αποτελούσε το πιο ισχυρό σύμβολο στην πρωτεύουσα Φριτάουν, ξεριζώθηκε και καταστράφηκε λόγω μιας ισχυρότατης καταιγίδας και ο κόσμος βρίσκεται σε πραγματικό σοκ.
Η ιστορία του συγκεκριμένου δέντρου είχε συνδεθεί τόσο πολύ με την ίδρυση της αποικίας της Σιέρα Λεόνε, που οι έννοιες ταυτίζονταν. Στα μέσα του 19ου αιώνα στο συγκεκριμένο σημείο, που αργότερα θεμελιώθηκε η Φριτάουν, αποβιβάστηκαν οι πρώτοι ελευθερωμένοι σκλάβοι από τις ΗΠΑ, οι οποίοι αγοράστηκαν με χρήματα Βρετανών φιλανθρώπων και μεταφέρθηκαν εκεί, στην ήπειρό τους, προκειμένου να χτίσουν τις ζωές τους από την αρχή.
Το σύμβολο της ελευθερίας της Σιέρα Λεόνε
Στη σκιά αυτού του δέντρου κάθισαν οι πρώτοι απελεύθεροι και προσευχήθηκαν. Γύρω από το δέντρο αυτό έχτισαν τους πρώτους τους οικισμούς. Πολλά χρόνια αργότερα δίπλα στο δέντρο, σε απόσταση λιγότερη από 200 μέτρα, έχτισαν κι ένα μνημείο, τα Βήματα της Ελευθερίας (Freedom Steps), για να τους θυμίζει τη θεμελίωση του έθνους τους.
Ένα από τα μεγάλα κλαδιά του δέντρου είχε αποκοπεί λίγες εβδομάδες πριν, μετά από μια ισχυρή καταιγίδα, αλλά όλοι περίμεναν ότι ο κορμός και τα υπόλοιπα κλαδιά θα αντέξουν. Μια νέα νεροποντή, όμως, πρόσθεσε τέτοιο βάρος στα κλαδιά που το δέντρο έγειρε απότομα και ξεριζώθηκε. Χιλιάδες κάτοικοι της Φριτάουν, ανάμεσά τους και όλο το υπουργικό συμβούλιο, μαζεύτηκαν γύρω από το ηλικίας 400 ετών δέντρο σε ένδειξη θρήνου.
Ο πρόεδρος της χώρας Τζούλιους Μάαντα Μπίο κήρυξε τριήμερο πένθος και δεσμεύτηκε ότι ο κορμός του δέντρου θα αποκατασταθεί και θα αξιοποιηθεί κατάλληλα. Ήδη οι πρώτες σκέψεις είναι να μεταφερθεί στο διπλανό μνημείο και να συντηρηθεί, ώστε να μείνει εκεί για πάντα. Στη θέση του δέντρου θα φυτευτεί ένα άλλο, που θα συμβολίζει τη συνέχεια του έθνος.
Παρά τις κινήσεις, πάντως, τα τοπικά ρεπορτάζ κάνουν λόγο για ένα πέπλο μελαγχολίας, το οποίο έχει εγκατασταθεί πάνω από τη Φριτάουν τις τελευταίες ημέρες. Για πολλούς αυτό το συμβάν θεωρείται μέγιστη κακοτυχία. Η Σιέρα Λεόνε, η οποία το 2021 γιόρτασε 60 χρόνια ανεξαρτησίας από τη Βρετανία, μαστίζεται από εμφύλιες συγκρούσεις και εκτεταμένη διαφθορά, ειδικά στο εμπόριο των διαμαντιών, τα οποία αποτελούν το σημαντικότερο εξαγώγιμο προϊόν της.