Περιεχόμενα
Ένα φυσικό φαινόμενο, από τα πολλά του πλανήτη μας, είναι οι λεγόμενοι αστεροειδείς αμμόλοφοι ή αμμόλοφοι-πυραμίδες, που απαντώνται σε Αφρική, Ασία και Βόρεια Αμερική. Και για πολλά χρόνια οι επιστήμονες δε γνώριζαν πώς σχηματίστηκαν και πότε. Ένα μυστήριο που βασάνιζε από την αρχή της επιστήμης, μόλις λύθηκε.
Ένας συγκεκριμένος αμμόλοφος, η Lala Lallia στο Μορόκο, ομολόγησε την ηλικία του στους επιστήμονες που βρήκαν ότι σχηματίστηκε πριν από 13.000 χρόνια.
Για να σχηματιστεί ένας τέτοιος αμμόλοφος, πρέπει να γίνει το εξής φυσικό φαινόμενο: νασυγκρουστούν δύο άνεμοι, να έχουν δηλαδή αντίθετη κατεύθυνση και τα υλικά άμμου που μεταφέρουν, από τη μεγάλη δύναμη, να σχηματίσουν αυτή τη μάζα.
Ο λόγος που είναι σημαντικό να γνωρίζουν την ηλικία τους, το πότε σχηματίστηκαν, σχετίζεται με την διαδρομή του κλίματος στα συγκεκριμένα σημεία ανά τις εποχές, ώστε να μπορούν να έχουν περισσότερα δεδομένα οι επιστήμονες για να δουν αν υπάρχουν μοτίβα εμφάνισης και πώς θα μπορούσαν να προβλεφθούν ακόμα καλύτερα.
Ένα φυσικό φαινόμενο που συσσωρεύει ενέργεια σε αμμοκρυστάλλους
Όπως εξηγεί ο καθηγητής Τζοφ Ντάλερ του Πανεπιστημίου Aberystwyth, ένας από τους συγγραφείς της έρευνας, ο αμμόλοφος Lala Lallia (το όνομά του σημαίνει «Ύψιστο Ιερό Σημείο»), βρίσκεται στην έρημο Εργκ Τσέμπι στο νοτιο-ανατολικό Μορόκο. Έχει ύψος 100 μέτρα και πλάτος 700 μέτρα.
Μετά τον αρχικό του σχηματισμό πριν 13.000 χρόνια, πέρασαν περίπου 8.000 χρόνια στα οποία δεν μεγάλωνε. Κάπου πριν 5.000 χρόνια όμως, άρχισε να μεγεθύνεται για να φτάσει στο μέγεθος που έχει σήμερα.
Το ιδιαίτερο με τους αμμόλοφους που δεν επιτρέπουν στους επιστήμονες να γνωρίζουν πότε περίπου σχηματίστηκαν, όπως γίνεται με τις ερήμους, είναι ότι αποτελούν πολύ φρέσκες εισαγωγές καιρικών φαινομένων. Δεν συναντώνται πριν από 100.000 χρόνια.
«Αυτά τα ευρήματα θα ξαφνιάσουν αρκετούς γιατί βλέπουμε πόσο γρήγορα αυτός ο τεράστιος αμμόλοφος σχηματίστηκε και πως επεκτείνεται κάθε χρόνο για 50 εκατοστά», δήλωσε στο BBC ο Ντάλερ.
Πώς ερευνήθηκε αυτό το φυσικό φαινόμενο
Για να βρουν την ηλικία του αμμόλοφου, οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν την τεχνική της φωτοβολίας, δηλαδή ερεύνησαν πότε ήταν η τελευταία φορά που οι κόκκοι άμμου στο βάθος του αμμόλοφου εκτέθηκαν τελευταία φορά στο φως της μέρας.
Τα δείγματα άμμου πήγαν σε εργαστήριο όπου εκτέθηκαν σε ιριδίζον φως, όπως κάνουν οι φωτογράφοι με τα αρνητικά των φωτογραφιών.
Η άμμος που συνελέχθη, περιέχει ιχνοστοιχεία γεμάτα ραδιενέργεια από το φυσικό περιβάλλον και είναι σαν μικρές επαναφορτιζόμενες μπαταρίες. Κι όσο πιο βαθιά βρίσκεται ένας κόκκος άμμου, τόσο περισσότερη η ραδιενέργεια στην οποία εκτίθεται και η ενέργεια που παίρνει.
Στο εργαστήριο, οι κόκκοι απελευθερώνουν την ενέργεια αυτή με τη μορφή φωτός και έτσι οι επιστήμονες μπορούν να βρουν την ηλικία του φωτός, άρα και πότε «χτύπησε» πρώτη φορά τον κόκκο. Κι όσο πιο δυνατό το φως, τόσο πιο πίσω πάνε χρονικά στο σημείο που καλύφθηκαν από την υπόλοιπη άμμο και βρέθηκαν βαθιά στον πυρήνα ενός αμμόλοφου.
Άλλες περιπτώσεις τόσο μεγάλων αμμόλοφων-πυραμίδων συναντά κανείς στο Κολοράντο και είναι χρήσιμο να αναφερθεί πως υπάρχει μεγάλη δυσκολία να τους σκαρφαλώσει κάποιος ακριβώς επειδή για κάθε βήμα, τσουλάς προς τα κάτω μισό.
