Υπήρξε ένας από τους ιδρυτές της γαλλικής κοινωνιολογίας της εργασίας μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και αργότερα έγινε διεθνώς αναγνωρισμένος κοινωνιολόγος των κοινωνικών κινημάτων. Είναι ιδιαίτερα γνωστός για τις μελέτες του για το φοιτητικό κίνημα του Μάη του ‘68 στη Γαλλία και το συνδικαλιστικό κίνημα Solidarity στην κομμουνιστική Πολωνία.
Διανοούμενος της Αριστεράς, ο Αλέν Τουρέν περιέγραψε τις δυναμικές των κοινωνικών αλλαγών κατά τη διάρκεια των δεκαετιών 1945-1975, της περιόδου της οικονομικής ανάπτυξης της Γαλλίας (Trente Glorieuses), αφήνοντας πίσω του τεράστιο συγγραφικό έργο.
Το ξεκίνημά του έγινε από τα εργατικά ζητήματα και η διδακτορική του διατριβή ήταν αφιερωμένη στους εργάτες της αυτοκινητοβιομηχανίας Renault. Στη συνέχεια, μετά τον Μάη του 1968, έστρεψε την προσοχή του στα «νέα κοινωνικά κινήματα» απομακρυνόμενος από τον σοσιαλιστικό εργατισμό.
«Ο καιρός των κοινωνικών αγώνων, των ταξικών σχέσεων, των κοινωνικών κινημάτων δεν έχει παρέλθει;». Αυτό ήταν το ερώτημα που έθετε στο «La Voix et le Regard» το 1978, έργο σύνθεσης για την κοινωνιολογία των φοιτητικών, τοπικιστικών, φεμινιστικών κλπ κινημάτων.
Οι σπουδές του
Ο Τουρέν ολοκλήρωσε τη δευτεροβάθμια φοίτησή του στο Lycée Louis-le-Grand στο Παρίσι και το 1945 εισήχθη στην École Normale Supérieure. Εγκατέλειψε τις σπουδές του για ένα ερευνητικό ταξίδι στην Ουγγαρία και το 1947-48, μετά την επιστροφή του στη Γαλλία, εργάστηκε σε ένα ορυχείο στην Βαλενσιέν.
Η απασχόληση του Τουρέν στο βιομηχανικό περιβάλλον και η ανακάλυψη του έργου Problèmes humains du machinisme industriel του κοινωνιολόγου Ζωρζ Φρήντμαν τον οδήγησαν να επιστρέψει στην ENS και να λάβει πτυχίο στην ιστορία το 1950.
Την ίδια χρονιά, έγινε ερευνητής κοινωνιολογίας στο CNRS, εργαζόμενος στο νέο υποπεδίο της κοινωνιολογίας της εργασίας, υπό τον Φρήντμαν. Ο Τουρέν διεξήγαγε επιτόπια έρευνα στο εργοστάσιο αυτοκινήτων Renault στην Boulogne-Billancourt στο Παρίσι, η οποία κατέληξε στην πρώτη του κοινωνιολογική μονογραφία, που δημοσιεύτηκε το 1955.
Το 1952 έλαβε υποτροφία από το Ίδρυμα Rockefeller για να σπουδάσει στο Χάρβαρντ με τον Talcott Parsons.
Ο Τουρέν υποστήριξε τις δύο διδακτορικές του διατριβές στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού το 1964. Η κύρια διατριβή του δημοσιεύτηκε ως Sociologie de l’action το 1965 και η δευτερεύουσα διατριβή του ως La conscience ouvrière το 1966, και οι δύο από τις Éditions du Seuil.
Ο Τουρέν είναι πατέρας δύο παιδιών : της Marisol, η οποία διετέλεσε υπουργός Κοινωνικών Υποθέσεων και Υγείας της Γαλλίας (2012 – 2017) στην κυβέρνηση του Jean-Marc Ayrault και του Manuel Valls, και του Philippe, που είναι καθηγητής ενδοκρινολογίας στο νοσοκομείο Pitié-Salpêtrière στο Παρίσι.
