Το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb της NASA μπορεί να έχει ανακαλύψει πρώιμα στοιχεία για σημάδια ζωής σε έναν μακρινό πλανήτη. Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα πληροφορίες, μπορεί να έχει ανιχνεύσει ένα μόριο που ονομάζεται διμεθυλοσουλφίδιο (DMS). Στη Γη, τουλάχιστον, αυτό παράγεται μόνο από ζωντανούς οργανισμούς.
Οι ερευνητές τονίζουν ότι η ανίχνευση σε έναν πλανήτη 120 έτη φωτός μακριά είναι «δεν είναι ισχυρή» και χρειάζονται περισσότερα δεδομένα για να επιβεβαιωθεί η παρουσία του. Οι ερευνητές έχουν επίσης ανιχνεύσει μεθάνιο και CO2 στην ατμόσφαιρα του πλανήτη.
Η ανίχνευση αυτών των αερίων θα μπορούσε να σημαίνει ότι ο πλανήτης, που ονομάζεται K2-18b, έχει έναν ωκεανό νερού.
Ο καθηγητής Nikku Madhusudhan, του Πανεπιστημίου του Cambridge, ο οποίος ηγήθηκε της έρευνας, είπε στο BBC News ότι ολόκληρη η ομάδα του «σοκαρίστηκε» όταν είδαν τα αποτελέσματα.
«Στη Γη, το DMS παράγεται μόνο από ζωντανούς οργανισμούς. Το μεγαλύτερο μέρος του στην ατμόσφαιρα της Γης εκπέμπεται από φυτοπλαγκτόν σε θαλάσσια περιβάλλοντα», είπε.
Αλλά ο καθηγητής Madhusudhan περιέγραψε την ανίχνευση του DMS ως δοκιμαστική και είπε ότι θα χρειαστούν περισσότερα δεδομένα για να επιβεβαιωθεί η παρουσία του. Αυτά τα αποτελέσματα αναμένονται σε ένα χρόνο.
Είναι η πρώτη φορά που αστρονόμοι εντόπισαν την πιθανότητα ύπαρξης DMS σε έναν πλανήτη που περιστρέφεται γύρω από ένα μακρινό αστέρι.
Αλλά αντιμετωπίζουν τα αποτελέσματα με προσοχή, σημειώνοντας ότι ένας ισχυρισμός που έγινε το 2020 σχετικά με την παρουσία ενός άλλου μορίου, που ονομάζεται φωσφίνη, που θα μπορούσε να παραχθεί από ζωντανούς οργανισμούς στα σύννεφα της Αφροδίτης αμφισβητήθηκε ένα χρόνο αργότερα.
Ακόμα κι έτσι, ο Δρ Robert Massey, ο οποίος είναι ανεξάρτητος από την έρευνα και αναπληρωτής διευθυντής της Royal Astronomical Society στο Λονδίνο, δήλωσε ενθουσιασμένος από τα αποτελέσματα.
«Προχωράμε σιγά σιγά προς το σημείο όπου θα είμαστε σε θέση να απαντήσουμε σε αυτό το μεγάλο ερώτημα για το αν είμαστε μόνοι στο Σύμπαν ή όχι.
‘Είμαι αισιόδοξος ότι μια μέρα θα βρούμε σημεία ζωής. Ίσως να είναι τώρα, ίσως σε 10 ή και 50 χρόνια θα έχουμε στοιχεία που είναι τόσο πειστικά που δεν θα υπάρχει καλύτερη εξήγηση», είπε.
Το διαστημόπλοιο James Webb είναι σε θέση να αναλύσει το φως που διέρχεται από την ατμόσφαιρα του μακρινού πλανήτη. Αυτό το φως περιέχει τη χημική υπογραφή των μορίων στην ατμόσφαιρά του.
Οι λεπτομέρειες μπορούν να αποκρυπτογραφηθούν χωρίζοντας το φως στις συχνότητες που το αποτελούν, μάλλον σαν ένα πρίσμα που δημιουργεί ένα φάσμα ουράνιου τόξου.
Εάν λείπουν τμήματα του προκύπτοντος φάσματος, έχει απορροφηθεί από χημικές ουσίες στην ατμόσφαιρα του πλανήτη, επιτρέποντας στους ερευνητές να ανακαλύψουν τη σύνθεσή του.
Το κατόρθωμα είναι ακόμη πιο αξιοσημείωτο επειδή ο πλανήτης απέχει περισσότερο από 1,1 εκατομμύρια δισεκατομμύρια χιλιόμετρα, επομένως η ποσότητα φωτός που φτάνει στο διαστημικό τηλεσκόπιο είναι μικρή.
Εκτός από το DMS, η φασματική ανάλυση ανίχνευσε μια αφθονία των αερίων μεθανίου και διοξειδίου του άνθρακα. Οι αναλογίες CO2 και μεθανίου είναι σύμφωνες με το ότι υπάρχει ένας ωκεανός νερού κάτω από μια ατμόσφαιρα πλούσια σε υδρογόνο.
Το τηλεσκόπιο Hubble της NASA είχε ανιχνεύσει την παρουσία υδρατμών στο παρελθόν, γι’ αυτό ο πλανήτης, ο οποίος ονομάστηκε K2-18b, ήταν ένας από τους πρώτους που ερευνήθηκαν από το πολύ ισχυρότερο JWST, αλλά η πιθανότητα ύπαρξης ωκεανού είναι μεγάλη βήμα προς τα εμπρός.
Συνταγή για τη ζωή από έναν άλλο πλανήτη
Η ικανότητα ενός πλανήτη να υποστηρίζει ζωή εξαρτάται από τη θερμοκρασία του, την παρουσία άνθρακα και πιθανώς υγρού νερού. Οι παρατηρήσεις από το JWST φαίνεται να υποδηλώνουν ότι το K2-18b τα έχει όλα.
Αλλά μόνο και μόνο επειδή ένας πλανήτης έχει τη δυνατότητα να υποστηρίξει ζωή δεν σημαίνει ότι έχει, γι’ αυτό η πιθανή παρουσία του DMS είναι τόσο δελεαστική.
Αυτό που κάνει τον πλανήτη ακόμα πιο ενδιαφέρον είναι ότι δεν μοιάζει με τους όμοιους με τη Γη, τους λεγόμενους βραχώδεις πλανήτες, που ανακαλύφθηκαν σε τροχιά από μακρινά αστέρια που είναι υποψήφια για ζωή. Το K2-18b είναι σχεδόν εννέα φορές το μέγεθος της Γης.
Οι εξωπλανήτες, που είναι πλανήτες σε τροχιά γύρω από άλλα αστέρια που έχουν μεγέθη μεταξύ αυτών της Γης και του Ποσειδώνα, δεν μοιάζουν με τίποτα στο ηλιακό μας σύστημα.
Αυτό σημαίνει ότι αυτοί οι «υπο-Ποσειδώνες» είναι ελάχιστα κατανοητοί, όπως και η φύση των ατμόσφαιρών τους, σύμφωνα με τον Δρ Subhajit Sarkar του Πανεπιστημίου του Κάρντιφ, ο οποίος είναι μέλος της ομάδας ανάλυσης.
«Αν και αυτό το είδος πλανήτη δεν υπάρχει στο ηλιακό μας σύστημα, οι υπο-Ποσειδώνες είναι ο πιο κοινός τύπος πλανήτη που είναι γνωστός μέχρι στιγμής στον γαλαξία», είπε.
«Έχουμε αποκτήσει το πιο λεπτομερές φάσμα μιας κατοικήσιμης ζώνης υπο-Ποσειδώνα μέχρι σήμερα, και αυτό μας επέτρεψε να βρούμε τα μόρια που υπάρχουν στην ατμόσφαιρά του».
