Στην Ελλάδα έρχεται ένας υπερυπολογιστής. Ε, και; Η ανακοίνωση του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης για την προκήρυξη ανοιχτού διεθνή διαγωνισμού προκειμένου να δημιουργηθεί ο «ΔΑΙΔΑΛΟΣ (DAEDALUS)» έπαιξε για λίγο στις ιστοσελίδες οικονομικών ειδήσεων και παραμερίστηκε από την υπόλοιπη επικαιρότητα. Ποιος μπορεί να καταλάβει μέσω μιας βαρύγδουπης ανακοίνωσης, γεμάτης με τεχνικούς όρους και άγνωστα οικονομικά προγράμματα, πως όταν υλοποιηθεί όλο αυτό πρόκειται να μας αλλάξει τη ζωή;

Τι μπορεί να κάνει ο υπερυπολογιστής ΔΑΙΔΑΛΟΣ, όταν θα τεθεί σε λειτουργία; Ας δούμε μερικές εφαρμογές που σχετίζονται άμεσα με την καθημερινότητά μας:

  • Να μας εξυπηρετεί ως πολίτες σε φωνητικές πύλες των δημόσιων υπηρεσιών. Δηλαδή να λαμβάνει μηνύματα σε φυσική γλώσσα, να τα επεξεργάζεται και, φυσικά, να απαντάει σε φυσική γλώσσα. Όπως θα μπορούσαμε να κάνουμε μ’ έναν υπάλληλο.
  • Να μεταφέρει με ακρίβεια εκατομμυριοστού του χιλιοστού στοιχεία που βοηθούν στην τηλεϊατρική (π.χ. τη μεταφορά ενός καρδιογραφήματος, μιας αξονικής τομογραφίας ή μιας ακτινογραφίας), ώστε να γίνει 100% αξιόπιστη διάγνωση και ιατρική παρακολούθηση σε απομακρυσμένες περιοχές, που δεν έχουν εξειδικευμένους γιατρούς.
  • Να συνδέσει τους αισθητήρες που μπορούν να τοποθετηθούν σε καίρια σημεία όλων των δασών της Ελλάδας και να δίνει πληροφορίες με συχνότητα δευτερολέπτου για την κατάστασή τους (αν υπάρχει αλλαγή θερμοκρασίας, δηλαδή πυρκαγιά), ώστε να ενημερώνονται πολύ πιο γρήγορα οι πυροσβεστικές αρχές και να προλαβαίνουν τη φωτιά στην αρχή της.
  • Να τελειοποιήσει το κτηματολόγιο. Το οποίο έχει αρχίσει, αλλά υπάρχουν πολλά προβλήματα στις συντεταγμένες των κτημάτων που δηλώνονται. Με τη νέα υπηρεσία μπορεί να γίνει εκτίμηση με απόκλιση μόλις 10 εκατοστών!
  • Η αυτόνομη οδήγηση στην Ελλάδα μπορεί να μοιάζει όνειρο απατηλό, ή τέλος πάντων κάτι πολύ μακρινό σε σχέση με τα δεδομένα που κινείται η Ευρώπη. Με τα δορυφορικά δεδομένα, όμως, που θα παίρνει ο υπολογιστής του αυτοκινήτου μας μέσω δορυφόρου από τον υπερ-υπολογιστή, θα είμαστε σίγουροι ότι δεν θα καταλήξουμε σε κάποιον τοίχο.

Υπερυπολογιστής που δεν θα επιβαρύνει το περιβάλλον

Αυτές είναι λίγες μόνο από τις κοσμογονικές αλλαγές που πρόκειται να φέρει ο υπερυπολογιστής. Ο οποίος δε θα είναι μόνο ο μεγαλύτερος στη χώρα, και από τους ισχυρότερους στην Ευρώπη, αλλά και αναμένεται να συμπεριληφθεί στην λίστα των κορυφαίων 500 συστημάτων παγκοσμίως σε επιδόσεις (ΤΟP500) και αποδοτικής χρήσης ενέργειας (GREEN500).

Ο υπερυπολογιστής θα τοποθετηθεί στο Βιομηχανικό Πάρκο Λαυρίου και έχει συνολικό προϋπολογισμό 41,9 εκ. ευρώ. Το έργο χρηματοδοτείται από το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης – NextGenerationEU, το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, καθώς και από τον ευρωπαϊκό οργανισμό European High Performance Computing Joint Undertaking – EuroHPC JU. Με την λειτουργία του «ΔΑΙΔΑΛΟΥ» η Ελλάδα θα μπει και ουσιαστικά στο χώρο της τεχνητής νοημοσύνης.

Ο υπερυπολογιστής «ΔΑΙΔΑΛΟΣ» θα τροφοδοτείται από συστήματα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και θα γίνεται χρήση σύγχρονων συστημάτων ψύξης, ώστε να υπάρχει χαμηλό ενεργειακό κόστος και ελάχιστη περιβαλλοντική επιβάρυνση. Κάτι που δεν συμβαίνει με κάθε υπερυπολογιστή, ειδικά αυτούς που αναπτύσσονται στις ΗΠΑ. Αναμένεται να έχει ισχύ >60 Petaflops και θα είναι 120 φορές ισχυρότερος από τον υφιστάμενο υπέρ-υπολογιστή ARIS, εκτελώντας εξήντα εκατομμύρια δισεκατομμύρια (δηλαδή εξήντα τετράκις εκατομμύρια – 60.000.000.000.000.000) πράξεις κινητής υποδιαστολής ανά δευτερόλεπτο. Επιπλέον θα είναι υβριδικός, διαθέτοντας τόσο κεντρικές μονάδες επεξεργασίας (CPUs) υψηλής πυκνότητας, όσο και μονάδες επιταχυντών.

Ο σχεδιασμός της εγκατάστασης, στην οποία θα τοποθετηθεί ο υπερυπολογιστής θα γίνει στο Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου, σε χώρο που παραχωρεί η Εταιρεία Αξιοποιήσεως και Διαχειρίσεως της Περιουσίας του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΑΔΙΠ-ΕΜΠ). Η προετοιμασία για τη διαμόρφωση του χώρου ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού και εγκαταστάσεων του νέου Κέντρου Δεδομένων στο κτήριο του πρώην Ηλεκτρικού σταθμού πραγματοποιείται σε μία από κοινού προσπάθεια μεταξύ τριών φορέων: Εξειδικευμένου προσωπικού της ΕΔΥΤΕ – GRNET, με πολυετή εμπειρία στη λειτουργία Κέντρων Δεδομένων, ομάδας επίλεκτων αρχιτεκτόνων του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ) και στελεχών του Τεχνολογικού Πολιτιστικού Πάρκου Λαυρίου (ΤΠΠΛ) που διαθέτει τους χώρους.

Ο Διαγωνισμός έχει καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών την 2η Σεπτεμβρίου 2024 και θα διεξαχθεί ηλεκτρονικά μέσω του συστήματος «Προμηθεύς» του ΕΣΗΔΗΣ.