Τεχνητή Νοημοσύνη: Ποιες δουλειές κινδυνεύουν, τι μέτρα παίρνουν οι κυβερνήσεις – Ένας γοητευτικός αλλά και επικίνδυνος νέος κόσμος

Οι εξελίξεις με την τεχνητή νοημοσύνη τρέχουν τόσο γρήγορα ώστε καλό είναι να κάτσουμε και λίγο στην άκρη προκειμένου να κάνουμε μια ανακεφαλαίωση. Δεν είναι κακό, ούτε παραδοχή αδυναμίας. Είναι μια απαραίτητη στάση για να δούμε πιο καθαρά πού και πώς πάνε τα πράγματα. Καθώς όλο αυτό συνιστά μια γοητευτική, αλλά και συναμα επικίνδυνη ιστορία. Ένας νέος κόσμος. «Η τεχνητή νοημοσύνη είναι η πιο σημαντική πρόοδος τεχνολογίας εδώ και δεκαετίες», όπως το συνόψισε ο Μπιλ Γκέιτς.

Αλλάζει τη ζωή όλων μας η Artificial intelligence (AI) αλλά σε λάθος χέρια και με λάθος χρήση, μπορεί να απειλήσει κεκτημένα που έχουμε μάθει να θεωρούμε δεδομένα, ειδικά στο κομμάτι της εργασίας. Το BBC έκατσε και έκανε ένα ρεζουμέ του τι έχει συμβεί ως τώρα. Θέλοντας να βάλει τα πράγματα σε «κουτάκια». Χρήσιμο. Οι άνθρωποι δεν είμαστε… μηχανές για να τα ανακαλούμε όλα ανά πάσα στιγμή.

Τι είναι η Τεχνητή Νοημοσύνη και πώς λειτουργεί;

Επιτρέπει σε έναν υπολογιστή να σκεφτεί, να ενεργήσει και να απαντήσει σχεδόν σαν να ήταν άνθρωπος. Οι υπολογιστές μπορούν να τροφοδοτηθούν με τεράστιες ποσότητες πληροφοριών και να εκπαιδευτούν ώστε να αναγνωρίζουν μοτίβα, προκειμένου να κάνουν προβλέψεις, να λύνουν προβλήματα, ακόμη και να μαθαίνουν από τα δικά τους λάθη. Εκτός από τα data, η τεχνητή νοημοσύνη βασίζεται σε αλγόριθμους.

Οι φωνητικοί βοηθοί Siri και Alexa είναι δύο τέτοια παραδείγματα. Γι’ αυτό, χάρη στους αλγόριθμους δηλαδή, το Spotify και το YouTube «μαντεύουν» σωστά ποια τραγούδια μπορεί να μας αρέσει να ακούσουμε στις προτάσεις που μας κάνουν ή το Facebook ή το Twitter ξέρουν τι post μπορεί να μας τραβήξουν το ενδιαφέρον.

Το Amazon επίσης, αλγόριθμους χρησιμοποιεί για να αναλύει τις συνήθειες των καταναλωτών και αναλόγως να προτείνει πιθανές επόμενες αγορές – έτσι επίσης αναγνωρίζει και κατεβάζει τα ψεύτικα reviews.

Τι είναι το ChatGPT και το My AI του Snapchat;

Είναι παραδείγματα αυτού που ονομάζεται «γεννητική» τεχνητή νοημοσύνη. Χρησιμοποιούν τα μοτίβα και τις δομές που ξεχωρίζουν μέσα από τεράστιες ποσότητες δεδομένων για τη δημιουργία νέου και πρωτότυπου περιεχομένου που μοιάζει σαν να έχει δημιουργηθεί από άνθρωπο.

Η τεχνητή νοημοσύνη συνδυάζεται με ένα πρόγραμμα υπολογιστή γνωστό ως chatbot, το οποίο «μιλάει» με ανθρώπους-χρήστες μέσω κειμένου. Οι εφαρμογές μπορούν να απαντούν σε ερωτήσεις, να λένε ιστορίες και να γράφουν κώδικα υπολογιστή. Χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν κάνουν και (μεγάλα) λάθη, τουλάχιστον προς ώρας.

Γιατί κάποιοι φοβούνται ότι η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να είναι επικίνδυνη;

Επί του παρόντος, δεν υπάρχουν στην ουσία συγκεκριμένοι κανόνες για τον τρόπο χρήσης. Άρα και με δεδομένη την ταχεία ανάπτυξη, αυτό είναι δυνητικά επικίνδυνο. Κάποιοι μάλιστα φτάνουν στο σημείο να πουν ότι η έρευνα για την τεχνητή νοημοσύνη θα πρέπει να σταματήσει.

Τον περασμένο Μάιο, ο Τζέφρι Χίντον ένας από τους «νονούς» της τεχνητής νοημοσύνης, παραιτήθηκε από την Google, προειδοποιώντας ότι τα chatbot AI θα είναι σύντομα πιο έξυπνα από τους ανθρώπους.

Λίγο μετά, το αμερικανικό Κέντρο για την Ασφάλεια της Τεχνητής Νοημοσύνης δημοσίευσε μια δήλωση που υπογράφεται από δεκάδες κορυφαίους ειδικούς της τεχνολογίας. Αυτοί υποστηρίζουν ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τη δημιουργία παραπληροφόρησης και άρα να αποσταθεροποιήσει την κοινωνία. Στο χειρότερο σενάριο, λένε ότι οι μηχανές μπορεί να γίνουν τόσο έξυπνες που θα πάρουν τον έλεγχο, οδηγώντας έτσι την ανθρωπότητα σε εξαφάνιση.

Η επικεφαλής ανταγωνισμού της ΕΕ, Μαργκρέτε Βεστάγκερ από μεριάς της, υποστηρίζει ότι η λύση δεν είναι η εξαφάνιση της ΑΙ, αλλά κρίνει ως απαραίτητη την ύπαρξη δικλείδων ασφαλείας που θα οριστούν σαφώς και θα τηρούνται από όλους.

Δεν το βλέπουν πάντως όλοι τραγικά. Η πρωτοπόρος στο χώρο τεχνολογίας, Μάρθα Λέιν Φοξ χαρακτηρίζει «υστερικές» τις αντιδράσεις όσων φοβούνται και καλεί τους ειδικούς σε «πιο γόνιμες συζητήσεις».

Ποιοι κανόνες ισχύουν αυτή τη στιγμή σχετικά με την τεχνητή νοημοσύνη;

Ως κάτι εντελώς καινούριο και με χαοτικές εν δυνάμει δυνατότητες, δημιουργεί απορίες και μπλέξιμο στο πώς να το προσεγγίσεις. Οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο ψάχνουν πώς πρέπει να κινηθούν.

Τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου μόλις ψήφισαν νόμο για την τεχνητή νοημοσύνη, ο οποίος θα θέσει σε εφαρμογή ένα αυστηρό νομικό πλαίσιο, το οποίο θα πρέπει να ακολουθήσουν οι εταιρείες.

Η νομοθεσία – η οποία αναμένεται να τεθεί σε ισχύ το 2025 – κατηγοριοποιεί τις εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης σε επίπεδα κινδύνου για τους καταναλωτές, με τα βιντεοπαιχνίδια ή τα φίλτρα spam να εμπίπτουν στην κατηγορία χαμηλότερου κινδύνου.

Tα συστήματα υψηλότερου κινδύνου, όπως αυτά που χρησιμοποιούνται για την αξιολόγηση των πιστωτικών βαθμών ή για την απόφαση πρόσβασης σε στέγαση, θα αντιμετωπίσουν τους αυστηρότερους ελέγχους.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, αποκλείστηκε το ενδεχόμενο δημιουργίας μιας ειδικής ρυθμιστικής αρχής τεχνητής νοημοσύνης και αντ’ αυτού ότι οι υπάρχοντες φορείς θα είναι υπεύθυνοι για την επίβλεψή της.

Οι Αμερικανοί νομοθέτες εξέφρασαν ανοιχτά τον προβληματισμό και την ανησυχία τους αναφορικά με το εάν είναι σώφρων να αφήνουμε τα πάντα στην «καλή θέληση» όσων ασχολούνται με την εν λόγω τεχνολογία.

Εν τω μεταξύ, η Κίνα πρόκειται να υποχρεώσει τις εταιρείες να ενημερώνουν τους χρήστες κάθε φορά που χρησιμοποιείται αλγόριθμος τεχνητής νοημοσύνης.

Ποιες θέσεις εργασίας κινδυνεύουν λόγω της τεχνητής νοημοσύνης;

Η τεχνητή νοημοσύνη έχει τη δυνατότητα να φέρει επανάσταση στον κόσμο της εργασίας, αλλά εγείρονται ερωτήματα σχετικά με τις δουλειές που θα μπορούσε να αντικαταστήσει.

Μια πρόσφατη έκθεση της επενδυτικής τράπεζας Goldman Sachs εκτίμησε ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να αντικαταστήσει το ισοδύναμο 300 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας πλήρους απασχόλησης σε όλο τον κόσμο, καθώς ορισμένες λειτουργίες αυτοματοποιούνται.

Αυτό ισοδυναμεί με το 1/4 του συνόλου της εργασίας που κάνουν σήμερα οι άνθρωποι στις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Επαγγέλματα που έχουν να κάνουν με διοίκηση, management, νομική και αρχιτεκτονική αντιμετωπίζουν, σύμφωνα με την έκθεση, το μεγαλύτερο κίνδυνο.

Ωστόσο, η έκθεση εντοπίζει τεράστια πιθανά οφέλη για πολλούς εργασιακούς τομείς και προβλέπει ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση 7% του παγκόσμιου ΑΕΠ.

Στον τομέα της υγείας η τεχνητή νοημοσύνη χρησιμοποιείται ήδη με μεγάλη επιτυχία, για τον εντοπισμό του καρκίνου του μαστού και την ανάπτυξη νέων αντιβιοτικών.