Περιεχόμενα
Εκατοντάδες μεταφραστές που εργάζονται για την Ε.Ε έχουν αντικατασταθεί από μηχανήματα υψηλής τεχνολογίας τα οποία σε ταχύτητα ρεκόρ μπορούν να μεταφράσουν κάθε επίσημο κείμενο.
Και αυτό μπορεί να είναι μόνο η αρχή, καθώς τα νέα εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης έχουν τη δυνατότητα να αντικαταστήσουν περαιτέρω τους ανθρώπους. Οι μεταφραστές αποτελούσαν βασικά γρανάζια στη σύνθετη μηχανή της ΕΕ, αλλά όχι πλέον.
Σύμφωνα με το Politico, τα στοιχεία από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το εκτελεστικό τμήμα της ΕΕ, δείχνουν ότι η μεταφραστική μονάδα συρρικνώθηκε κατά 17% την τελευταία δεκαετία καθώς επεκτάθηκε η χρήση της αυτόματης μετάφρασης.
Οι μεταφραστές της Ε.Ε, όπως αναφέρει το Politico, αισθάνονται νοσταλγία τα παλαιότερα χρόνια, όταν περνούσαν ώρες ξεφυλλίζοντας σκονισμένα λεξικά και πληκτρολογώντας για ώρες.
«Η τεχνολογία εξοικονομεί χρόνο», δήλωσε ο βετεράνος μεταφραστής Markus Foti, ο οποίος τώρα ηγείται του τμήματος αυτόματης μετάφρασης της Επιτροπής. «Ο χρόνος που θα περνούσα περπατώντας στην τοπική βιβλιοθήκη… το 1999 ή οτιδήποτε άλλο, και κοίταζα τη σχετική παράγραφο για να μπορέσω να την πληκτρολογήσω, μπορεί τώρα να αφιερωθεί στη μετάφραση».
Ωστόσο, οι μεταφραστές επιμένουν ότι ο «θάνατος» της εργασίας τους είναι υπερβολικός, καθώς, ναι μεν, η δουλειά τους πρέπει να προσαρμοστεί με τα νέα δεδομένα της τεχνητής νοημοσύνης, αλλά το ανθρώπινο στοιχείο παραμένει ουσιαστικό.
«Ο κόσμος αλλάζει και η μετάφραση δεν μπορεί να μείνει πίσω», είπε ο Σπυρίδων Πύλος, πρώην στέλεχος της Επιτροπής. «Η αυτόματη μετάφραση βοηθά τους μεταφραστές αλλά δεν μπορεί να τους αντικαταστήσει. Υπάρχει πάντα ανάγκη για επικύρωση από ανθρώπους».
Πώς η μετάφραση έγινε ψηφιακή
Καθώς τα νέα κράτη μέλη προσχώρησαν στις αρχές της δεκαετίας του 2000, αυξάνοντας τελικά τον αριθμό των επίσημων γλωσσών της Ε.Ε σε 24, η Ε.Ε ανέπτυξε πιο αποτελεσματικά εργαλεία καθώς η μεταφραστική της παραγωγή αυξήθηκε στα ύψη. Η Επιτροπή αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το παλιό της σύστημα μετάφρασης.
Ο φόρτος εργασίας των μεταφραστών της Επιτροπής αυξήθηκε από περίπου 2 εκατομμύρια σελίδες το 2013 σε 2,5 εκατομμύρια το 2022, σύμφωνα με εκπρόσωπο της εκτελεστικής εξουσίας της ΕΕ.
Κατά την ίδια περίοδο, τα θέματα ψυχικής υγείας και οι περιπτώσεις εξουθένωσης αυξήθηκαν σημαντικά μεταξύ των μεταφραστών, σύμφωνα με τον Cristiano Sebastiani, ο οποίος είναι ο πρόεδρος του Renouveau et Démocratie, ενός συνδικάτου που εκπροσωπεί τους υπαλλήλους της ΕΕ.
Αυτό προκλήθηκε από τον αυξανόμενο φόρτο εργασίας και την πίεση για απόδοση, είπε.
Η εξωτερική ανάθεση αυξήθηκε την τελευταία δεκαετία —από 26% της συνολικής παραγωγής της DGT το 2013 σε 36% το πρώτο τρίμηνο του 2023— καθώς η Επιτροπή ανέθεσε σε εξωτερικούς συνεργάτες τον αυξανόμενο φόρτο εργασίας.
Οι δαπάνες της Επιτροπής για τη μετάφραση αυξήθηκαν από 26,5 εκατ. ευρώ το 2012 σε 35,8 εκατ. ευρώ το 2023 λόγω της αύξησης του προϋπολογισμού εξωτερικής ανάθεσης (από 12,6 εκατ. ευρώ το 2012 σε 20,4 εκατ. ευρώ το 2022), σύμφωνα με τα δικά της στοιχεία.
«Η υπεράσπιση της πολυγλωσσίας δεν είναι μια δημοφιλής μάχη — γιατί είναι ακριβή», είπε ο Sebastiani. Πιστεύει ότι η περικοπή στις μεταφραστικές θέσεις απειλεί να αποδυναμώσει την πολυγλωσσία της ΕΕ προς όφελος της αγγλικής γλώσσας.
Αλλά η Sheila Castilho, η οποία προεδρεύει ενός μεταπτυχιακού προγράμματος μεταφράσεων στο Πανεπιστήμιο του Δουβλίνου, επισημαίνει ότι οι μεταφραστές που ειδικεύονται σε λιγότερο κοινές γλώσσες έχουν περισσότερες πιθανότητες να εισέλθουν στην Επιτροπή, καθώς υπάρχει λιγότερος ανταγωνισμός γύρω από αυτές τις γλώσσες.
«Οι Ιρλανδοί φοιτητές έχουν πολλές προσφορές από την DGT, συνεχώς», είπε η Castilho, προσθέτοντας ότι η Επιτροπή συχνά την προσεγγίζει για παραπομπές φοιτητών.
Η ζωή μετά την AI
Οι νέοι μεταφραστές είναι δυσαρεστημένοι καθώς επωμίζονται το μεγαλύτερο βάρος, την ώρα που οι θέσεις εργασίας στην Επιτροπή λιγοστεύουν. Επίσης υποστηρίζουν ότι υπάρχουν περισσότεροι άνθρωποι που συνταξιοδοτούνται παρά προσλαμβάνονται για να τους αντικαταστήσουν και ότι, ως εκ τούτου, έχουν λιγότερες ευκαιρίες από τις προηγούμενες γενιές, με αποτέλεσμα να διαμαρτύρονται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Ο ετήσιος αριθμός νέων προσλήψεων μεταφραστών μειώθηκε από 112 το 2013, σε 59 το 2022, σύμφωνα με το στέλεχος της ΕΕ. Ωστόσο, ο Σπυρίδων Πύλος, τονίζει, ότι «ο μεταφραστής έχει πάντα την τελική ευθύνη και είναι υπεύθυνος για τα αποτελέσματα» — ειδικά όταν πρόκειται για σημαντικά κείμενα.
«Για επείγουσες ομιλίες, εξακολουθούν να προτιμούν ανθρώπους να μεταφράζουν», είπε η Sheila Castilho.
«Ξέρω ήδη ότι πιθανότατα δεν θα μεταφράζω για το υπόλοιπο της ζωής μου», είπε μια νεαρή μεταφράστρια του Συμβουλίου που μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας της, καθώς δεν είναι εξουσιοδοτημένη να μιλήσει στα μέσα ενημέρωσης. Πρόσθεσε ότι η επεξεργασία αναρτήσεων πιθανότατα θα είναι το μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς της στο μέλλον.
Και οι εταιρείες μάρκετινγκ εκτός της ΕΕ στρέφονται όλο και περισσότερο στους λεγόμενους transcreators για να ανασυσκευάσουν μηνύματα για ένα στοχευμένο κοινό.
Οι μεταφραστές ελπίζουν επίσης ότι η αυξανόμενη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης από την ΕΕ ενδέχεται να δημιουργήσει νέες ευκαιρίες.
«Οι περισσότεροι επίσημοι λογαριασμοί της ΕΕ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι στα αγγλικά, αλλά αυτό μπορεί να σημαίνει ότι δεν αισθάνονται όλοι εμπλεκόμενοι», είπε ο μεταφραστής του Συμβουλίου. «Αναρωτιέμαι πώς αυτό θα αλλάξει το επάγγελμά μας».
