Τρία αρχαία ρωμαϊκά στρατόπεδα στην έρημο της Ιορδανίας, που πιθανώς χτίστηκαν κατά τη διάρκεια μυστικής στρατιωτικής αποστολής τον δεύτερο αιώνα μ.Χ., ανακαλύφθηκαν από έναν αρχαιολόγο χρησιμοποιώντας δορυφορικές εικόνες από το Google Earth.

Μόνο λίγα ρωμαϊκά στρατόπεδα έχουν βρεθεί στη Μέση Ανατολή και οι ειδικοί λένε ότι η ανακάλυψη είναι μια σημαντική αρχαιολογική πρόοδος.

Μόνο τα περιγράμματα των στρατοπέδων είναι ορατά μέσω του Google Earth. Δεν υπάρχουν κτίρια ή ψηλοί τοίχοι. Τα στρατόπεδα βρίσκονται βαθιά μέσα στην έρημο που και κανένας επιστήμονας δεν τα έχει επισκεφθεί. Ωστόσο υπάρχουν ίχνη ελαστικών που δείχνουν ότι πολλά οχήματα βρίσκονταν στην περιοχή, σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στις 27 Απριλίου στο περιοδικό Antiquity.

Ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Μικαέλ Φράντλι, ένας αρχαιολόγος τοπίου στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, είπε στο Live Science ότι ένας τοίχος ενός στρατοπέδου είχε καταγραφεί σε κάποιο μνημείο κληρονομιάς της Ιορδανίας. «Αλλά δεν είχε ερμηνευθεί ως ρωμαϊκό στρατόπεδο», είπε.

Ο Φράντλι συνεργάζεται με το πρότζεκτ «Απειλούμενη Αρχαιολογία στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική» (EAMENA) για την ανάλυση δορυφορικών φωτογραφιών και το Google Earth είναι μεταξύ των πηγών του.

«Υπάρχουν προβλήματα με ορισμένες περιοχές που δεν έχουν καλή εικόνα, αλλά εξακολουθεί να είναι το βασικό εργαλείο για πολλούς ερευνητές» κυρίως επειδή οι εικόνες ανοιχτού κώδικα που χρησιμοποιεί έχουν δωρεάν πρόσβαση, είπε.

Ο Φράντλι χρησιμοποιούσε το Google Earth πέρυσι για να εξετάσει φωτογραφίες της ερήμου κοντά στα νότια σύνορα της Ιορδανίας με τη Σαουδική Αραβία, όταν εντόπισε το κλασικό σχήμα “τραπουλόχαρτου” ενός ρωμαϊκού στρατοπέδου.

Λιγότερο από 24 ώρες αργότερα, είχε εντοπίσει άλλες δύο, που οδηγούσαν σε μια γραμμή από μια όαση στο Μπαγίρ νοτιοανατολικά στην έρημο.

Περαιτέρω έρευνες με το Google Earth και από αεροφωτογραφίες υποδεικνύουν ότι τα περιγράμματα είναι τα απομεινάρια προσωρινών ρωμαϊκών στρατοπέδων, που χτίστηκαν από στρατιώτες ακολουθώντας ένα τυπικό αμυντικό σχέδιο.

Τα στρατόπεδα είναι πιο μακριά από ό,τι ένας άνθρωπος θα μπορούσε εύκολα να περπατήσει σε μια μέρα – περίπου 37 έως 44 χιλιόμετρα – και ο Φράντλι εκτιμά ότι καταλήφθηκαν από εκατοντάδες έφιππους στρατιώτες, ίσως πάνω σε καμήλες.

Μυστική αποστολή

Δεν υπάρχει καμία αναφορά για ρωμαϊκή εισβολή σε αυτήν την περιοχή. Τον δεύτερο αιώνα η περιοχή ελεγχόταν από το βασίλειο των Ναβαταίων, έναν λαό Βεδουίνων που ήταν σύμμαχοι με τη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία.

Η σειρά των στρατοπέδων φαίνεται να κατευθύνεται προς την πόλη Ντουμάτ αλ Τζαντάλ της Ναμπατάης, η οποία βρίσκεται τώρα στη Σαουδική Αραβία.

Τα ρωμαϊκά αρχεία δείχνουν ότι μετά τον θάνατο του βασιλιά του το 106 μ.Χ., το βασίλειο των Ναβαταίων πέρασε ειρηνικά στην ρωμαϊκή κυριαρχία, κατά τη διάρκεια της βασιλείας του αυτοκράτορα Τραϊανού.

Αλλά οι νέες ανακαλύψεις υποδηλώνουν ότι η μετάβαση στη ρωμαϊκή κυριαρχία μπορεί να ήταν πιο βίαιη από ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως, είπε ο Φράντλι.

Δεν είναι γνωστό τι απέγιναν οι στρατιώτες που έκαναν αυτό το ταξίδι στην έρημο. Μπορεί να γύρισαν πίσω πριν φτάσουν στο Ντουμάτ αλ Τζαντάλ ή μπορεί να συνέχισαν σε άλλους καταυλισμούς πιο ανατολικά.

Ο Ντέιβιντ Κένεντι , ομότιμος καθηγητής κλασικών και αρχαίας ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Δυτικής Αυστραλίας που δεν συμμετείχε στη μελέτη, σημείωσε ότι μόνο μερικά ρωμαϊκά στρατόπεδα έχουν βρεθεί στη Μέση Ανατολή και έτσι η ανακάλυψη είναι σημαντική απόδειξη για τη μελέτη του ρωμαϊκού στρατού στην Αραβία.  

(Φωτογραφία: twitter)