Όταν οι Βέλγοι ανακριτές συνέλαβαν την Ελληνίδα πολιτικό Εύα Καϊλή σε μια έρευνα διαφθοράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον περασμένο Δεκέμβριο, στο στόχαστρο μπήκαν πολλοί συνεργάτες της στη «φούσκα» των Βρυξελλών και την κουλτούρα τvn om;advn lobbying.
Ανάμεσά τους ήταν και τα μέλη μιας ομάδας δικτύωσης για νέους ευρωβουλευτές με την επωνυμία EU40, πρόεδρος της οποίας από το 2019 ήταν η λαμπερή Ελληνίδα ευρωβουλεύτρια.
Η ΕU40 καθαίρεσε άμεσα την Καϊλή από τη θέση της όταν κυκλοφόρησε η είδηση για το σκάνδαλο του Qatargate τον περασμένο Δεκέμβριο. Ορισμένοι ευρωβουλευτές και άλλοι συνεργάτες της ομάδας επίσης διέκοψαν τους δεσμούς τους, ισχυριζόμενοι ότι είχαν καταχωρηθεί ως μέλη χωρίς να έχουν γνώση οι ίδιοι ή την άδειά τους η ομάδα.
Η ομάδα, ωστόσο, εξακολουθεί να είναι ενεργή και πρόσφατα ξεκίνησε ξανά ένα δραστήριο πρόγραμμα εκδηλώσεων, σύμφωνα με τον ιστότοπo και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσής της.
Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι η ΕU40 έχει εμπλακεί σε οποιαδήποτε παράνομη δραστηριότητα. Αλλά πρώην μέλη της που μίλησαν στο POLITICO έδωσαν την εικόνα ενός συλλόγου, όπου μεγάλοι εταιρικοί χορηγοί μπορούσαν να πληρώσουν για την πρόσβαση σε νομοθέτες που ήταν νέοι, γνώστες της τεχνολογίας, με επιρροή -και ίσως αφελείς.
Πολλοί ευρωβουλευτές ήταν χαρούμενοι που έπιναν κρασί, γευμάτιζαν και ασκούσαν πίεση για περισσότερο από μια δεκαετία. Όταν εμφανίστηκαν ισχυρισμοί ότι η Καϊλή είχε δεχθεί εξαψήφια δωροδοκία, πολλοί διαγκωνίστηκαν για την έξοδο.
«Η επίσημη θέση τους είναι: “Με χορηγείς, διοργανώνω μια εκδήλωση για σένα”. Η ανεπίσημη είναι: “Με χορηγείς, σου δίνω πρόσβαση σε αυτόν ή τον άλλον ευρωβουλευτή, προσκαλώ αυτό ή εκείνο το άτομο”», εξήγησε πηγή του κλάδου που συνεργάστηκε με την ΕU40, η οποία δεν είναι εξουσιοδοτημένη από τον εργοδότη της να μιλήσει επίσημα.
Ένα αρχείο του ιστότοπου της ΕU40 από τον Δεκέμβριο περιλάμβανε 71 νομοθέτες στο «δίκτυό» της και έξι στο διοικητικό της συμβούλιο. Ο ιστότοπος εμφανίζει τώρα μόλις 56 μέλη, ενώ κάποτε υπήρχαν λεπτομέρειες για ένα ισχυρό «διοικητικό συμβούλιο», του οποίου προέδρευε η Καϊλή, επίσης ο ιστότοπος τώρα αναφέρει μόνο τρία άτομα στο προσωπικό: τον Adam Mouchtar και δύο κατώτερους υπαλλήλους. Ο Mouchtar μάλιστα δήλωσε ότι ένα «νέο διοικητικό συμβούλιο» θα παρουσιαστεί έπειτα από μια «φάση αναδιοργάνωσης».
Δίκτυο επιρροής στην Ευρωβουλή
Το 2007, ο Mouchtar, ένας ισοβίτης στις Βρυξέλλες, ο οποίος έχει υπηρετήσει τουλάχιστον σε δώδεκα ευρωβουλευτές κατά τη 10ετή καριέρα του στο Κοινοβούλιο και επί του παρόντος εργάζεται ως βοηθός σε τέσσερις από αυτούς, συνίδρυσε την ομάδα που θα εξελισσόταν σε EU40.
Τότε η ομάδα ήταν μια μη κερδοσκοπική οργάνωση που ονομαζόταν Εκστρατεία για την Κοινοβουλευτική Μεταρρύθμιση, με αποστολή να κάνει το Κοινοβούλιο «πιο διαφανές, αποτελεσματικό και υπεύθυνο», σύμφωνα με το καταστατικό της.
Η πρόσβαση περιοριζόταν σε νέους βουλευτές που πλήρωναν έως και 2.000 ευρώ το χρόνο, όπως προέκυψε από μια άτυπη ομάδα νεαρών νομοθετών που έκαναν πάρτι και οργάνωναν «διασκεδαστικές» δραστηριότητες, είπε ο Μουχτάρ στο POLITICO.
Το 2010, ο όμιλος άλλαξε το όνομά του και το επιχειρηματικό του μοντέλο. Δημιουργήθηκε ένα νέο επίπεδο «συνδεδεμένων μελών» για εταιρείες, οι οποίες πλήρωναν ετήσια συνδρομή έως και 30.000 ευρώ, σύμφωνα με το καταστατικό της ΕU40 (η τρέχουσα αμοιβή είναι 17.000 ευρώ, όπως εξήγησε ο Μούχταρ).
Οι ευρωβουλευτές κάτω των 40 ετών θα γίνονταν μέλη δωρεάν και μερικούς από αυτούς θα τους πρότεινε ο Mouchtar για να υπηρετήσουν στο διοικητικό συμβούλιο της ΕU40. Το παιχνίδι είχε αλλάξει όρους: Οι νέοι ευρωβουλευτές, που ξεκίνησαν ως πελάτες, είχαν εξελιχθεί σε προϊόν.
Από εκεί και πέρα, οι ευρωβουλευτές «επιδεικνύονταν στις εκδηλώσεις» των οποίων το θέμα αποφασιζόταν από τους χορηγούς εταιρειών, είπε ένας πρώην υπάλληλος της ΕU40, ζητώντας την ανωνυμία του για να μιλήσει ειλικρινά για έναν πρώην εργοδότη.
Οι μεγάλες επιχειρήσεις «θα μπορούσαν να διοργανώνουν δείπνα δικτύωσης, να δίνουν ομιλίες» κάτω από το πανό της ΕU40 και να επιλέγουν ποιοι ευρωβουλευτές θα κάθονται δίπλα στα στελέχη τους, είπε ο υπάλληλος.
Ο Mouchtar το αρνείται, λέγοντας ότι τα εταιρικά μέλη μπορούν μόνο να προτείνουν εκδηλώσεις, αλλά οι τελικές αποφάσεις «είναι στα χέρια των ευρωβουλευτών που φιλοξενούν τις εκδηλώσεις».
Ο ιστότοπος της ΕU40 δείχνει ότι τα εταιρικά μέλη περιλαμβάνουν τους τεχνολογικούς γίγαντες των ΗΠΑ Google και Microsoft, τις φαρμακευτικές εταιρείες AstraZeneca και Johnson&Johnson και τις κινεζικές εταιρείες τεχνολογίας Huawei και TikTok. Ο ιστότοπος αναφέρει: «Αποστολή μας είναι να υπηρετούμε νέους βουλευτές κάτω των 40 ετών και να ενισχύσουμε τον ρόλο τους στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο».
Ο Mouchtar εξήγησε ότι η ΕU40 άρχισε να βασίζεται σε εταιρικούς χορηγούς για να προσθέσει περισσότερο εταιρική δομή σε αυτό που θεωρούσε ως χρήσιμο δίκτυο υποστήριξης για τους ευρωβουλευτές.
«Οι ευρωβουλευτές [στο συμβούλιο] ήταν της άποψης ότι οι συνεισφορές των ευρωβουλευτών από μόνες τους θα ήταν ανεπαρκείς για την επαγγελματική λειτουργία του δικτύου και θα μείωναν επιπλέον τον αριθμό των ευρωβουλευτών που θα ήταν πρόθυμοι να συμμετάσχουν», πρόσθεσε.
Πρόσθεσε επίσης ότι [η ΕU40] δεν λαμβάνει καμία οικονομική αποζημίωση από τον όμιλο -εκτός από ένα εταιρικό αυτοκίνητο, ένα τηλέφωνο και λογαριασμούς για γεύματα που σχετίζονται με την εργασία.
Ωστόσο, φαίνεται να απολαμβάνει τα παράπλευρα οφέλη: στα τέλη του 2021 μαζί με τον συνάδελφό του στην ΕU40, Αλεσάντρο ντα Ρολντ, ξεκίνησαν το «Ευρωπαϊκό Φόρουμ Έξυπνων Χωριών» ενώ μαζί τους συντάχθηκε και ο Σλοβένος ευρωβουλευτής Φρανκ Μπόγκοβιτς, ο οποίος μοιράστηκε τη διεύθυνση και την εταιρική δομή της ΕU40.
Τον Απρίλιο, ο Ντα Ρολντ άφησε τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου. Ήταν μισθωτός από το 2019, ενώ από τον Σεπτέμβριο του 2022 είχε υπηρετήσει ταυτόχρονα ως αμειβόμενος σύμβουλος στην Καϊλή, σύμφωνα με τον ιστότοπο διαφάνειας ParlTrack.
Ορισμένοι ευρωβουλευτές λένε ότι δεν γνώριζαν πως αναφέρονταν στον ιστότοπο της ΕU40 ως μέρος του «δικτύου» της. Ο Niklas Nienas, Γερμανός από τους Πράσινους -ο οποίος χρησιμοποιούσε τον Mouchtar ως βοηθό- είπε στο POLITICO πως όταν βρήκε το όνομά του στον ιστότοπο της EU40 τον Δεκέμβριο, ζήτησε προσωπικά από τον Mouchtar να το αφαιρέσει.
«Του είπα: Το EU40 δεν είναι για μένα -όχι λόγω της Εύα [Καϊλή], αλλά ακριβώς λόγω της σκοπιμότητας που κάνουν όλες τις εκδηλώσεις τους με ιδιωτικούς φορείς», είπε ο Nienas. Συμπλήρωσε ότι ζήτησε από τον Mouchtar «γραπτή απόδειξη» πως είχε αιτηθεί να ενταχθεί στην ΕU40 και ότι ο Mouchtar δεν μπορούσε να το παράσχει.
Ο Tiemo Wölken, Γερμανός σοσιαλδημοκράτης νομοθέτης, είπε επίσης ότι το όνομά του εμφανίστηκε στον ιστότοπο, χωρίς να έχει ενταχθεί ποτέ στην ΕU40, παρότι παρευρέθηκε σε ορισμένες εκδηλώσεις.
«Γρήγορα συνειδητοποίησα ότι ο κύριος στόχος δεν ήταν η σύνδεση νεαρών ευρωβουλευτών, αλλά η διοργάνωση εκδηλώσεων με χορηγία. Ήταν πιο χρήσιμη η οργάνωση αυτή για τη βιομηχανία, παρά για τους ευρωβουλευτές. Δεν υπήρχε προστιθέμενη αξία για εμάς», σχολίασε στο POLITICO.
Ο Mouchtar ωστόσο σχολίασε ότι η ΕU40 δεν είχε κάποιο «επίσημο έγγραφο ένταξης για τους ευρωβουλευτές», καθώς ήθελαν η διαδικασία ένταξης να ευθυγραμμιστεί με «την εικόνα και το γόητρό μας ως ένα νεανικό και προσβάσιμο δίκτυο. Οι ευρωβουλευτές ερωτούνταν προφορικά εάν ενδιαφέρονται να γίνουν μέλη του οργανισμού και εάν [αυτοί] συμφωνούσαν να συμμετάσχουν, προστίθονταν στον ιστότοπο». Η ομάδα έχει «μάθει από τα λάθη της» και σύντομα θα στραφεί σε μια τεκμηριωμένη διαδικασία εγγραφής, πρόσθεσε.
Αναθεώρηση δεδομένων
Η ΕU40 φαίνεται να έχει σταθεροποιηθεί τους τελευταίους μήνες. Διατήρησε τη σιωπή της για το ρόλο της Καϊλή, χωρίς να βγάλει κάποια ανακοίνωση έτερη, εκτός από μια λακωνική δήλωση τον Δεκέμβριο ότι είχε «προσωρινά» αναστείλει τη συμμετοχή της.
Στα τέλη Απριλίου ξεκίνησε μία υψηλής συχνότητας πυκνή σειρά εκδηλώσεων, υπό την προεδρία των ευρωβουλευτών, μετά μια παύση αρκετών μηνών, όπως είναι εμφανές στον ιστότοπό της. Οι λογαριασμοί του Twitter και του Instagram επίσης ενισχύονται από τα μέλη.
Ορισμένοι ευρωβουλευτές φαίνεται να έχουν ξεχάσει τους ενδοιασμούς τους. Τον Ιανουάριο, η πορτογαλέζα ευρωβουλεύτρια του Σοσισαλιστικού Κόμματος [S&D] Sara Cerdas είπε στο POLITICO ότι παραιτήθηκε από το διοικητικό συμβούλιο της ΕΕ40 «επειδή οι προτεραιότητες του γραφείου μας αυτήν τη στιγμή δεν ήταν ευθυγραμμισμένες με [αυτή τη δραστηριότητα]». Στις 27 Απριλίου, όμως, φιλοξένησε μια εκδήλωση EU40.
