Περιεχόμενα
Θυμάστε ένα τραγούδι που έλεγε «Τι όμορφη που είσαι όταν κλαις»; Μπορεί κάποιες γυναίκες να το θεωρήσουμε αντιφεμινιστικό το ότι ένας άνδρας θέλει να βλέπει τη σύντροφό του να κλαίει, ωστόσο μάλλον ασυνείδητα η μυρωδιά τον δακρύων της τον ηρεμούσε… Μία νέα μελέτη μιλάει για τη μαγική δύναμη που έχουν τα γυναικεία δάκρυα στην ανδρική ψυχολογία…
Τα άοσμα -φαινομενικά- γυναικεία δάκρυα εκπέμπουν ένα χημειοσήμα που μειώνει την ανδρική επιθετικότητα. Αυτό το σήμα συλλαμβάνεται από το οσφρητικό σύστημα και μειώνει την επιθετικότητα στα αρσενικά.
Τα χημικά σήματα στα δάκρυα ενισχύουν τη σύνδεση μεταξύ της επιθετικότητας και των οσφρητικών τμημάτων του εγκεφάλου.
Αυτή η μελέτη υποδηλώνει ότι τα δάκρυα είναι ένα χημικό μέσο προστασίας από την επιθετικότητα μεταξύ των θηλαστικών.
Οι άνθρωποι έχουν πολύ πιο έξυπνη όσφρηση από εκείνη που είναι κοινώς κατανοητή. Το ανθρώπινο οσφρητικό σύστημα λαμβάνει χημικά σήματα, ή χημειοσήματα αλλιώς, που εκπέμπονται από άλλα θηλαστικά τα οποία δεν έχουν αντιληπτό άρωμα, συμπεριλαμβανομένων των δακρύων.
Μια πρόσφατη μελέτη διαπίστωσε ότι τα συναισθηματικά δάκρυα εκπέμπουν ένα κοινωνικό χημειοσήμα που μειώνει την ανδρική επιθετικότητα και ενισχύει τη σύνδεση μεταξύ των περιοχών του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνες για την όσφρηση και την επιθετικότητα.
Αυτά τα ευρήματα συνεισφέρουν σε ένα νέο τρόπο κατανόησης της περίπλοκης αλληλεπίδρασης μεταξύ χημικών σημάτων, νευρικών αποκρίσεων και κοινωνικής συμπεριφοράς στους ανθρώπους με τη δυνατότητα να επηρεάσουν τις συναισθηματικές και κοινωνικές αλληλεπιδράσεις.
Προηγούμενες μελέτες έδειξαν τον οπτικό αντίκτυπο των δακρύων ως σαφείς ενδείξεις αγωνίας στους ενήλικες, προκαλώντας συμπάθεια και μειώνοντας τον εκνευρισμό των παρατηρητών.
Αυτό που είναι λιγότερο ευρέως κατανοητό, είναι η ανεπαίσθητη επίδραση των χημειοσημάτων στα συναισθηματικά δάκρυα που συλλέγονται από το οσφρητικό σύστημα.
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε τον περασμένο μήνα από τους καθηγητές Shani Agron και Claire A. de March στο PLOS Biology, διευκρινίζει περαιτέρω τον κοινωνικό και συμπεριφορικό αντίκτυπο των χημειοσημάτων στα δάκρυα και συμπεραίνει ότι τα δάκρυα προστατεύουν από την επιθετικότητα.
Τι είναι τα κοινωνικά χημειοσήματα;
Τα κοινωνικά χημειοσήματα είναι τα χημικά σήματα που μεταφέρονται από διαφορετικά είδη και αναγνωρίζονται μέσω των αισθήσεων, συμπεριλαμβανομένης της όσφρησης.
Αυτά τα σήματα έχουν ισχυρό αλλά μη ανιχνεύσιμο αντίκτυπο στα ανθρώπινα συναισθήματα και την κοινωνική συμπεριφορά.
Για παράδειγμα, μια μελέτη διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι ανταλλάσσουν χημειοσήματα κατά τη διάρκεια χειραψιών και συχνά μυρίζουν απροκάλυπτα το χέρι τους έπειτα από μια χειραψία, αναζητώντας υποσυνείδητα χημειοσήματα που θα παρέχουν πληροφορίες για το άτομο με το οποίο αλληλεπιδρούν.
Μια άλλη μελέτη διαπίστωσε ότι τα χημειοσήματα που εκπέμπονται από τον ιδρώτα του φόβου βελτίωσαν τη γνωστική απόδοση, υποδεικνύοντας ότι οι άνθρωποι ενεργούν με μεγαλύτερη προσοχή όταν εκτίθενται σε χημειοσήματα φόβου.
Τα κοινωνικά χημειοσήματα διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη διαμεσολάβηση και την επιρροή της συμπεριφοράς, υπερβαίνοντας τα πολιτισμικά και συμπεριφορικά πρότυπα ή προσδοκίες.
Νέα έρευνα ανακαλύπτει χημειοσήματα στα ανθρώπινα δάκρυα
Προηγούμενη έρευνα εντόπισε χημειοσήματα στα δάκρυα τρωκτικών που μειώνουν την επιθετικότητα στα αρσενικά τρωκτικά.
Ερευνητές στο Ινστιτούτο Επιστήμης Weizmann στο Ισραήλ ρώτησαν εάν τα ανθρώπινα δάκρυα περιέχουν τα ίδια χημειοσήματα.
Για την πρόσφατη μελέτη τους, οι καθηγητές Agron και ο de March μέτρησαν την επιθετικότητα των ανδρών συμμετεχόντων που έπαιζαν ένα διαδικτυακό παιχνίδι, ενώ μύριζαν είτε δάκρυα είτε φυσιολογικό ορό, το οποίο χρησιμοποιήθηκε ως ουσία ελέγχου.
Μετά την έκθεση σε δάκρυα, σημειώθηκε μείωση 43,7% στην επιθετικότητα, υποδηλώνοντας ότι υπάρχει ένα σήμα «σταματήστε την επιθετικότητα» στα ανθρώπινα δάκρυα, κάτι που είχε προηγουμένως παρατηρηθεί και στα τρωκτικά.
Στο δεύτερο πείραμά τους, οι ερευνητές ρώτησαν εάν το ανθρώπινο οσφρητικό σύστημα μπορεί να επεξεργαστεί τα χημειοσήματα με δάκρυα.
Εξέθεσαν 62 ανθρώπινους οσφρητικούς υποδοχείς (ORs) είτε σε δάκρυα είτε σε φυσιολογικό ορό.
Βρήκαν ότι τέσσερα από τους 62 OR ενεργοποιήθηκαν από δάκρυα και όχι με αλατούχο ορό, αποδεικνύοντας ότι, παρόλο που είναι αντιληπτικά άοσμα, τα ανθρώπινα συναισθηματικά δάκρυα στέλνουν ένα σήμα που παράγει μια εγκεφαλική απόκριση μέσω του κύριου ανθρώπινου οσφρητικού συστήματος.
Το τελευταίο πείραμα είχε ως στόχο να κατανοήσει την απόκριση του εγκεφάλου μυρίζοντας δάκρυα στο πλαίσιο της επιθετικότητας.
Χρησιμοποιώντας fMRI σε συμμετέχοντες ενώ εκτέθηκαν σε δάκρυα ή φυσιολογικό ορό, ενώ έπαιζαν το παιχνίδι επιθετικότητας, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι δύο περιοχές που προηγουμένως εμπλέκονταν στην επιθετικότητα είδαν σημαντικές μειώσεις στη δραστηριότητα ενώ μύριζαν δάκρυα.
Οι ερευνητές παρατήρησαν στη συνέχεια ισχυρές συνδέσεις μεταξύ των εγκεφαλικών δικτύων που σχετίζονται με την επιθετικότητα και την όσφρηση, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι τα δάκρυα μειώνουν τη δραστηριότητα στις περιοχές του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνες για την επιθετικότητα και αυξάνουν τις συνδέσεις μεταξύ των περιοχών του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνες για την επιθετικότητα και την όσφρηση.
Η τρέχουσα έρευνα έχει επικεντρωθεί στα χημειοσήματα που βρίσκονται στα γυναικεία δάκρυα. η ειδική χημική σύσταση των ανδρικών δακρύων δεν έχει μελετηθεί.
Πρέπει να διεξαχθεί περαιτέρω έρευνα για να καθοριστεί εάν τα ανδρικά συναισθηματικά δάκρυα έχουν τα ίδια αποτελέσματα με τα γυναικεία δάκρυα.
Τα μη συναισθηματικά δάκρυα, όπως αυτά που προκαλούνται από τα κρεμμύδια ή τα δακρυγόνα, δεν περιέχουν την ίδια χημική σύνθεση με τα συναισθηματικά δάκρυα και δεν σχετίζονται με την ίδια συναισθηματική σηματοδότηση.
Τα μη συναισθηματικά δάκρυα είναι αποτέλεσμα ξένων σωματιδίων ή ουσιών που ερεθίζουν το μάτι και δεν αποτελούν μορφή συναισθηματικής επικοινωνίας.
Συνάφεια και μελλοντική επίδραση των χημειοσημάτων στα δάκρυα
Ενώ αυτή η μελέτη προσπάθησε απλώς να προσδιορίσει την παρουσία χημειοσημάτων στα ανθρώπινα δάκρυα, αντί να διερευνήσει γιατί μπορεί να τα έχουν οι άνθρωποι, οι συγγραφείς εικάζουν ότι καθώς το κλάμα συμβαίνει συχνά σε κοντινές αλληλεπιδράσεις, η χημειοαίσθηση στα δάκρυα μπορεί να χρησιμεύσει ως υποσυνείδητο μήνυμα προστασίας.
Σημειώνουν επίσης τη σημασία των χημειοσημάτων στα βρεφικά δάκρυα καθώς μπορεί να χρησιμεύσουν ως αμυντικός μηχανισμός για βρέφη που δεν έχουν άλλα μέσα προστασίας.
Η αναγνώριση των χημειοσημάτων στα δάκρυα θα μπορούσε να έχει διάφορες μελλοντικές εφαρμογές.
Οι συνθετικές εκδόσεις του αναγνωρισμένου χημικού σήματος θα μπορούσαν να μειώσουν την επιθετικότητα σε περιβάλλοντα επίλυσης συγκρούσεων και να προωθήσουν πιο ήρεμο λόγο.
Θα μπορούσε επίσης να συμπεριληφθεί σε διάφορες θεραπευτικές παρεμβάσεις που σχετίζονται με διαχείριση θυμού ή συμβουλευτική σχέσης.
Υπάρχει επίσης η δυνατότητα χειραγώγησης της γνώσης των χημειοσημάτων για το μάρκετινγκ και την ανάπτυξη προϊόντων, ίσως για τη δημιουργία προϊόντων και υπηρεσιών για τη μείωση της επιθετικότητας.
Αυτή η μελέτη προσθέτει νέα συναρπαστικά ευρήματα στον αυξανόμενο όγκο έρευνας που διερευνά τη αποστολή χημικών σημάτων στους ανθρώπους, παρέχοντας ενδιαφέρουσες πληροφορίες για το πώς η ανθρώπινη συμπεριφορά μπορεί να επηρεαστεί από τα υποσυνείδητα χημικά μηνύματα.
Με πληροφορίες psychologytoday
