Περιεχόμενα
Μια διεθνής ομάδα επιστημόνων ισχυρίζεται ότι έχει ανακαλύψει την απάντηση για διάφορα ερωτήματα σχετικά με την εξέλιξη του ανθρώπου στο DNA αρχαίων δοντιών και οστών.
Τα γονίδια που προστάτευαν τους προγόνους μας από ασθένειες των ζώων αυξάνουν τώρα τον κίνδυνο πολλαπλής σκλήρυνσης (ΣΚΠ).
Οι ερευνητές αποκαλούν την ανακάλυψή τους «ένα κβαντικό άλμα» στην κατανόηση της εξέλιξης της νόσου.
Και λένε ότι θα μπορούσε να αλλάξει τις απόψεις σχετικά με το τι προκαλεί την σκλήρυνση κατά πλάκας και να έχει αντίκτυπο στον τρόπο αντιμετώπισής της.
Σκλήρυνση κατά πλάκας: Γιατί εστιάζει η έρευνα σε αυτή την ασθένεια;
Υπάρχουν περίπου διπλάσιες περιπτώσεις σκλήρυνσης κατά πλάκας ανά 100.000 άτομα στη βορειοδυτική Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου και της Σκανδιναβίας, σε σύγκριση με τη νότια Ευρώπη.
Ερευνητές από τα πανεπιστήμια του Κέμπριτζ, της Κοπεγχάγης και της Οξφόρδης πέρασαν περισσότερα από 10 χρόνια ερευνώντας την αρχαιολογία για να διερευνήσουν γιατί συμβαίνει αυτό.
Η σκλήρυνση κατά πλάκας είναι μια ασθένεια όπου τα ανοσοκύτταρα του ίδιου του σώματος επιτίθενται στον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό, οδηγώντας σε συμπτώματα όπως μυϊκή δυσκαμψία και προβλήματα στο περπάτημα και την ομιλία.
Ανακάλυψαν ότι τα γονίδια που αυξάνουν τον κίνδυνο ΣΚΠ εισήλθαν στη βορειοδυτική Ευρώπη πριν από περίπου 5.000 χρόνια μέσω μιας μαζικής μετανάστευσης βοοειδών που ονομάζονται Yamnaya.
Το Yamnaya προήλθε από τη δυτική Ρωσία, την Ουκρανία και το Καζακστάν και μετακινήθηκε δυτικά προς την Ευρώπη, λέει μια από τις τέσσερις δημοσιεύσεις του περιοδικού Nature που ασχολήθηκαν με το θέμα.
Τα ευρήματα «μας εξέπληξαν όλους», είπε ο Δρ Γουίλιαμ Μπάρι, ερευνητής και ειδικός στην υπολογιστική ανάλυση του αρχαίου DNA στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ.
Εκείνη την εποχή, οι παραλλαγές γονιδίων που έφεραν οι βοσκοί ήταν ένα πλεονέκτημα, βοηθώντας τους στην προστασία από ασθένειες στα πρόβατα και τα βοοειδή τους.
Στις μέρες μας, όμως, με τον σύγχρονο τρόπο ζωής, τις δίαιτες και την καλύτερη υγιεινή, αυτές οι παραλλαγές γονιδίων έχουν πάρει διαφορετικό ρόλο.
Στη σημερινή εποχή, αυτά τα ίδια χαρακτηριστικά σημαίνουν υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης ορισμένων ασθενειών, όπως η ΣΚΠ.
Το ερευνητικό έργο ήταν ένα τεράστιο εγχείρημα -γενετικές πληροφορίες εξήχθησαν από αρχαία ανθρώπινα υπολείμματα που βρέθηκαν στην Ευρώπη και τη Δυτική Ασία και συγκρίθηκαν με τα γονίδια εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων που ζουν σήμερα στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Στη διαδικασία, μια τράπεζα DNA από 5.000 αρχαίους ανθρώπους, που φυλάσσεται σε συλλογές μουσείων σε πολλές χώρες, έχει πλέον δημιουργηθεί για να βοηθήσει τη μελλοντική έρευνα.
Σκλήρυνση κατά πλάκας: Εντοπίζοντας το ιδανικό σημείο για τη θεραπεία
Ο καθηγητής Lars Fugger, ερευνητής και γιατρός MS στο νοσοκομείο John Radcliffe στην Οξφόρδη, λέει ότι η ανακάλυψη βοηθά στην «απομυθοποίηση» της νόσου.
«Η σκλήρυνση κατά πλάκας δεν προκαλείται από μεταλλάξεις -καθοδηγείται από φυσιολογικά γονίδια για να μας προστατεύσει από παθογόνα», εξηγεί.
Οι εμβολιασμοί, τα αντιβιοτικά και τα υψηλότερα πρότυπα υγιεινής έχουν αλλάξει εντελώς το τοπίο των ασθενειών -πολλές ασθένειες έχουν εξαφανιστεί και οι άνθρωποι ζουν δεκαετίες περισσότερο.
Οι ερευνητές λένε ότι τα σύγχρονα ανοσοποιητικά συστήματα μπορεί τώρα να είναι πιο ευαίσθητα σε αυτοάνοσες ασθένειες, όπως η ΣΚΠ, όπου το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στο σώμα αντί να το προστατεύει.
Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται επί του παρόντος για τη θεραπεία της σκλήρυνσης κατά πλάκας στοχεύουν το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού, αλλά το μειονέκτημα είναι ο κίνδυνος να το καταστείλουν τόσο πολύ ώστε οι ασθενείς να αγωνίζονται να καταπολεμήσουν τις λοιμώξεις.
Όταν το αντιμετωπίζουμε, αντιμετωπίζουμε τις εξελικτικές δυνάμεις, λέει ο καθηγητής Fugger.
«Πρέπει να βρούμε το ιδανικό σημείο, όπου υπάρχει ισορροπία με το ανοσοποιητικό σύστημα, αντί να το εξαφανίσουμε».
Η ομάδα σχεδιάζει τώρα να αναζητήσει άλλες ασθένειες στο αρχαίο DNA και να τις ακολουθήσει πίσω στο χρόνο.
Η έρευνά τους θα μπορούσε να αποκαλύψει περισσότερα για την προέλευση του αυτισμού, της ΔΕΠΥ, της διπολικής διαταραχής και της κατάθλιψης.
Ένα άλλο έγγραφο του Nature αποκάλυψε ακόμη περισσότερες ενδείξεις για το γενετικό μας παρελθόν -ότι οι βοσκοί Yamnaya θα μπορούσαν επίσης να είναι υπεύθυνοι για το ότι οι βορειοδυτικοί Ευρωπαίοι είναι ψηλότεροι από τους Νοτιοευρωπαίους.
Και ενώ οι Βορειοευρωπαίοι φέρουν μεγαλύτερο γενετικό κίνδυνο για ΣΚΠ, οι Νότιοι Ευρωπαίοι είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν διπολική διαταραχή και οι Ανατολικοευρωπαίοι πιο πιθανό να έχουν νόσο Αλτσχάιμερ και διαβήτη τύπου 2.
Το DNA από προϊστορικούς κυνηγούς-συλλέκτες αυξάνει τον κίνδυνο Αλτσχάιμερ, αλλά τα γονίδια των αρχαίων αγροτών συνδέονται με διαταραχές της διάθεσης, εξηγεί η έρευνα.
Ανακάλυψε επίσης ότι η ικανότητα των ανθρώπων να αφομοιώνουν το γάλα και άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα και να επιβιώνουν με μια διατροφή πλούσια σε λαχανικά εμφανίστηκε μόλις πριν από περίπου 6.000 χρόνια. Πριν από αυτό, ήταν μόνο κρεατοφάγοι.
Η έρευνα συνέκρινε το DNA από χιλιάδες αρχαίους σκελετούς που βρέθηκαν στην Ευρασία με γενετικά δείγματα από σημερινούς Ευρωπαίους.
