Περιεχόμενα
Εφτά χρόνια πριν, όταν γινόταν το δημοψήφισμα για την αποχώρηση της Βρετανίας από την Ε.Ε., το περίφημο Brexit, αυτό που φαντάζονταν όλοι, ήταν ότι η Βρετανία θα βρεθεί αγκαλιά με όλο τον ακροδεξιό λαϊκισμό που είχε απλώσει σαν πέπλο πάνω από τη χώρα ο Φάρατζ και το λόμπι του Brexit. Αυτό συνέβη μεν, όχι σε τόσο ακραίο βαθμό δε, ακόμα και στην διάρκεια της ηγεσίας του Τζόνσον. Με τον Ρίσι Σούνακ όμως, ο οποίος συμπληρώνει σε λίγες εβδομάδες έναν χρόνο στην πρωθυπουργία, η Βρετανία φαίνεται να δείχνει έτοιμη να επιστρέψει, έστω και χωρίς τις γραφειοκρατικές διαδικασίες.
Ήταν τον περασμένο Μάρτιο, σε μια συνάντηση του Μακρόν με τον Σούνακ στο Παρίσι, όπου οι δύο ηγέτες συζήτησαν για ενέργειες σχετικά με τη μετανάστευση, έχοντας και κάμποσες τραγωδίες με ναυάγια στη Μάγχη, και συμφώνησαν σε ένα σχέδιο 478 εκατομμυρίων λιρών και εκεί υπήρξε μια γεφύρωση του χάσματος.
Αυτή η γεφύρωση έγινε γιατί ο Σούνακ δεν είναι Τζόνσον ή Λιζ Τρας. Αποπνέει η εικόνα του μια αξιοπιστία.
Από τον Μάρτιο έγιναν πολλά μικρά βήματα με κορύφωση την επίλυση του ζητήματος του εμπορίου στη Βόρεια Ιρλανδία. «Η ελπίδα μου είναι ότι η συμφωνία θα ανοίξει νέες περιοχές εποικοδομητικών δεσμεύσεων και διαλόγου και συνεργασίας με την Ε.Ε.», είχε πει τον Μάρτιο ο Σούνακ στο Politico. Αυτά τα λόγια επιβεβαιώνονται.
Οι 4 κινήσεις που δείχνουν το καλό κλίμα
Εκτός αυτής της συμφωνίας με τη Γαλλία, η Βρετανία υπέγραψε και ένα Μνημόνιο Συμφωνίας (ΜoU) με τις Βρυξέλλες σε επίπεδο οικονομικών υπηρεσιών και πριν μερικές μέρες επέστρεψε στα επιστημονικά προγράμματα Horizon και Copernicus με 96 δισ. δολάρια επένδυση από το κράτος, που επανέφεραν τη σταθερότητα στην ακαδημαϊκή κοινότητα της Βρετανίας.
Η ατζέντα περιλαμβάνει ακόμα μια συμφωνία, ανάμεσα στη Βρετανία και στη Frontex, την αρμόδια εταιρεία προστασίας των συνόρων της Ε.Ε. σε επίπεδο μετανάστευσης. Για πολλούς αναλυτές, αυτό είναι ένα ουσιαστικό βήμα επανένωσης με την Ε.Ε.
«Έχουμε δει στέρεα βήματα που έχουν προκληθεί από ένα αναδυόμενο κλίμα καλής πίστης. Μας είχε λείψει αυτό. Είναι το Sunak Effect. Δεν θα έλεγα πως έχει κάνει σπουδαία δουλειά, αλλά έχει αλλάξει τη νοοτροπία και αυτό έχει αλλάξει τα πάντα», ερμηνεύει Λονδρέζος διπλωμάτης.
Αυτή η νοοτροπία είναι που έχει εντυπωσιάσει τους Ευρωπαίους διπλωμάτες και έχουν ανεβάσει το στάτους του Ρίσι Σούνακ. Στα μάτια της Ε.Ε., ο Σούνακ φαίνεται να επιχειρεί να σπάσει το απόστημα του Brexit κομματιού του κόματος.
Είναι άλλωστε χαρακτηριστικό πως η ατζέντα του ακροδεξιού λόμπι των Tories προωθούσε την αναδιατύπωση συγκεκριμένων νόμων από την περίοδο πριν το Brexit και ο Σούνακ το απέρριψε.
Γενικότερα, ο Σούνακ είναι το πρόσωπο της επιθυμίας να βρίσκονται λύσεις και όχι να υψώνονται τείχη από προβλήματα. Αυτή την περίοδο η Βρετανία συζητά με την Ε.Ε. για τους δασμούς που θα μπουν στα ηλεκτροκίνητα οχήματα από τον Ιανουάριο, τα οποία θα εξάγονται εντός κι εκτός Ηνωμένου Βασιλείου. Από τη Βρετανία θέλουν να πάρουν παράταση, το χρονικό deadline που έχει μπει από πιέσεις των γερμανικών αυτοκινητοβιομηχανιών είναι ασύμφορο και ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Εμπορίου, Βάλντις Ντομπρόφσκις, φαίνεται πως έχει καλή διάθεση απέναντι σε αυτό το αίτημα.
«Η κατάσταση δείχνει πολύ θετική και βάζει ένα νόημα στην επικοινωνία με τους Ευρωπαίους υπό την ταμπέλα της φιλίας και όχι της έχθρας», δηλώνει η καθηγήτρια Νομικής στο Cambridge, Κάθριν Μπάρναρντ.
Ο Σούνακ επανέφερε τη Βρετανία στην κανονικότητα
Φυσικά, όλο αυτό που αναφέρεται, γίνεται πάντοτε εν συγκρίσει με τους προκατόχους του Σούνακ και δη του Τζόνσον. Αρκετοί εξηγούν πως δεν πρόκειται για κάποια κίνηση επανένωσης, αλλά για μια φυσιολογική ηγεσία. Απλώς «επειδή είχαμε ξεχάσε πώς είναι μετά το Brexit, μας κάνει εντύπωση. Είναι ωραίο να βλέπεις μικρές νίκες ή μικρές διαφωνίες να γεφυρώνουν τον διαχωρισμό. Πρόκειται όμως για φυσιολογικές κυβερνητικές σχέσεις», δήλωσε συνεργάτης του Σούνακ.
Όλη αυτή η νορμαλιτέ μάλιστα, έχει την ευκαιρία να εδραιωθεί σε έναν χρόνο από τώρα, που θα γίνουν οι εκλογές στη Βρετανία. Είτε κερδίσει ο Σούνακ και αποκτήσει μεγαλύτερη ισχύ εντός του κόμματος είτε κερδίσει ο Στάρμερ των Εργατικών, η γέφυρα δεν θα γκρεμιστεί.
Ο Στάρμερ έχει δηλώσει ότι εφόσον εκλεγεί, στον πρώτο ή δεύτερο χρόνο της ηγεσίας του, θα αναθεωρήσει την post-Brexit συμφωνία εμπορίου για τον έλεγχο στα σύνορα με την υπογραφεί μιας νέας συμφωνίας που θα αυξήσει την κινητικότητα σε ορισμένους τομείς της οικονομίας, ανάμεσα σε Βρετανία και Ε.Ε.
Ο αντίπαλος σε όλο αυτό είναι το ακροδεξιό λόμπι των Συντηρητικών, που χρησιμοποιούν τις δηλώσεις Στάρμερ για να υποστηρίξουν ότι σκοπεύει να επαναφέρει τη Βρετανία στην περιοχή επιρροής της Ε.Ε.
«Πάντα υπήρχε μια πεποίθηση στις Βρυξέλλες ότι αναπόφευκτα θα γυρίσουμε γονυπετής στην Ε.Ε. και το βλέπουμε αυτό τώρα», αναφέρουν.
Ένα μεγάλο κρας τεστ θα είναι η Σύνοδος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Πολιτικών στη Βρετανία, όπου θα συζητηθούν ζητήματα αυξημένης ασφάλειας και αμυντικής βοήθειας. Άλλωστε, η Ε.Ε. έχει προσκαλέσει τη Βρετανία να συμμετέχει στο Πρόγραμμα Στρατιωτικής Κινητικότητας όπου βρίσκονται τα 27 μέλη συν τη Νορβηγία, τον Καναδά και τις ΗΠΑ.
Τέλος, υπάρχουν κι αυτοί που υποστηρίζουν πως η Ε.Ε. δεν χρειάζεται να συνθηκολογήσει με τη Βρετανία για μεγαλύτερη εγγύτητα σε επίπεδο επικοινωνίας, αφού αυτό συμβαίνει μέσα από άλλους θεσμούς, όπως το ΝΑΤΟ. «Είναι οι άνθρωποι στη Βρετανία που λένε ότι πρέπει να κινηθούμε πιο κοντά. Όμως, για την Ε.Ε. υπάρχουν μεγαλύτερα ψάρια να τηγανίσει», λένε ειδικοί.
