Μια σχετικά απλή αγροτική μηχανική μέθοδος, βοήθησε τους Ίνκας να χτίσουν την μεγαλύτερη αυτοκρατορία στην ιστορία της Νότιας Αμερικής. Κατά τον 15ο αιώνα και στις αρχές του 16ου, ένα μικρό νησί στην Λίμνη Τιτικάκα, ήταν ένα από τα πιο σημαντικά θρησκευτικά αξιοθέατα. Το Isla del Sol (Νησί του Ήλιου), εθεωρήτο η γενέτειρα του ήλιου, του φεγγαριού και της ίδιας της δυναστείας των Ίνκας.
Στην βορειοδυτική ακτή του νησιού, υπάρχει ένα μονοπάτι που περνάει ανάμεσα από τα αρχαία ερείπια των Ίνκας – ναοί, πλατείες, αίθουσες εκδηλώσεων, μέχρι Αγία Τράπεζα.
Κάπου εκεί, βρίσκονται και οι ελικοειδείς υπερυψωμένες πεδιάδες , που μπορεί να φαίνονται απλές ωστόσο εκείνες είναι που βοήθησαν τους Ίνκας να δημιουργήσουν την μεγαλοπρεπή αυτοκρατορία τους. Γνωστές με την ονομασία andenes (στα ισπανικά σημαίνει πλατφόρμες), αυτές οι ιδιαίτερες πεδιάδες, εκτείνονται κατά μήκος των κεντρικών Άνδεων.
Η δημιουργία τους έγινε 4.500 χρόνια πριν, από αρχαίους πολιτισμούς που ζούσαν στην περιοχή, αλλά τελειοποιήθηκαν από τους Ίνκας, οι οποίοι έζησαν στην περιοχή κατά τον 12ο αιώνα και ήταν ειδικοί στο να υιοθετούν και να προσαρμόζουν τεχνικές, στρατηγικές και πεποιθήσεις άλλων κοινωνιών. Οι πλατφόρμες, ήταν ένας δημιουργικός τρόπος να υπερνικήσουν το έδαφος και να καλλιεργήσουν σιτηρά σε υπερυψωμένο περιβάλλον.
Η συγκεκριμένη τεχνοτροπία, επέτρεψε στις κοινότητες των Άνδεων, να ξεπεράσουν τις περιβαλλοντικές προκλήσεις της περιοχής, όπως την ρευστότητα του εδάφους, τις υψηλές θερμοκρασίες και τις ισχυρές εποχικές βροχοπτώσεις. Τα σιτηρά, ποτίζονταν μέσα από τεχνητές πισίνες και αρδευτικά συστήματα. Έτσι, οι andenes, εξαπλώθηκαν σε όλες τις καλλιεργήσιμες περιοχές.
Επιπλέον, συντηρούσαν νερό και μείωναν την υποχώρηση του εδάφους, χάρη στους πέτρινους τοίχους που τις περιέβαλαν, οι οποίοι απορροφούσαν την θερμότητα κατά την διάρκεια της ημέρας και την απελευθέρωναν κατά τη διάρκεια της νύχτας, προστατεύοντας έτσι τα φυτά, από τον έντονο παγετό.
Αυτό, επέτρεψε στους αγρότες, να καλλιεργήσουν δεκάδες διαφορετικά τρόφιμα, από πατάτες μέχρι κινόα και κόκα, πολλά από τα οποία δεν θα μπορούσαν να φυτρώσουν στην περιοχή αν δεν υπήρχε αυτή η κατασκευή.
Πέρα από την πρακτική τους χρησιμότητα, οι andenes, είχαν και καλλιτεχνικό ενδιαφέρον, αφού δημιουργούσαν γεωμετρικά μοτίβα στο δάπεδο των Άνδεων. Μερικές, μοιάζουν με γιγαντιαίες πράσινες σκάλες, σκαλισμένες στην πλαγιά του βουνού, ενώ άλλες αποτελούν σετ διαδοχικών κύκλων, προκαλώντας μια οπτική αυταπάτη.
Μελετημένες αγροτικές τεχνικές, όπως οι συγκεκριμένες πλατφόρμες, έπαιξαν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της αυτοκρατορίας των Ίνκας, η οποία ήταν γνωστή ως Tawantinsuyu και εκτεινόταν περίπου μέχρι το σημερινό Περού, την ανατολική Βολιβία, το νοτιοανατολικό Εκουαδόρ, την νοτιοανατολική Κολομβία, την βορειοανατολική Αργεντινή και την βόρεια Χιλή.
Η συγκεκριμένη προσέγγιση στην καλλιέργεια, την κοινωνία και την οργάνωση της αυτοκρατορίας, επέτρεψε στους Ίνκας να συλλέγουν τεράστιες ποσότητες φαγητού και να τις αποθηκεύουν για περιόδους ξηρασίας, πλημμύρας, μαχών και άλλες δύσκολες εποχές.
Η κρυφή γαστρονομική κληρονομιά του νησιού Mahé στις Σεϋχέλλες που ενθουσιάζει τους ταξιδιώτες
Παρότι στα χρόνια που ακολούθησαν, οι andenes εγκαταλείφθηκαν και βίωσαν φθορές, δεν αφανίστηκαν πλήρως. Με τη γνώση να περνάει από γενιά σε γενιά, αρκετοί αγρότες της περιοχής, συνεχίζουν να τις καλλιεργούν μέχρι σήμερα και παρότι αρκετοί ταξιδιώτες δεν τις παρατηρούν, παραμένουν ένα βασικό αξιοθέατο του Isla del Sol και της ευρύτερης περιοχής της Τιτικάκα, την Ιερή Πεδιάδα κοντά στο Μάτσου Πίτσου.
Τα τελευταία χρόνια, υπάρχει ακαδημαικό ενδιαφέρον για τις αγροτικές αυτές πλατφόρμες, οι οποίες θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως μια βιώσιμη μέθοδος καλλιέργειας τροφίμων, ανθεκτική στην κλιματική κρίση, την ξηρασία και την υποχώρηση του εδάφους. Ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών, περιγράφει τον παραδοσιακό πολιτισμό των Άνδεων, ως ένα από τα καλύτερα παραδείγματα προσαρμογής και γνώσης των αγροτών σχετικά με το περιβάλλον τους.
Τέσσερις χιλιάδες χρόνια μετά την δημιουργία τους, οι υπερυψωμένες πεδιάδες των Άνδεων, συνεχίζουν να είναι πρωτοποριακές για την εποχή τους.
Πηγή: BBC