Περιεχόμενα
Ένα απολιθωμένο οστό ποδιού που φέρει σημάδια κοπής από πέτρινα εργαλεία μπορεί να είναι η πρώτη απόδειξη ότι οι αρχαίοι άνθρωποι έσφαζαν και έτρωγαν ο ένας τη σάρκα του άλλου, σύμφωνα με δημοσίευμα του επιστημονικού περιοδικού Nature.
Το οστό, ηλικίας 1,45 εκατομμυρίων ετών, διαθέτει κοψίματα παρόμοια με σημάδια σφαγής που βρέθηκαν σε απολιθωμένα οστά ζώων περίπου την ίδια εποχή. Οι πληγές διαπιστώνονται σε ένα κατάλληλο σημείο για την αφαίρεση των μυών, υποδηλώνοντας τον σκοπό της «επίθεσης».
«Το πιο λογικό συμπέρασμα είναι, όπως και τα άλλα ζώα, σφαγιάστηκαν άνθρωποι για να φαγωθούν», λέει η συν-επιμελήτρια της μελέτης Briana Pobiner, παλαιοανθρωπολόγος στο Ινστιτούτο Smithsonian στην Ουάσιγκτον DC. Η ανακάλυψη ήταν «σοκαριστική, ειλικρινά, γεμάτη εκπλήξεις, αλλά πολύ συναρπαστική», προσθέτει.
Κοψίματα, όχι δαγκώματα;
Η Probiner εξέταζε μια συλλογή απολιθωμάτων στα Εθνικά Μουσεία της Κένυας στο Ναϊρόμπι, αναζητώντας σημάδια από δαγκώματα ζώων. Εντόπισε γραμμικά σημάδια μήκους λίγων χιλιοστών στο απολίθωμα μιας κνήμης που ανήκει σε ένα μη αναγνωρισμένο είδος ανθρωποειδών.
Ο Probiner κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα κοψίματα δεν έμοιαζαν με δαγκώματα ζώων, αλλά έμοιαζαν με εκείνα που είναι γνωστό ότι γίνονται από πέτρινα εργαλεία.
Συνέκρινε λοιπόν τα χαρακτηριστικά αυτά σε μια βάση δεδομένων με σχεδόν 900 σημάδια που έγιναν σε σύγχρονα οστά χρησιμοποιώντας ποικιλία μεθόδων, που ετοίμασαν οι συνάδελφοί της. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι 2 από τα 11 σημάδια ήταν από δαγκώματα λιονταριών, αλλά ότι τα υπόλοιπα 9 ήταν φτιαγμένα από πέτρινα εργαλεία – υποδηλώνοντας ότι ένα άτομο μπορεί να έσφαζε ένα άλλο. Το χρώμα των σημαδιών ταιριάζει με αυτό της επιφάνειας του οστού, υποδεικνύοντας ότι είναι της ίδιας ηλικίας, όπως παρατηρούσε η Probiner.
Σαρκοφάγοι
«Το πλαίσιο και η θέση των γρατσουνιών στην κνήμη είναι σημαντικά για να κατανοήσουμε την αιτία της ύπαρξής τους», λέει η Jessica Thompson, παλαιοανθρωπολόγος στο Πανεπιστήμιο Yale στο New Haven του Κονέκτικατ.
Προηγούμενες αναλύσεις σε άλλους αρχαιολογικούς χώρους διαπίστωσαν ότι η σάρκα θα μπορούσε να είχε αφαιρεθεί από τα οστά για τελετουργικούς ή ταφικούς λόγους στις αρχαίες κοινωνίες.
Εάν τα σημάδια κοπής είναι αποτέλεσμα της πρώιμης ανθρώπινης σφαγής, δεν είναι δυνατό να πούμε εάν αποτελούν παράδειγμα κανιβαλισμού, επειδή το είδος της κνήμης είναι άγνωστο. Ωστόσο, τα ευρήματα προσφέρουν πληροφορίες για την αρχαία ανθρώπινη συμπεριφορά, όπως τις συνήθειες συλλογής τροφίμων.
Σύμφωνα με την Thompson χρησιμοποιούσαν πέτρινα εργαλεία για να σφάξουν και να καταναλώσουν άλλους ανθρώπους οι πρόγονοί μας.
Η Zeresenay Alemseged, παλαιοανθρωπολόγος στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο, στο Ιλινόις, προειδοποιεί ότι αυτά τα συμπεράσματα προέρχονται από ένα μόνο απολίθωμα. Έρευνα που αναλύει υπάρχοντα και νέα απολιθώματα θα μας διαφωτίσει σε σχέση με τους προγόνους μας και τις διατροφικές τους συνήθειες. «Τα στοιχεία είναι τόσο σποραδικά σε αυτό το σημείο», λέει για τους προϊστορικούς προγόνους μας η Alemseged. «Προσπαθούμε να μπούμε στον εγκέφαλο των πρώιμων ανθρωποειδών, πράγμα που σημαίνει ότι θα είναι πολύ περίπλοκο».
