Μετά από τραγικά γεγονότα, πολλοί άνθρωποι στρέφονται σε διαδικτυακές κοινότητες όπως το Reddit για να συζητήσουν και να επεξεργαστούν τις εμπειρίες τους. Μια κοινή συμβουλή που δίνουν οι χρήστες μεταξύ τους είναι να παίζουν Tetris για να βοηθήσουν στην καταπολέμηση της διαταραχής μετατραυματικού στρες (PTSD).

Mπορεί αυτό το εμβληματικό παιχνίδι να βοηθήσει πραγματικά στη θεραπεία καταστάσεων όπως η διαταραχή μετατραυματικού στρες;

Η απάντηση είναι «ναι», αλλά με επιφυλάξεις. Εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως τα συγκεκριμένα συμπτώματα, το χρονοδιάγραμμα του συμβάντος και επίσης η λήψη άλλων τύπων ψυχολογικής θεραπείας.

Τι είναι το Tetris;

To Tetris είναι βιντεοπαιχνίδι παζλ αντιστοιχίσεως πλακιδίων, το οποίο αρχικά αναπτύχθηκε και σχεδιάστηκε από τον Ρώσο σχεδιαστή βιντεοπαιχνιδιών Αλεξέι Παζίτνωφ.

Το παιχνίδι κυκλοφόρησε στις 6 Ιουνίου του 1984, ενώ ο Παζίτνωφ εργαζόταν στο Κέντρο Υπολογιστικής Ντορόντνιτσιν της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών, στη Μόσχα.

Σήμερα, παραμένει ένα από τα πιο δημοφιλή παιχνίδια στην ιστορία, διαθέσιμο δωρεάν online και σε πολλές πλατφόρμες τυχερών παιχνιδιών.

Το εθιστικά απλό παιχνίδι παζλ περιλαμβάνει επτά κομμάτια μοναδικού σχήματος, το καθένα απ’ τα οποία αποτελείται από τέσσερα τούβλα. Οι παίκτες μετακινούν, περιστρέφουν και τοποθετούν τα τούβλα προκειμένου να σχηματίσουν συμπαγείς γραμμές, οι οποίες στη συνέχεια εξαφανίζονται, καθιστώντας δυνητικά ατελείωτο το παιχνίδι.

Το όνομα του παιχνιδιού προέρχεται από τις λέξεις «tetra» (ελληνικά σημαίνει «τέσσερα») και «τένις» (το άθλημα που απολαμβάνει ο δημιουργός του παιχνιδιού, Αλεξέι Παζίτνωφ).

O Παζίτνωφ δημιούργησε το Tetris πριν από σχεδόν τέσσερις δεκαετίες, χρησιμοποιώντας τη γλώσσα προγραμματισμού Pascal σε έναν υπολογιστή σοβιετικής κατασκευής. Έκτοτε έχουν κυκλοφορήσει περισσότερες από 215 αναγνωρισμένες εκδόσεις του Tetris.

Σε μελέτες, ο ψυχολόγος Ρίτσαρντ Χάιερ διαπίστωσε ότι το τακτικό παιχνίδι Tetris είχε ως αποτέλεσμα αυξημένο πάχος του εγκεφαλικού φλοιού.

Οι μελέτες του Haier κατέδειξαν επίσης πως το Tetris μπορεί να επηρεάσει την πλαστικότητα της φαιάς ουσίας του φλοιού, ενισχύοντας δυνητικά την ικανότητα μνήμης ενός ατόμου και προάγοντας την κινητική και γνωστική ανάπτυξη.

Μια μελέτη το 2017 από ερευνητές του πανεπιστημίου της Οξφόρδης και του Ινστιτούτου Καρολίνσκα έδειξε ότι το Tetris έχει τη δυνατότητα να προσφέρει ανακούφιση σε άτομα με διαταραχή μετατραυματικού στρες, εάν έπαιζαν το παιχνίδι μετά από ένα περιστατικό ενώ ανακαλούσαν μια αγχωτική ανάμνηση.

Τι είναι το PTSD;

Ενώ οι περισσότεροι άνθρωποι που γίνονται μάρτυρες ενός τραυματικού γεγονότος δεν χρειάζονται θεραπεία , η ψυχολογική βλάβη ενός ισχυρά οδυνηρό συμβάντος μπορεί να έχει μόνιμες επιπτώσεις σε ορισμένους.

Μία από τις πιο μελετημένες καταστάσεις τραύματος είναι η διαταραχή μετατραυματικού στρες , που συνήθως αναφέρεται ως PTSD.

Στο PTSD, ένα μεμονωμένο τραυματικό συμβάν ή μια σειρά τραυμάτων δημιουργεί μια συλλογή από ενοχλητικά συμπτώματα. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την αναβίωση του γεγονότος μέσα από εφιάλτες και αναδρομές στο παρελθόν, την αίσθηση ότι ο κόσμος είναι ένα πιο σκοτεινό, πιο περίπλοκο μέρος, καθώς και η υπερεπαγρύπνηση και ο φόβος. Ο εγκέφαλος είναι φαινομενικά ενοφθαλμισμένος από το τραύμα και ευαισθητοποιημένος για να προβλέψει περαιτέρω τραύμα.

Πώς μπορεί το παιχνίδι Tetris να βοηθήσει στο PTSD;

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος έχει περιορισμένη ικανότητα να επεξεργάζεται ή να ανακαλεί μνήμες γεγονότων. Το 2009, ερευνητές στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης πρότειναν ότι το να παίζεις Tetris όταν ο εγκέφαλος προσπαθεί να αποθηκεύσει οπτικές αναμνήσεις θα υπερφόρτωνε τη χωρητικότητά του και θα «αποσπούσε» την προσοχή των κυκλωμάτων της οπτικής μνήμης.

Επομένως, το να παίζετε Tetris λίγο μετά από ένα οδυνηρό γεγονός θα μπορούσε να διακόψει αυτά τα κέντρα επεξεργασίας στον εγκέφαλο. Με τη σειρά του, αυτό θα μείωνε την επανεμφάνιση ανεπιθύμητων οπτικών αναμνήσεων – εισβολών – που σχετίζονται με το τραύμα.

Έχει επίσης προταθεί ότι το Tetris μπορεί να είναι χρήσιμο κατά την επανενεργοποίηση αναμνήσεων ιστορικού τραύματος κατά τη διάρκεια της θεραπείας με ψυχολόγο.

Ουσιαστικά, το Tetris θεωρείται ότι λειτουργεί ως «γνωστικό εμβόλιο» για παρεμβατικές οπτικές αναμνήσεις τραύματος.

Λοιπόν, λειτουργεί;

Η έρευνα για τις επιδράσεις του Tetris στο PTSD εξακολουθεί να εξελίσσεται.

Η αρχική μελέτη το 2009 διεξήχθη σε εργαστήρια δείχνοντας στους συμμετέχοντες ταινίες τραυματικών γεγονότων, παίζοντας Tetris για δέκα λεπτά λίγο μετά την παρακολούθηση των βίντεο και μετρώντας τον αριθμό των εισβολών που βιώθηκαν την επόμενη εβδομάδα.

Αν και ενθαρρυντική, αυτή η αρχική έρευνα έγινε σε ένα εξαιρετικά ελεγχόμενο περιβάλλον και μπορεί να μην ισχύει στον πραγματικό κόσμο.

Ωστόσο, αρκετές κλινικές μελέτες έχουν διεξαχθεί από το 2017 και συνοψίζονται σε μια πρόσφατη βιβλιογραφική ανασκόπηση . Αυτές οι σχετικά μικρές μελέτες έδειξαν ότι το Tetris μείωσε τον αριθμό των εισβολών σε γυναίκες που βίωσαν τραύμα γέννησης, άτομα που εμπλέκονται σε τροχαία ατυχήματα, πρόσφυγες πολέμου και βετεράνους πολέμου.

Αν και οι περισσότερες μελέτες περιελάμβαναν συμμετέχοντες που έπαιζαν Tetris για 10-40 λεπτά λίγο μετά από ένα τραυματικό συμβάν (μεταξύ 30 λεπτών και 72 ωρών), πρόσφατη έρευνα δείχνει ότι μπορεί να υπάρχουν οφέλη έως και επτά χρόνια μετά το τραύμα που σχετίζεται με τον τοκετό – με την επανενεργοποίηση της παρεμβατικής οπτικής μνήμης και παίζοντας Tetris για 20 λεπτά.

Αν και αυτά τα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά, χρειαζόμαστε καλύτερη έρευνα με μεγαλύτερες ομάδες συμμετεχόντων για να είμαστε πιο σίγουροι για τις επιπτώσεις του Tetris, ιδιαίτερα στον πραγματικό κόσμο.

Όλες οι προηγούμενες μελέτες περιλάμβαναν το παιχνίδι με επαγγελματική καθοδήγηση, επομένως δεν γνωρίζουμε πώς λειτουργεί χωρίς αυτήν την υποστήριξη.

Πρέπει να παίξω Tetris εάν αντιμετωπίσω ένα τραυματικό γεγονός;

Τα τρέχοντα στοιχεία της αποτελεσματικότητας του Tetris περιορίζονται σε μελέτες όπου οι άνθρωποι υποστηρίχθηκαν από επαγγελματίες. Αυτά τα στοιχεία δείχνουν ότι:

-παίζοντας Tetris (ή ίσως ένα παρόμοιο παιχνίδι) για περίπου 20 λεπτά τις ώρες μετά την εμπειρία ενός τραυματικού συμβάντος μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των επακόλουθων ενοχλητικών αναμνήσεων.

-παίζοντας Tetris στο σημείο της ανάκλησης μιας προηγούμενης τραυματικής εμπειρίας μπορεί επίσης να μειώσει τις παρεμβάσεις και την αγωνία.

-Το Tetris μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μέρος μιας στρατηγικής θεραπείας από επαγγελματία υγείας.

Θυμηθείτε, το Tetris δεν είναι πανάκεια για τραύματα. Οι στενάχωρες μνήμες δεν εξαλείφονται εντελώς παίζοντας το παιχνίδι και το PTSD περιλαμβάνει αρκετά συμπτώματα που δεν θα βελτιωθούν μέσω του παιχνιδιού. Εάν κάποιος εμφανίσει συμπτώματα τύπου PTSD, πιθανότατα χρειάζεται βοήθεια από επαγγελματίες.

Πηγή: The Conversation

Photo Credit: Shutterstock